«روضه‌های خانگی» فرهنگ عاشورا را حفظ و احیا کرده است

حجت الاسلام والمسلمین «رضا اسلامی» عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در گفت وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان ضمن تشریح تاثیر و نقش روضه‌های خانگی درحفظ و انتقال فرهنگ عاشورا در طول تاریخ اظهارداشت: نقل قول‌های مختلفی درباره زمان حیات حضرات معصومین علیهم السلام وجود دارد که حضرات گاهی روضه های خانوادگی برگزار می کردند. از جمله راوی می گوید: «خدمت امام صادق علیه السلام مشرف شدم، ایشان اهل بیت شان را صدا کردند؛ آنها در پشت پرده قرار گرفتند و حضرت خود این سوی پرده نشستند و فرمودند: ذکر مصیبت جدم سیدالشهدا را داشته باشیم. وقتی من به ذکر مصائب شروع کردم کنیزی از پشت پرده آمد و طفلی پنج یا شش ماهه را آورده و در دامان امام قرار داد. حضرت در این هنگام به پهنای صورت گریستند.» بنابراین شخص معصومین علیهم السلام به مناسبت های مختلف در منزل خود مجالس عزا برگزار می کردند. در زمان غیبت نیز سیره علمای سلف بر این بوده که مجالس روضه در منزل برگزار می کردند. لذا برگزاری این مجالس در دفاتر مراجع تقلید معمولا هفته ای یک بار متداول بوده و اکنون نیز این سنت همچنان در دفاتر مراجع پابرجا است.

وی با اشاره به این که شخص مقام معظم رهبری نیز علاوه بر مجالس روضه ای که به صورت عمومی برگزار می شود مجالسی هم به صورت خصوصی در بیت و میان اعضای خانواده برگزار می کنند، تصریح کرد: نقش این روضه‌های خانوادگی در حفظ و احیای فرهنگ عاشورا تا امروز بسیار پررنگ بوده است تا جایی که در زمان پهلوی که روضه‌های عمومی تعطیل شد مجالس در قالب روضه‌های خانگی برگزار می شد اما جلوی درب خانه ها نگهبانی را قرار می دادند تا رفت‌وآمدها را مراقبت کند و به این شکل در منازل مجالس روضه را برپا می کردند.

مجلس حضرت سیدالشهدا سبب دفع بلا وجلب رحمت  

عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: در آن شرایط خفقان به خصوص در دوره پهلوی اول، همین روضه‌های خانگی بود که فرهنگ عاشورا را نسل به نسل، سینه به سینه و خانه به خانه منتقل کرد و امروز به میراث و به یادگار به ما رسیده است.

حجت الاسلام اسلامی در ادامه با بیان خیر و برکتی که در این کار وجود دارد گفت: بزرگان ما توصیه کرده اند که در محافل و منازل خود ذکر مصیبت اهل بیت علیهم السلام بخصوص حضرت سیدالشهدا علیه السلام را برگزار کنید که سبب دفع بلاها و جلب منافع و رحمت الهی می شود. امروز هم که به لطف و عنایت اهل بیت همه شرایط مهیاست و امکان برپایی مجالس عمومی فراهم است نباید از موضوع روضه های خانگی و هیئت‌های خانوادگی غافل شویم. برپایی این نوع مجالس حتی اگر هر روز باشد اشکالی ندارد. الان برخی بزرگان هر شب در منزل شان، اهل خانه را جمع می کنند و یک روضه می خوانند و خانم منزل وعده های غذایی را هر شب به نیت یکی از معصومین تدارک می بیند.

وی خاطرنشان کرد: به هر حال اهل خانه به طور طبیعی باید ناهار و شام میل کنند حالا خانم خانه همان را به نیت یکی از حضرات معصومین تهیه کنند و یک ذکر توسلی داشته باشند. برخی از اساتید ما هر روز بعد از جلسه درس شان ذکر توسلی به حضرات  معصومین بخصوص حضرت سیدالشهدا علیه السلام داشت و دارند. بنابراین معلوم می شود علاوه بر جنبه سیاسی و حفظ مصلحت های جامعه، این مجالس خانگی موجب نورانیت محافل و مجالس می شود.

اسلامی گفت: روایات فراوانی داریم که در هر مجلسی که نام ائمه برده می شود ملائکه در آن حضور دارند. حدیث کساء که در این رابطه معروف و مشهور است و گفته شده وقتی عده ای از شیعیان دور هم جمع شده و به ذکر فضایل و مناقب اهل بیت علیم السلام می پردازند ملائکه آنجا را احاطه کرده و برای اهل آن مجلس دعا می کنند. امیدواریم ان شاءالله این فرهنگ عمومی شود و همه خانواده ها اگر می توانند هر روز و اگر نمی توانند هفته ای یک بار این جلسات خانوادگی را برپا کنند.