به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان؛ در جهان معاصر که رسانهها نقشی کلیدی در شکلدهی به افکار عمومی ایفا میکنند، سینما بهعنوان هنری تأثیرگذار میتواند بستری مناسب برای تبیین و تصویرسازی مفاهیم دینی و اعتقادی باشد. فرهنگ انتظار و باور به مهدویت، از جمله مفاهیمی است که قابلیت بازنمایی عمیق و هنرمندانه در قاب سینما را دارد؛ مفهومی که با زبان هنر میتواند از ذهنیت به عینیت برسد و در قالب داستان، تصویر و شخصیت به مخاطب منتقل شود. به مناسبت فرارسیدن روز سینما در این باره با کارشناس مهدوی گفتگو کردهایم.
حجتالاسلام مسعود زائری، مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم، در گفتوگو با خبرنگار حوزه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، اظهارکرد: سینما به عنوان یک رسانه پرقدرت میتواند نقش مهمی در تبیین مفاهیم عمیق مهدویت و فرهنگ انتظار ایفا کند، اما در حال حاضر با چالشهایی در این زمینه مواجه است.
سینمای ایران در حوزههای مختلف دینی و دفاع مقدس موفق عمل کرده است، اما در حوزه مهدویت، به ویژه در زمینه تولید فیلمهای مرتبط با حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه با کمبود آثار مواجه هستیم
وی بر وضعیت فعلی سینمای ایران و نیاز به توجه بیشتر به مفاهیم مهدویت تأکید کرد و با اشاره به وضعیت سینمای ایران، گفت: اگر وضعیت فعلی سینمای ایران را از نظر ساخت فیلمهای مرتبط با مهدویت بررسی کنیم، متاسفانه فیلمهای شاخص و قابل توجهی در این زمینه وجود ندارد.
مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: سینمای ایران در حوزههای مختلف دینی و دفاع مقدس موفق عمل کرده است، اما در حوزه مهدویت، به ویژه در زمینه تولید فیلمهای مرتبط با حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه با کمبود آثار مواجه هستیم.
حجتالاسلام زائری افزود: اگر بخواهیم فیلمهایی را که در مورد موضوع مهدویت و مباحث پیرامونی آن ساخته شده است، شمارش کنیم، به راحتی میتوان گفت که شاید تعداد انگشتشماری فیلم موفق در این حوزه وجود داشته باشد.
مهدویت فقط به حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه محدود نمیشود، بلکه شامل موضوعاتی چون مفهوم انتظار، کرامات امام زمان عجلاللهتعالیفرجه، زندگی و اقدامات شخصیتهای مرتبط با ایشان، همچون وکلای اربعه و تاریخ زندگی امام در دوران غیبت صغری میشودوی به این نکته اشاره کرد که بسیاری از فیلمسازان تصور میکنند برای ساخت فیلم در زمینه مهدویت باید به شخصیت مهدی موعود(عج) پرداخته و فیلمهایی با محوریت این شخصیت بسازند این در حالی است که ساخت فیلم در مورد حضرت حجت(عج) با چالشها و معذوریتهای زیادی روبرو است البته این امر به دلیل موانع موجود در خصوص مسائل دینی و مذهبی قابل درک است، اما نکته مهم این است که باید به ابعاد مختلف مهدویت توجه کرد.
وی با بیان اینکه مفاهیم مهدوی بسیار وسیع و فراگیر است، یادآورشد: مهدویت فقط به حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه محدود نمیشود، بلکه شامل موضوعاتی چون مفهوم انتظار، کرامات امام زمان عجلاللهتعالیفرجه، زندگی و اقدامات شخصیتهای مرتبط با ایشان، همچون وکلای اربعه و تاریخ زندگی امام در دوران غیبت صغری میشود.
مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت به تولید فیلمهایی با محوریت شخصیتهای مرتبط با امام زمان عجلاللهتعالیفرجه و مفاهیم مختلف مهدویت اشاره کرد و گفت: میتوانیم فیلمهایی در مورد شخصیتهایی که در دوران غیبت صغری با امام زمان عجلاللهتعالیفرجه ارتباط داشتند، بسازیم، برای مثال، وکلای اربعه و شخصیتهای دیگر که در دوران غیبت امامعجلاللهتعالیفرجه نقشهای مهمی داشتند، میتوانند سوژههای جذابی برای تولید آثار سینمایی باشند.
حجتالاسلام زائری به فیلمهای موفقی مانند بوی پیراهن یوسف اشاره کرد و گفت: فیلمهایی که مفهوم انتظار را منتقل میکنند، میتوانند در سینما نقش بسیار مؤثری در معرفی مهدویت داشته باشند در فیلم بوی پیراهن یوسف حاتمیکیا، کارگردان فیلم سعی کرد مفهوم انتظار را به مخاطب منتقل کند چنین آثار سینمایی میتوانند برای آشنایی مخاطب با مفاهیم مهدویت بسیار مفید باشند.
سینمای ایران باید بر مفاهیم مختلف پیرامون مهدویت تمرکز کندوی با بیان اینکه سینمای ایران باید بر مفاهیم مختلف پیرامون مهدویت تمرکز کند، افزود: به جای اینکه سینماگران بخواهند به صورت مستقیم به شخصیت امام زمان عجلاللهتعالیفرجه پرداخته و فیلم بسازند، میتوانند به مفاهیمی چون کرامات و عنایات حضرت(عج) در طول دوران غیبت و کمکهایی که امام به افراد مختلف داشتهاند، بپردازند این نوع آثار میتوانند ارتباط عمیقی میان مخاطب و امام زمان عجلاللهتعالیفرجه برقرار کند.
مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت به تأثیر سینمای غرب و هالیوود در تصویرسازی قهرمانان و منجیها اشاره کرد و گفت: سینمای غرب، به ویژه هالیوود در گذشته قهرمانهای مختلف و حتی منجیهایی را به مخاطب معرفی میکرد، اما از حوالی سال ۲۰۲۰ به بعد، به تدریج گرایشی در این سینما شکل گرفته که منکر وجود منجی است و به مخاطب القا میکند که منجیای در کار نیست.
سینما میتواند با بهرهگیری از مفاهیم مختلف مرتبط با مهدویت، همچون کرامات امام مهدی عجلاللهتعالیفرجه، زندگی شخصیتهای مرتبط با ایشان و مفهوم انتظار، تصویری جامع از این مفاهیم به مخاطب ارائه دهدحجتالاسلام زائری افزود: در این سینما، پیام به مخاطب این است که هر فرد باید خود را منجی بحرانها و مشکلات دنیا بداند و این روند در حال گسترش است.
به گفته وی سینما میتواند با بهرهگیری از مفاهیم مختلف مرتبط با مهدویت، همچون کرامات امام مهدی عجلاللهتعالیفرجه، زندگی شخصیتهای مرتبط با ایشان و مفهوم انتظار، تصویری جامع از این مفاهیم به مخاطب ارائه دهد.
وی افزود: با خلق قهرمانان مهدوی و پرداختن به موضوعاتی پیرامون امام مهدی عجلالله تعالیفرجه به جای تمرکز صرف بر شخصیت ایشان، سینماگران میتوانند مفاهیم مهدویت را بهطور غیرمستقیم به نمایش بگذارند و در عین حال از موانع دینی و اجتماعی عبور کنند.
مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم گفت: این رویکرد میتواند زمینهساز آشنایی بیشتر نسلهای جوان با مفهوم انتظار و ایجاد ارتباط عمیقتر با معانی مهدوی در سینما باشد.
حجتالاسلام زائری با بیان اینکه سینمای ایران باید در برابر این تغییرات در سینمای غرب واکنش نشان دهد، تأکید کرد: در حالی که انسانها در بسیاری از بحرانها نقش دارند، اما تحقق کامل آرمانهای الهی و ایجاد جامعه آرمانی، تنها با ظهور منجی خواهد بود و این نکتهای است که باید در سینماهای ما برجسته شود.
سینمای ایران وظیفه دارد در تولید آثار سینمایی خود، بر این نکته تأکید کند که آرمانشهر الهی که تمامی انبیا به آن وعده دادهاند، تنها در زمان ظهور مهدی موعود محقق خواهد شدوی یادآورشد: سینمای ایران وظیفه دارد در تولید آثار سینمایی خود، بر این نکته تأکید کند که آرمانشهر الهی که تمامی انبیا به آن وعده دادهاند، تنها در زمان ظهور مهدی موعود محقق خواهد شد و این نکته باید در برابر گرایشهای جدیدی که در سینمای غرب ایجاد شده است، با قدرت مطرح شود.
وی با اشاره به نقش قهرمانهای مهدوی در سینمای ایران به نیاز مخاطب به قهرمانهای شجاع و آرمانی در سینما اشاره کرد و گفت: مخاطب امروزی به دنبال قهرمانانی است که قادر به انجام کارهای بزرگ و شجاعانه باشند و وظیفه سینما این است که اگر نمیخواهد به صورت مستقیم به موضوع امام مهدی(عج) به عنوان منجی موعود(عج) پرداخته و فیلم بسازد، قهرمانهایی خلق کند که هویت آنها به دلیل پیرو بودن در مفهوم مهدویت شکل گرفته باشد.
مسئول گروه غرب و مهدویت مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: این قهرمانها باید ویژگیهایی همچون انتظار و ایمان به مهدویت را داشته باشند و هویت اصلی آنها از این باورها نشأت بگیرد، این قهرمانها میتوانند الگوی مناسبی برای نسل جوان در دنیای امروز باشند.
حجتالاسلام زائری اظهار داشت: در سینمای ایران، ساخت فیلمهایی با محوریت مفاهیم مهدوی نیازمند توجه ویژه به تنوع این مفاهیم و عدم محدودیت به یک یا دو موضوع خاص است.
به گفته وی این نکته بسیار مهم است که سینماگران ما باید با نگاه به ابعاد مختلف مهدویت، آثار سینمایی متنوعی تولید کنند که بتواند درک عمیقتری از این موضوع به مخاطب منتقل کند.
حجتالاسلام زائری در پایان خاطرنشان کرد: با ایجاد آثار سینمایی که به صورت غیرمستقیم و بر مبنای قوانین به مهدویت پرداخته میشود، میتوان به ترویج و آشنایی مخاطب با این مفهوم عمیق و جهانی کمک کرد و این وظیفه ماست که سینما را به عنوان ابزاری کارآمد برای معرفی و تبیین مفاهیم مهدویت در اختیار داشته باشیم.
نظر شما