به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کردستان، آموزش و پرورش، فراتر از یک نهاد صرفاً آموزشی، نقشی بیبدیل در توسعهی فرهنگی و اجتماعی هر جامعه ایفا میکند.
این سازمان، با تربیت نسلهای آینده، نه تنها دانش و مهارتها را منتقل میکند، بلکه بستری برای پرورش هویت، ارزشها و خلاقیتهای فردی و جمعی فراهم میآورد.
در استان کردستان، با غنای فرهنگی و تاریخی دیرینه، این نقش پررنگتر از پیش به چشم میخورد.
دومین جلسه شورای آموزش و پرورش استان کردستان، که با حضور مسئولان عالیرتبه و کارشناسان برگزار شد، فرصتی مغتنم برای بررسی رویکردهای فرهنگی در آموزش و پرورش و برنامهریزی برای آیندهای روشنتر بود.

این گزارش، با نگاهی عمیق به مباحث مطرح شده در این نشست، بر جنبههای فرهنگی آموزش و پرورش، به ویژه در حوزهی غنیسازی اوقات فراغت، توسعهی فضاهای فرهنگی و ورزشی، و نقش آن در هویتسازی و تربیت اجتماعی دانشآموزان تمرکز خواهد کرد.
غنیسازی اوقات فراغت؛ بستری برای رشد همهجانبه
یکی از برجستهترین محورهای فرهنگی مورد بحث در این جلسه، غنیسازی اوقات فراغت دانشآموزان بود.
عزتالله طیبیراد، معاون پرورشی آموزش و پرورش کردستان، با تاکید بر بهرهمندی از ظرفیت سایر نهادهای فرهنگی و شهرداریها، این امر را محور اصلی مهارتآموزی و رشد همهجانبهی شخصیت دانشآموزان دانست.
وی خاطرنشان کرد: در اجرای برنامههای فرهنگی تابستان، ادارات و سازمانهایی نظیر ورزش و جوانان، شهرداری، تبلیغات اسلامی، میراث فرهنگی، بسیج، هلال احمر، اوقاف و کمیته امداد، یار و یاور آموزش و پرورش هستند و این همافزایی بینبخشی، گام مهمی در جهت استفادهی بهینه از تمامی ظرفیتهای موجود در استان برای دانشآموزان است.
وی بیان کرد: سیاست راهبردی در اوقات فراغت، استفاده از ظرفیت دانشگاهها، محلهمحوری، مساجد، دارالقرآنها و سالنهای ورزشی است و این رویکرد، نه تنها به افزایش دسترسی دانشآموزان به برنامههای متنوع کمک میکند، بلکه باعث مشارکت فعال جامعه و خانوادهها در امر تربیت و پرورش میشود.

طیبیراد از در نظر گرفتن ۱۴ کارگروه ویژه برای اوقات فراغت دانشآموزان خبر داد که شامل برنامههایی چون راهیان نور، راهیان پیشرفت، ماهرانه و سایر برنامههای فرهنگی، اجتماعی و ورزشی است.
وی اضافه کرد: این تنوع در برنامهها، پاسخگوی علایق و استعدادهای مختلف دانشآموزان خواهد بود.
وی همچنین اعلام کرد: سال گذشته ۸۱ هزار و ۳۶۷ نفر در برنامههای اردویی، تفریحی، فرهنگی و مهارتی شرکت کردند و پیشبینی برای امسال رسیدن به ۸۵ هزار نفر است که نشاندهندهی افزایش استقبال و نیاز به توسعهی بیشتر این برنامهها است.
افشین خوشگوار معاون تربیت بدنی آموزش و پرورش کردستان نیز بر ایجاد نشاط و شادابی در برنامههای اوقات فراغت و نهادینه کردن روحیه ایثار، خودباوری، عزت نفس و احترام به قانون در دانشآموزان تاکید کرد.
وی افزود: این اهداف فراتر از صرفاً گذراندن اوقات فراغت هستند و مستقیماً با تربیت شهروند مسئولیتپذیر و متعهد در ارتباطند و شناسایی و پرورش افراد مستعد و نخبه در مدارس و شهرستانها از طریق این برنامهها نیز از دیگر دستاوردهای مورد انتظار است.
ورزش و فرهنگ؛ دو روی یک سکه در تربیت نسل جدید
جنبه ورزشی برنامهها نیز در این جلسه مورد توجه ویژهای قرار گرفت، خوشگوار اعلام کرد: کردستان میزبان مسابقات کشوری فوتسال و تنیس روی میز دانشآموزی خواهد بو و این رویداد بزرگ، با حضور ۲ هزار ورزشکار، مربی، سرپرست و داور، نه تنها به ارتقای سطح ورزشی دانشآموزان کمک میکند، بلکه فرصتی برای تبادل فرهنگی و آشنایی با فرهنگ غنی کردستان برای شرکتکنندگان از سراسر کشور فراهم میآورد.

وی اضافه کرد: نامگذاری این مسابقات با عنوان کنگره ملی ۵۵۳۶ شهید کردستان، نیز نشاندهندهی تلفیق ورزش با ارزشهای ملی و هویتی است.
سید انور رشیدی، شهردار سنندج، نیز به اقدامات شهرداری در راستای توسعهی فضاهای ورزشی و فرهنگی اشاره کرد.
وی از فعالسازی ۷ گذر ورزشی در کردستان خبر داد که با تمامی امکانات ورزشی در دسترس دانشآموزان قرار دارند و همچنین، از وجود ۲۶ گروه صبحگاهی و عصرگاهی ورزشی در سنندج و فعالسازی ۲ گذر ورزشی دیگر در بوستان معلم و نشتمان تا پایان سال جاری، خبر داد.
وی تصریح کرد: ایجاد ۳۰ کیلومتر گذر دوچرخهسواری و تأسیس مدرسهی فوتبال در نایسر با حضور ۳۰۰ دانشآموز، از دیگر برنامههای شهرداری برای توسعهی فرهنگ ورزش و سلامت است.
شهردار سنندج گفت: همچنین، افزایش ۵ هکتار فضای ورزشی به نایسر و ارائهی ۱۰۰ سرویس رایگان برای دانشآموزان، نشاندهنده توجه ویژه به مناطق کمتر برخوردار است.

رشیدی به برگزاری جشنوارههای فرهنگی در نایسر، آساوله، بهاران، ننله و حسنآباد اشاره کرد: نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ بومی و ایجاد شور و نشاط اجتماعی در این مناطق دارند و همچنین، اجرای آموزشهای آتشنشانی در مدارس و برگزاری جشنوارهی سفیران سلامت، نشاندهنده رویکرد جامع شهرداری در پرداختن به ابعاد مختلف سلامت جسمی و روانی دانشآموزان است.
شهردار سنندج به موضوع مدرسه شهید تعریف در منطقهی سرتپوله اشاره کرد که با وجود متروکه بودن، به دلیل موقعیت تاریخی و مرکزی، میتواند به یک مرکز فرهنگی تبدیل شود و از این طریق، از تبدیل آن به یک آسیب اجتماعی جلوگیری شود.
وی گفت: این نگاه، نشاندهنده ظرفیتهای بالقوهی فرهنگی در فضاهای موجود و لزوم بازآفرینی آنها است.
آمنه غلامویسی، مدیرکل ورزش و جوانان کردستان، نیز بر همدلی و همسویی بین دستگاههای اجرایی در کردستان تاکید کرد و بیان داشت: برگزاری مسابقات ورزشی با این همدلی محقق میشود و اوقات فراغت را به عنوان یک زمان اضافه که باید هدفمند شود برای سرگرمی دانشآموزان توصیف کرد.
وی گفت: مشارکت سازمانهای مردمنهاد (NGOها) در اجرای برنامههای اجتماعی و فرهنگی و واگذاری ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان تجهیزات ورزشی به مدارس روستایی و حاشیه در سال ۱۴۰۳، نشاندهندهی تعهد این اداره به توسعهی عدالت ورزشی و فرهنگی است.
تربیت معلم و ارتقای کیفیت آموزشی؛ پایههای فرهنگسازی
سید شهاب ارکان، رئیس دانشگاه فرهنگیان، در این جلسه، خدمت آموزش و پرورش در کردستان را که استانی کمتر برخوردار است، جهاد تبیین و مصداق اردوی پیشرفت دانست.

وی معلم را مهمترین عنصر در شعار عدالت آموزشی و تربیت معلم را دارای نقش ویژه در توسعهی این شعار محوری دانست و گفت: این دیدگاه، بر اهمیت نقش محوری معلم در فرایند تعلیم و تربیت و تأثیر عمیق او بر شکلگیری شخصیت و هویت دانشآموزان تاکید میکند.
وی گفت: جذب ۴۹ درصد از دانشآموزان کشور در سال ۱۴۰۳-۱۴۰۴ در دانشگاه فرهنگیان، نویدبخش وجود افراد مستعد در بحث تعلیم و تربیت است.
ارکان به تغییرات در روش جذب معلم اشاره کرد و بیان داشت: مبنای ارزیابی شایستگی معلم بر اساس آزمون بوده و مدل شایستگی ترکیبی از تعهد، شایستگی و تعهد به خدمت است.
وی افزایش ۸۰ نفری و ۱۰ درصدی ظرفیت متعهدین به خدمت در دانشگاه فرهنگیان کردستان را نسبت به سال قبل اعلام کرد و این افزایش ظرفیت را تضمینکننده سطح کیفی آموزشی ورودی دانشگاهها و خروجی باکیفیت آن دانست.
وی اضافه کرد: این امر، مستقیماً بر کیفیت آموزش و در نهایت، بر شکلگیری فرهنگی غنی و متعالی در مدارس تأثیر میگذارد.
چالشها و فرصتها در بستر فرهنگی جامعه
با وجود تمامی برنامهها و تلاشها، چالشهایی نیز در این مسیر وجود دارد. کمبود فضای آموزشی، به ویژه در برخی مناطق شهری مانند سنندج، مریوان و بانه، همچنان یک معضل جدی است.
رضایی مدیر آموزش و پرورش ناحیه یک سنندج، به وضعیت وخیم فضای آموزشی در این ناحیه اشاره کرد که در برخی مناطق روستایی کمتر از ۲ متر به ازای هر دانشآموز است و با تراکم بالای ۳۵ نفر در کلاسها و تحصیل در دو شیفت همراه است.
وی گفت: این شرایط، نه تنها بر کیفیت آموزش تأثیر منفی میگذارد، بلکه میتواند بر شکلگیری روابط اجتماعی و فضای فرهنگی مدرسه نیز اثر بگذارد.
وی خاطر نشان کرد: موضوع ممنوعیت هرگونه آزمون ورودی برای مدارس دولتی در کردستان، اگرچه در راستای عدالت آموزشی است، اما چالشهایی را برای ثبتنام آزمون ورودی پایه هفتم و دهم مدارس خاص و تیزهوشان دولتی ایجاد کرده است.

رضایی اذعان کرد: همچنین، ممنوعیت دریافت هرگونه وجه در مدارس برای ثبتنام، با هدف کاهش موانع مالی برای تحصیل است، اما نیازمند حمایتهای دولتی بیشتر برای تأمین نیازهای مدارس است.
وی اذعان کرد: با این حال، فرصتهایی نیز وجود دارد. استفاده از ظرفیت مولدسازی داراییهای آموزش و پرورش، میتواند منبع مالی جدیدی برای بهبود فضاهای آموزشی باشد.
رضایی خاطر نشان کرد: خبر خوش ساخت ۵۵ مدرسه توسط یک شرکت در ۵ سال، گامی بزرگ در جهت رفع کمبودها خواهد بود.
مدیر آموزش و پرورش ناحیه یک سنندج ادامه داد: همچنین، برنامههای جذب حداکثری بازماندگان از تحصیل و اجرای طرح شهید محمودوند، نشاندهنده عزم جدی برای بازگرداندن تمامی کودکان به چرخهی آموزش و جلوگیری از آسیبهای اجتماعی ناشی از ترک تحصیل است.
وی گفت: خوابگاه کوثر با ظرفیت ۱۰۰ نفر برای رفاه دانشآموزان روستایی در سنندج نیز از دیگر اقدامات مثبت است، هرچند که نیازمند تجهیزات بیشتر برای سال تحصیلی جدید است.
دومین جلسه شورای آموزش و پرورش کردستان، تصویری جامع از تلاشها و چالشها در مسیر توسعهی فرهنگی و آموزشی استان ارائه داد.
تمرکز بر غنیسازی اوقات فراغت دانشآموزان، توسعهی فضاهای فرهنگی و ورزشی، و تربیت معلمانی متعهد و کارآمد، نشاندهندهی رویکردی جامع و آیندهنگرانه است. این تلاشها، نه تنها به ارتقای سطح علمی دانشآموزان کمک میکند، بلکه به تقویت هویت بومی، ارزشهای اخلاقی و روحیهی مشارکت اجتماعی در آنها میانجامد.
با وجود چالشهایی نظیر کمبود فضای آموزشی، همدلی و همافزایی بین دستگاههای اجرایی، مشارکت خیرین، و استفاده از ظرفیتهای قانونی جدید نظیر مولدسازی، امیدبخش هستند.
تحقق کامل این اهداف، نیازمند پشتیبانی مستمر دولتی، مشارکت فعال جامعهی محلی، و برنامهریزی دقیق و پایدار است. کردستان، با فرهنگ غنی و پتانسیلهای انسانی فراوان، میتواند با تکیه بر این رویکرد فرهنگی، به الگویی موفق در زمینهی آموزش و پرورش و تربیت نسلی پویا و مسئولیتپذیر تبدیل شود.
ادامه و پیگیری مجدانه مصوبات این شورا، ضامن رسیدن به این چشمانداز روشن خواهد بود.
نظر شما