به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، کلمات از خاک برمیخیزند؛ گاه با طعم نان، گاه با بوی خون. بعضی واژهها سر در آغوش خیال میگذارند، بعضی به صفِ اعتقاد میایستند. و میان تمام این طوفانها، گاه شعری قد میکشد که برای تذکر آمده است؛ تذکر حقیقتی فراموشنشده، بازگویی رنجی که هنوز در نبض تاریخ میزند.
آنجا که زبان رسمی سکوت میکند، شعر لب به سخن میگشاید. آنجا که تحلیلها در گلوی اصطلاحات گم میشوند، شعر با صدای بغضدار مردم، مسیر را نشان میدهد. و چه بستر مهمتری برای این شعر از آن حماسه که با خون نوشته شد، با اشک روایت شد و با ایمان ماندگار شد؟ عاشورا، حادثهای استوار است؛ فریادی که قرنهاست صدا میزند، اما تازه میماند چون انسان هنوز محتاج بیداری است.
در چنین زمینهای است که شب شعر عاشورای شیراز قد علم میکند؛ به عنوان حافظهای زنده که هر سال در آستانه اربعین، بازخوانی میشود تا فراموشی به آن راه نیابد. در این شبها، شاعر واژه نمیچیند که مخاطب را مسحور کند، جانش را روی کاغذ میگذارد تا صدای زینب (س)، صدای علیاکبر، صدای تیرخوردهترین پرچمِ تاریخ را دوباره به گوش برساند.
چهلمین شب شعر عاشورای شیراز، صدای پیوستهای است از دلهایی که هنوز به روشنی آن دشت خشک، ایمان دارند. محفلی که شعر را به زیارت فرستاد؛ نه در مسیر نجف تا کربلا، از حنجره تا معنا، از بیت تا باور.
شب شعر، شب شیدایی؛ چهل سال عاشقی در سایه پرچم عاشورا
شیراز، شهری که همیشه جانش با شعر میتپد، شبهایی رقم خورد که نوعی سلوک جمعی بود با واژههایی که از دل سوگ برآمدهاند و بر زبان ارادت جاری شدند. چهلمین دوره شب شعر عاشورای شیراز یک سنت زنده است؛ آیینی که طی چهار دهه، روایتگر حماسه کربلا از زبان شاعران آیینی ایران بوده و امسال نیز در آستانه ماه صفر، در تالار حافظ این شهر برگزار شد.
از دید ناظران فرهنگی، استمرار این شب شعر، معنایی فراتر از تولید محتوای آیینی دارد. اینجا، شعر به جای نقالی مینشیند، و استعاره، کارِ اشک را میکند. «این آیین، ریشهدارترین محفل ادبی دینی کشور است که طی چهل سال گذشته، بدون وقفه و همواره بر مدار مردم برگزار شده»؛ این را سید محمدامین جعفری، شاعر و سخنگوی ستاد اجرایی شب شعر عاشورا میگوید. تأکیدی که نشان میدهد این شب شعر با دلها زنده مانده است.
جعفری ادامه میدهد: «شب شعر عاشورای شیراز محملی است برای انتقال پیام عاشورا از دل شعر. ما اینجا صرفاً شعر نمیخوانیم، با زبان شعر، به زیارت حقیقت عاشورا میرویم.»
از قم تا خراسان، یک نغمه واحد
برخلاف برخی نشستهای محدود به جغرافیا، شب شعر عاشورای شیراز، صحنه حضور چهرههای برجسته آیینی از اقصی نقاط کشور بود. قم، تهران، مشهد، یزد، اصفهان، بوشهر، هرمزگان و البته خود فارس، امسال نیز فرستادگان خود را به این محفل فرستادند تا تازهترین سرودههای خود را به پیشگاه حضرت سیدالشهدا (ع) تقدیم کنند.
یکی از ویژگیهای برجسته این شب، رویکرد بیننسلی آن بود. شاعران جوان و پیشکسوت در کنار هم ایستادند؛ آنگونه که جعفری تصریح میکند: «شب شعر عاشورا، محفلی برای ظهور و رشد شاعران جوان است. بسیاری از چهرههای شاخص شعر آیینی، نخستین تجربههای خود را از همین صحنه آغاز کردهاند.»
ویژهبرنامههایی برای یک چهلسالگی
چهلمین سال برگزاری این برنامه؛ نمادی است از استمرار بیوقفه یک جریان فرهنگی. به همین مناسبت، برنامههایی ویژه برای این دوره در نظر گرفته شده بود؛ از جمله: نکوداشت خادمان فرهنگی این آیین، رونمایی از کتاب اشعار برگزیده دورههای پیشین، پخش مستندهایی از تاریخچه ۴۰ ساله شب شعر عاشورا و تجلیل از شاعران نوظهور و جوان آیینی.
گزارشهایی از مخاطبان شب شعر حاکی از آن است که شبهای اول و دوم مرداد، سالن حافظیه مملو از جمعیتی بود که آمده بودند شعر بشنوند، اما با مفاهیمی عمیقتر به خانه بازگشتند. شعر در این شبها ابزاری برای انتقال پیام، ایجاد همدلی و تربیت روحی بود.
جعفری در پایان میگوید: «شب شعر عاشورای شیراز، تداوم نذری است که شاعران در آستان سیدالشهدا بر زبان خود بستهاند. اینجا شعر، یک آیین است؛ تبلور ایمان، معرفت و هنر.»
شب شعر عاشورای شیراز، اثباتیست بر اینکه وقتی شعر، در خدمت معنا و ایمان قرار گیرد، میتواند مرهمی باشد بر زخمهای جمعی ما و مشعلی باشد برای افقهای روشنتر.
نظر شما