حجت الاسلام دکتر محمدرضا فرجی، مشاور و استاد حوزه در پاسخ به این سوال که چگونه می توان جهان غیب را در قالب های هنری برای کودکان تبیین کرد تا این جهان در بزرگسالی برای آنها قابل پذیرش باشد به خبرنگار شبستان گفت: عالم غیب را نمی توان به شکل محسوس و ملموس در قالب های هنری به تصویر کشید، به عنوان مثال نمی توان خدا و یا فرشته را در قالب انیمیشن و نقاشی تصویر کرد و به کودک نشان داد.
حجت الاسلام دکتر فرجی با بیان اینکه جهان غیب را باید به طور ظریف و به شکل غیرمستقیم برای بچه ها تبیین کنیم، عنوان کرد: به عنوان مثال در نقاشی وقتی فردی دستهایش را به آسمان بلند کرده است یعنی دارد با خدا مناجات می کند. این بدین معنا نیست که خدا در آسمان هست. از این جهت است که آسمان مکان پاک و مقدسی است که از ظلم و ستم و خون و خونریزی زمین مبرا است و دلیل دوم این است که آسمان از نظر ارتفاع بر زمین برتری دارد.
وی تصریح کرد: لازم نیست برخی از موارد عالم غیب همچون خدا و فرشته را تصویر کنیم. ما می توانیم بچه ها را در قالب اشعار با این موارد آشنا کنیم، بدین ترتیب بچه در ذهنش تصویرسازی می کند.
این مشاور با اشاره به روحیه لطیف کودکان بیان کرد: برای کودکان نباید از توبیخ و عذاب و جهنم صحبت کرد. در تبیین عذاب های الهی برای کودکان باید بسیار محتاط عمل کرد زیرا اگر تصویر خوبی از جهنم به کودکان ارایه ندهیم، تاثیری برعکس بر روی ذهن آنها می گذاریم.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: ما می توانیم از نعمت های بهشتی و بهشت در قالب های هنری برای کودکان صحبت کنیم. توصیه های قرآن در مورد بهشت و نعمت های خدا منطبق بر روحیه ملایم کودک است و کلا فطرت انسان به این سمت گرایش دارد.
حجت الاسلام دکتر فرجی با بیان اینکه باید مفاهیم دینی و جهان غیب را متناسب با روحیه لطیف کودکان تبیین کنیم، اظهار داشت: اگر در این زمینه درست عمل نشود، ممکن است روح لطیف کودک آسیب ببیند و نسبت به عالم غیب ذهنیت منفی پیدا کند. عملکرد نامناسب ما در این بحث می تواند تاثیرات روانی نامناسبی بر روی کودک بگذارد و کودک دچار یک نوع ترس از عملکردش و آینده شود.
وی خاطرنشان کرد: باید در تبیین عذاب و موارد نهی شده دقت لازم را داشت. این موارد را اینگونه انتقال دهیم که "خداوند از این کار راضی نمی شود" ، "خداوند این کار را دوست ندارد"، "اگر این کار را انجام دهیم خداوند به ما کمک نمی کند". تبیین اینچنینی نوعی هشدار غیرمستقیم نسبت به بعضی از عملکردهای منفی به کودک می دهد، ضمن اینکه در او ایجاد ترس نمی کند.
این مشاور با بیان اینکه آیات قرآن در مورد جهنم بیشتر از آیاتی است که در زمینه بهشت وجود دارد، گفت: قرآن کریم در آیات زیادی از آتش، جهنم و خوردنی های جهنم به صراحت صحبت می کند چون مخاطب قرآن عموم مردم است. وقتی رشد ذهنی و فکری صورت گیرد می توان برای آگاهی بخشی از جهنم و عذاب های الهی گفت.
وی اظهار داشت: بیان جهنم و عذاب های الهی بر روی بچه ها از نظر روحی و روانی تاثیر مخربی می گذار.؛ اینکه گفته می شود روحی و روانی به این دلیل است که از نظر مبانی اسلام مسئله روح مطرح است و از نظر روانشناسی غرب روح وجود ندارد و آنها تاثیرات را روی روان تحلیل می کنند.
نظر شما