چاپ اول «درآمدی به فلسفه اخلاق اسلامی» منتشر شد

به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: نشر هرمس به تازگی کتاب «درآمدی به فلسفه اخلاق اسلامی» به قلم «محسن جوادی» را منتشر کرده است.

بر پایه این گزارش: اسلام به‌عنوان یک دین بیش از آنکه در صدد نظریه‌پردازی دربارۀ اخلاق باشد، متضمن هشدارهای اخلاقی است تا با اغتنام فرصت اندکی که داریم، مقصد را دریابیم و گرفتار حسرت در روز حسرات نشویم. اما این آموزه‌ها و هشدارها آن‌گاه که موضوع تأمل دانشوران در علوم مختلف قرار گرفته است، به اقتضای روش و غایت آن علوم به صورت‌های مختلف تبیین شده است. یکی از مهم‌ترین رویکردها عبارت است از استخراج و استنباط مبانی و اصول کلی اخلاق اسلامی که گاهی در خود متن این هشدارها به صراحت بیان نشده است.  

این کتاب برای بیان جزئیات آموزه‌های اخلاقی اسلام نیست، بلکه بیشتر به بیان مبانی نظری و قالب و ساختار مناسب برای آن آموزه‌ها و رویکرد کلی هنجاری اسلامی می‌پردازد و می‌توان گفت کتاب درآمدی بر فلسفۀ اخلاق اسلامی است، زیرا مسائلی که طرح می‌کند مشابه همان مسائلی است که در یک کتاب مقدماتی فلسفۀ اخلاق معمولاً مطرح است، اما اسلامی است، زیرا اولاً کوششی است برای درک مفروضات متافیزیکی و ارزش‌شناسانۀ اخلاق اسلامی و ثانیاً تبیینی است در دفاع از این مبانی و ارزش‌های بنیادین اسلامی.

در بخشی از این اثر آمده است: در جهان اسلام کمتر نمونه‌ای از برهان‌های اخلاقی برای اثبات وجود خدا و یا موجه کردن اعتقاد به وجود او دیده می‌شود. بنابراین، کمتر از نقش اخلاق در دین صحبت شده است، هرچند در دوران معاصر برخی از بزرگان شیعی از نوعی نقش اخلاق در دین صحبت می‌کنند که می‌توان آن را به‌عنوان نقش حیات اخلاقی در امکان و پویایی حیات دینی دانست. کسانی مانند علامه طباطبایی و مرتضی مطهری معتقدند حیات اخلاقی پیش‌شرط استفاده از هدایت الهی و دینی است. به بیان دیگر، اگر کسانی فهم و زیست اخلاقی نداشته باشند، استفاده از شریعت و آموزه‌های وحیانی هم برای آن‌ها دشوار است و حتی ممکن است خواسته‌های نفسانی خود را به نام شریعت و به اسم قانون الهی بگیرند و گرفتار ضرر و زیان شوند.  

سویه دیگر بحث، یعنی نقش‌های ممکن و یا ضروری دین در اخلاق، موضوع تأملات اخلاقی و به‌ویژه فلسفۀ اخلاق است. مسئله در اینجا این است: آیا اخلاق بدون دین ممکن است یا نه؟ به صورت جزئی‌تر، کدام یک از عناصر اخلاقی وابستگی تام به امور دینی دارند؟ این موضوع اصلی مناقشات مربوط به دین و اخلاق در تاریخ اندیشۀ اخلاقی است.

گفتنی است: این اثر در ۲۷۶ صفحه، قطع رقعی به بهای ۳۶۴ هزار تومان روانه بازار نشر شده است.