برای توسعه کشور نیازمند تدوین سند وقف علمی هستیم

به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، همایش شصت و سومین جایزه البرز عصر امروز (دوشنبه، ۱۵ اردیبهشت ماه) در سالن همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد.

بنابراین گزارش، دکتر محمدرضا عارف در این همایش با تبریک دهه کرامت، اظهار کرد: جایزه البرز تجسم عینی پیوند ایمان و دانایی، وقف و علم و معنویت و مدنیت را به نمایش گذاشته است.

معاون اول رییس جمهور ادامه داد: در وقف از سنتی سخن می‌گوییم که هم در ایمان ریشه دارد و هم در آسمان علم، قدرت پرواز؛ وقف در نظام اسلامی دارای جایگاهی ویژه است.

وی با اشاره به تیزبینی و افق بلند واقفان ایرانی در طول تاریخ، تصریح کرد: با مراجعه به وقف نامه‌ها می بینیم حتی برای چهارپایانی که زائران را به مشهد می بردند وقف وجود دارد،  در آستان قدس رضوی حتی برای جذب حکام و به راه آوردن آنها وقف هایی شده است.

عارف با اشاره به نیاز کشور به وقف علمی، گفت: در سال‌های ابتدای انقلاب برای توسعه دانشگاه ها و افزایش دانشجویان از ۱۷۵ هزار نفر به چهار میلیون نفر، به مشکلات بسیاری برخوردیم به ویژه در دهه شصت که با جنگ تحمیلی هم مواجه بودیم.

معاون اول رئیس جمهور ادامه داد: لذا وقف علمی با جدیت مطرح شد، به ویژه آنکه سنتی ریشه‌دار بود و شخصیت هایی همچون خواجه نظام الملک طوسی و در دوران اخیر مرحوم افشار به آن مبادرت کرده بودند.

وی در ادامه ابراز کرد: اما موفق نشدیم وقف علمی را آنطور که باید پیش ببریم، اگرچه کار خیر و نیات خیرانه در ایران بسیار است اما شاید آنطور که باید در حوزه علم، وقف و کار خیر احساس نیاز وجود نداشت!

وی با اشاره به کمبودهای اعتباری و بودجه ای در حوزه علم در سال‌های آغاز انقلاب، گفت: امروز هم وضعیت دولت با دهه شصت فرق چندانی نکرده است. ما از نهادینه سازی امری صحبت می کنیم که قبلاً در دنیا اتفاق افتاده و دانشگاه‌های استنفورد و هاروارد نمونه موفق این اتفاق مبارک هستند.

دکتر عارف با اشاره به عقب ماندگی ما از سند چشم انداز و بیانیه گام دوم انقلاب، تأکید کرد: به ویژه در بیانیه گام دوم انقلاب، هفت گام توسعه علم مورد تأکید قرار گرفته که به زیرساخت و اعتبار نیاز دارد.

وی با بیان اینکه امروز هم وضعیت اعتبارات علمی نسبت به دهه شصت فرق چندانی نکرده، گفت: هر کابینه‌ای روی کار بیاید بیش از این نمی‌تواند حمایت کند، سقف بودجه دولت همین است ما برای آنکه به جایگاه نخست در حوزه علم برسیم به منابع مالی نیاز داریم.

وی با بیان اینکه قداست وقف مانع از هر گونه دست درازی به آن می‌شود، گفت: این نگاه فرهنگی به واقف انگیزه می بخشد که برای ماندگاری نام و کار نیک خود، وقف کند.

عارف با تاکید بر لزوم ترویج و تبلیغ وقف علمی، ابراز کرد: واقفان باید با تحقیق و مشاوره نیازسنجی و بر اساس آن وقف کنند اگر کار کارشناسی و آگاهی سازی شود، می توان بستر وقف های موثر علمی را فراهم کرد.

عارف با بیان اینکه تبدیل شدن ایران به قدرت علمی در منطقه و جهان اسلام نیازمند بستر و زمینه است، گفت: پژوهشگر و اندیشمند جوان ما نباید دغدغه معیشت و تامین نیازها برای کار علمی را داشته باشد.

معاون اول رییس جمهور با بیان اینکه همسو با سند چشم انداز و بیانیه گام دوم انقلاب علمی را دنبال می کنیم که به تولید ثروت بینجامد، تصریح کرد: در این باره وقف های علمی همچون کاری که مرحوم البرز انجام دادند لازم است تا موانع از سر راه کار توسعه علم برداشته شود.

معاون اول رییس جمهور با طرح پیشنهاداتی در حوزه ترویج وقف علمی، بیان کرد: ایجاد بنیاد وقف علمی با رویکرد مردمی و همکاری سازمان اوقاف، وزارتین علوم و بهداشت و نیز آموزش و پرورش و معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری در این باره می تواند راهگشا باشد.

وی ادامه داد: تدوین سند راهبردی وقف علمی توسط دولت با چشم اندازی مثلا ۱۰ساله، ایجاد سامانه ملی «ایران وقف» به منظور تعامل با خیران و برگزاری جشنواره ملی «واقفان علم و فناوری» به منظور تقدیر از چهره‌های عرصه وقف علمی می تواند در ترویج و نهادینه سازی وقف علمی موثر واقع شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: باید مسیر را به سمتی ببریم که به مهاجرت معکوس نخبه ها ختم شود.

بنابراین گزارش، حجت الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی نیز در ابتدای این آیین با بیان اینکه سازمان اوقاف در تلاش برای ترویج فرهنگ وقف علمی است، گفت: در میان موقوفات علمی، موقوفه البرز با این سابقه و دامنه متفاوت است.

رییس سازمان اوقاف و امور خیریه ادامه داد: با توجه به دامنه اثرگذاری این وقف، تلاش داریم سال به سال آن را توانمند کنیم.

وی تصریح کرد: توصیه می کنم خیران و واقفان و نیز عموم علاقمندان، وقف‌نامه این موقوفه را بخوانند که بسیار اثرگذار و راهنما است.

حجت‌الاسلام خاموشی با اشاره به حمایت های سازمان اوقاف از دانش بنیان ها، تأکید کرد: ما در تلاش هستیم با این حمایت ها، مراکز نوآوری را به سمت تجاری سازی ببریم.

همچنین، دکتر افشین، معاون علمی فناوری رییس جمهور نیز در این همایش از چالش های نخبگی و عدم درک صحیح از مفهوم نخبه و تقویت حمایت ها از نخبگان سخن گفت که با استقبال نخبگان حاضر در همایش مواجه شد.

گفتنی است، در این همایش از آیت الله علی اکبر رشاد، دکتر عبدالرضا سیم‌چی، دکتر محمد عبداللهی و دکتر علی اکبر موسوی موحد به عنوان چهار دانشمند برتر سال ۱۴۰۳ با اهدای نشان البرز و مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان تقدیر شد.

تقدیر از ۵۸ نخبه، فناور و مخترع در رشته های مختلف پایان بخش این همایش بود.

همچنین از پوستر همایش البرز ۱۴۰۴ در بخش دانش آموزی رونمایی شد.