جریان مقاومت در جهان عرب پایدار خواهد ماند

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: نشست «بررسی نقش گروه‌های تروریستی و حامیان آنها در آینده سوریه» عصر امروز (دوشنبه، ۱۹ آذر ماه) در پژوهشکده مطالعات سیاسی و روابط بین‌الملل و حقوق برگزار شد.

در این نشست، دکتر ابراهیم متقی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران طی سخنانی در این نشست به تبار شناسی وضعیت سوریه  از سال‌های ۱۹۸۰ تاکنون پرداخت.

وی گفت: در دهه ۱۹۸۰  زمینه برای شکل گیری موج سوم انقلاب تکنولوژیک به وجود آمد و موج سوم انقلاب شبکه مبتنی بر کنش ارتباطی در این فضا اولین اعتراضات اجتماعی در سوریه را رقم زد  که متناسب با ذهنیت عربی و ذهنیت حزب بعث سرکوب شد.

وی تصریح کرد: این تفکر در عراق  در زمان صدام حسین نیز وجود داشت و دست به سرکوب مردم زد. در واقع تفکر حزب بعثی مبتنی بر خشونت فراگیر بود و در واقع این انگاره در سوریه هم وجود داشت.

دکتر ابراهیم متقی درباره سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با سوریه گفت که برخی فکر می کنند که سیاست خارجی ما بر پایه ایدئولوژیک بوده است، اما من این انگاره را ندارم و ضرورت راهبردی برای کشور همواره مطرح بوده است و حفظ نظام سیاسی در اولویت بوده است.

وی با اشاره به رویدادهای سال ۱۹۹۰ گفت که در این برهه اسلام گرایی در سوریه رشد کرد، اما کم جان بود تا اینکه در قرن بیست و یکم بحث های عربی و بیداری اسلامی در سوریه ابعاد خیلی قوی داشت.

وی در ادامه به اجلاس شرم الشیخ اشاره کرد و گفت: این اجلاس که به ابتکار عمر سلیمان برگزار شد، برای اولین بار اسرائیلی ها در آن شرکت کردند و در واقع حضور کشورهایی همچون ترکیه، مصر، عربستان، امارات و قطر مسئله اصلی شان، مهار ایران بود و آمریکا از این وضعیت از طریق بازیگران نیابتی خود استفاده کرد تا با ایران مقابله کند.

دکتر متقی  گفت: جنبش ها در مصر وتونس در سال ۲۰۱۱ که اسلام گرایانی عمدتا با گرایش اخوانی بودند، توانستند فضا را مدیریت کنند، اما در سوریه به دلیل نبود شبکه با ساخت اجتماعی محدود، این امر حاصل نشد و  تغییر ماهیت داد و آمریکا برای اجرای برنامه های خود در منطقه  از رادیکال‌ها و افراطیون مسلح استفاده کرد.

وی تاکید کرد:  در مورد رفتن بشار اسد،  اولین بار آمریکا در زمان اوباما و هیلاری کلینتون این مسئله را مطرح کرد که تبعا این یک شکست بزرگ بود، اما بشار اسد حفظ شد و ایران نیز از سیاست موازنه استفاده کرد و در سال ۲۰۱۳ اگر ایران و روسیه ائتلاف نمی کردند تبعا واقعیت سوریه متفاوت می شد.

وی تاکید کرد: در این زمان، رویکرد سردار سلیمانی در ارتباط با جبهه مقاومت کمک کننده بود و به عنوان مستشار در آنجا فعالیت کردند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد که از آن زمان تاکنون، گروه های مخالف می دانستند تا زمانی که ایران و حزب الله قوی هستند، امکان ساقط کردن حکومت اسد وجود ندارد.

وی افزود: اما با توجه به شرایط کنونی منطقه و وضعیت روسیه در اوکراین، امکان حمایت بیشتر از سوریه وجود نداشت و از طرفی ایران هم به این نتیجه رسید که دیگر شرایط راهبردی ایجاد می کند که فضا را مدیریت کند و در واقعیت ما در وضعیت عدم موازنه قدرت قرار داشتیم و بهترین پاسخ ما اجتناب از درگیری گسترده بود.

دکتر متقی تاکید کرد که الان که یک موازنه جدید ایجاد شده است به جای اینکه یکدیگر را متهم کنیم باید از فضای قبل تجربه بگیریم و به نوعی خودمان را بازسازی کنیم والان که دیگر ایران در سوریه نیست باید ببنیم که فضا در سوریه به چه شکلی پیش می رود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد که با این اوصاف، آینده سوریه مبهم است  و در دوران گذار قرار داریم و اما معتقدم که شاید سوریه در آینده خودش تبدیل به یک حوزه اصولگرایی اسلامی علیه اسرائیل  شود و این مسئله دور از ذهن نخواهد بود. ما در این مرحله، در فضای ناهمطرازی قرار داریم و بسیاری از الگوها در آینده تغییر می کند.

در ادامه این نشست، دکتر محمد علی فتح الهی، رئیس پژوهشکده مطالعات سیاسی و روابط بین الملل و حقوق درباره مقاومت بعد از طوفان الاقصی صحبت کرد و گفت: بعد ار طوفان الاقصی یک اتفاق بزرگ افتاد و یک جهش در راهبرد مقاومت صورت گرفت.

وی گفت: مقاومت قبل از طوفان الاقصی در یک سطح قرار داشت و بعد از طوفان الاقصی جهش پیدا کرد و مقاومت در افق بالاتری قرار گرفت.

وی تصریح کرد: یکی از دستاوردهای طوفان الاقصی این بود که غزه با گذشت یک سال از حملات رژیم صهیونیستی، حماس را نتوانست نابود کند و دنیا نیز متوجه بحث غزه شد و چهره کاذب رژیم صهیونیستی را نشان داد.

دکتر محمد علی فتح الهی در ادامه اظهار کرد که در لبنان وقتی علنا رژیم صهیونیستی به بن بست رسید و

وی گفت: لبنان پیش از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، حالت تدافعی داشت، اما بعد از آن حزب الله شمال سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار داد.

وی اظهار کرد: البته رژیم صهیونیستی پیش از این برنامه حمله به حزب الله را داشته است و انفجار پیجرها  نشان داد که اسرائیل اطلاعات مقامات حزب الله را در دست داشته است و فضا را به سمتی کشاند که به شهادت مقامات مهم حزب الله از جمله سید حسن نصرالله منجر شد.

وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی فکر می کرد با شهادت رهبران مقاومت، آنها را به زانو در می آورد، اما حزب الله به سرعت خود را بازیابی کرد و تشدید درگیری حملات حزب الله و شکست رژیم صهیونیستی در حمله زمینی به جنوب لبنان باعث شد تا آتش بس مقومت تن دهد.

وی به گفته شهید نصر الله اشاره کرد و گفت: این برنامه همیشگی ماست و آخرش رژیم صهیونیستی مجبور به آتش بس می شود و راجب اسرا نیز مذاکره می کند.

دکتر فتح الهی در ادامه به وضعیت سوریه اشاره کرد و گفت: طوفان الاقصی نشان داد که جایگاه سوریه در مسئله مقاومت  فرق کرد و سوریه در واقع برای این سطح از حملات آماده نبود و از جریان مقاومت عقب ماند.

وی تاکید کرد: اما یمن در جریان مقاومت فوق العاده میدان دار شد و اسرائیل و ناو آمریکایی را زد.

وی تصریح کرد: اما باید گفت که ارکا ن اصلی مقاومت در لبنان، یمن، عراق و فلسطین در منطقه به حدی از خودکفایی رسیده است که می توانند خودشان را اداره کنند، اما ایران نیز کمک آنها خواهد بود.

وی گفت: جریان مقاومت در جهان عرب پایدار خواهد ماند و به حدی رسیده است که حتی اگر شریان آنا با مسئولان مقاومت قطع شود، حیات خود را ادامه خواهند داد و کسی نمی تواند محور مقاومت را حذف کند.

رئیس پژوهشکده مطالعات سیاسی و روابط بین الملل و حقوق درباره حضور ایران در سوریه گفت که بودن ما در سوریه منافعی برای ما و برای اسد داشت و ما در آنجا راحت بودیم و حضور ما از لحاظ استراتژیک ارزش داشت، اما از نظر افکار عمومی جهان عرب و کشورهای منطقه تبلیغاتی علیه ما  جریان داشت و می گفتند که ایران در امور جهان عرب مداخله می کند وامنیت را بر هم می زند الان که حکومت بشار اسد سرنگون شده است و تحویل ترکیه، آمریکا و اسرائیل شده است و باید دید به شکل پیش خواهد رفت.

وی گفت: ایران همیشه روابط دوستانه با کشورهای جها ن اسلام و منطقه داشته است و تنها مشکل ما با غده سرطانی اسرائیل و سلطه جهنمی آمریکا بوده است.