به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: بیست و نهمین جلسه از سلسله جلسات «قوم یهود در قرآن» با سخنرانی حجتالاسلام «محمدمهدی میرجلیلی» و موضوع «تحریفِ دانسته و الهیاتِ عهد در مرکز تنخ صهیونی: بازخوانی آیه ۷۵ سوره بقره در ساختار قدرت دینی اسرائیل معاصر» در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
در میان آیات سوره بقره، آیه ۷۵ نقطهای است که تاریخ به لحظهای اخلاقی و سیاسی گره میخورد. این آیه تصویری از رابطهی پیچیده میان ایمان، دانایی، و تحریف ارائه میدهد؛ تصویری که امروز در ساختار دینی و سیاسی صهیونیسم، همچنان زنده و قابل رؤیت است.
أَفَتَطْمَعُونَ أَن یُؤْمِنُوا لَکُمْ وَقَدْ کَانَ فَرِیقٌ مِّنْهُمْ یَسْمَعُونَ کَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُ مِن بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ یَعْلَمُونَ
آیا امید دارید آنان [یهود معاند] به سود شما ایمان آورند، در حالیکه گروهی از ایشان کلام خدا را میشنیدند، سپس پس از آنکه معنایش را درک کردند، آگاهانه آن را دگرگون میکردند؟
این آیه، سه پرده دارد: نخست، امید بیثمر به ایمان کسانی که نظام دینیشان بر قدرت و تقدس قومی بنا شده است؛ دوم، تحریف پس از عقل، یعنی دگرگونیِ دانسته و حسابشده؛ و سوم، آگاهی کاملِ تحریفکنندگان از عمل خود. تحریف در این معنا، نه جهل است و نه اشتباه، بلکه بازچرخانی عامدانهی پیام قدسی در جهت اقتدار سیاسی است. همین منطق الهیاتی را میتوان در مدلهای دینی جدید اسرائیل مشاهده کرد که وحی را از مدار اخلاق، به مدار امنیت ملی منتقل کردهاند.
نمونهی شاخص آن، مرکز Tanakh Zionist Interpretation است؛ نهادی دانشگاهی و نظامی که از سال ۲۰۲۲ زیر چتر University of Bar-Ilan و در همکاری با بخش تربیت دینی ارتش اسرائیل ایجاد شد. هدف این مرکز بازخوانی متون عهد عتیق در چارچوب امنیت ملی و هویت نظامی است. پروژهای با عنوان “Torah and Defence Operations” رسماً در سرفصل برنامههای آموزشی آنان گنجانده شده؛ جایی که استادان دینی و روحانیون ارتش کتاب مقدس را نه به عنوان سرچشمهی اخلاق، بلکه به عنوان سند دفاع، پاکسازی قومی، و توجیه جنگ تفسیر میکنند.
در کلاسهای آن، آموزههایی مثل «برگزیدگی قوم»، «تقدیس جنگ»، و «حفظ سرزمین مقدس» از معناهای روحانی به معناهای نظامی انتقال یافته است. کتاب مقدس در این قرائت، منشور جنگهای مشروع شناخته میشود و هر عملیات نظامی به مثابه بخشی از مأموریت قوم برگزیده تعبیر میگردد. این دقیقاً همان مکانیزمی است که آیهی بقره معرفی میکند: دانایان متن، معنای وحی را میفهمند و پس از آن آگاهانه مسیرش را میچرخانند تا با سیاست گره بخورد.
در امتداد این پروژه، نسخههای ویژهای از کتاب مقدس با عنوان “Defence Tanakh” در میان سربازان منتشر شده است. مقدمهی آن، خدا را فرمانده تاریخی حفظ مرزها معرفی میکند و جنگ را استمرار عهد الهی میداند. این زبان دینی، در ظاهر روحانی است اما در باطن سازوکار قدرت را مشروع میسازد. حتی مناسک تازهای با عنوان “Sanctification of Weapon” در پایگاههای نظامی برگزار میشود که طی آن روحانیون ارتش، سلاحها را با آب مقدس میشویند و مزامیر را بر آنان میخوانند. این عمل، ترجمان فیزیکی تحریف است: تبدیل مفهوم «قدس» از محور اخلاقی به محور نظامی.
در منطق الهیات عهد، کلام خدا عهدی است میان او و انسان؛ حافظ معنا و عدالت. اما هنگامی که نهادهای دینی، همانند Tanakh Zionist Interpretation Center، این عهد را در خدمت دولت میگیرند، دیگر معنا حفظ نمیشود بلکه دگرگون میگردد. قدرت دینی در این نقطه، دانایی را به سکوت و اطاعت بدل میکند؛ درست همان چیزی که قرآن از آن هشدار میدهد.
تحریف در این معنا نه تاریخ گذشته یهود، بلکه مکانیزم پایدار قدرت دینی صهیونیزم است که میخواهد حقیقت را مدیریت کند. بقره ۷۵، از پس قرنها، همچنان زنده است: به ما میگوید مراقب باشیم ایمان را از مسیر دانایی جدا نکنیم؛ زیرا هر جا ایمانِ قدرتمحور جای ایمانِ عهدمحور را بگیرد، کلام الهی دوباره به ابزار جنگ بدل خواهد شد.
در جهان امروز، تحریف دانسته، زبان رسمی رژیم صهیونیستی است؛ اما قرآن در این آیه معیار را روشن میکند: کلام خدا، نه برای فرماندهی بلکه برای هدایت نازل شده است. و هرگاه این هدایت در لباس قدرت پیچیده شود، تاریخ آن را با نامی واحد ثبت میکند ــ تحریفِ دانسته، پس از عقل، و در حالی که میدانند.
نظر شما