به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «رحیم مخدومی» امروز (یکشنبه 20 مهر) در نشست رونمایی از کتاب «پشت درهای بهشت» که در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، ضمن تبریک به رضا کاشانی اسدی به خاطر نگارش کتاب پشت درهای بهشت گفت: این کتاب در زمره ادبیات داستانی عاشورا تعریف می شود.
این نویسنده و پژوهشگر با بیان اینکه ادبیات عاشورایی کاملا مستقل است، عنوان کرد: دفاع مقدس الهام گرفته از فرهنگ عاشورا است. اخیرا مقام معظم رهبری به مناسبت هفته دفاع مقدس به نکات ارزنده ای در مورد دفاع مقدس اشاره فرمودند که حائز اهمیت است. یکی از مباحثی که ایشان مطرح کردند این بود که ادبیات دفاع مقدس یک گونه مستقل و متفاوت با ادبیات زیرشاخه ای همچون حماسی، اجتماعی و عرفانی است. به نظرم در ادبیات عاشورایی این مصداق جدی تر است. ادبیات عاشورایی کاملا مستقل است و زیرمجموعه هیچ گونه ادبی نیست زیرا خودش یک گونه ادبی است.
وی با اشاره به اینکه آثار و پدیدآورندگان زیادی در حوزه ادبیات عاشورایی وجود دارند، بیان کرد: برخی تمام عمر خود را وقف این کردند که در این گونه قلم بزنند. کاری که آقای کاشانی خلق کردند برای بنده به چند جهت جالب و جذاب بود. اولین قدم یک نویسنده برای نگارش انتخاب سوژه است. سوژه یک سطح و یک عمق دارد. کسانی که سطحی نگاه می کنند، نمی توانند سوژه های مغفول را انتخاب کنند و خود را در آن نیمروز حماسی عاشورا محدود می کنند و نمی توانند فراتر از آن فکر کنند.
نویسنده کتاب هایی همچون یک آسمان هیاهو، خواب ها و خاطره ها و نرگس تصریح کرد: سوژه های تکراری زیادی در مورد کوفه و مردمان کوفه را شاهد بودیم که نتوانستند به لایه های زیرین اتفاقاتی که در آن شهر رخ داد، ورود یابند. آقای کاشانی در گام اول یعنی انتخاب سوژه موفق بود. یکی از دلایلی که می توان گفت «پشت درهای بهشت» منحصر به فرد است، انتخاب سوژه درست است. دلیل دوم تحقیق جدی است. تحقیق در کنار تخیل نگارش را ممکن و راه را برای تولید اثر باز می کند. در کتاب «پشت درهای بهشت» بار عمده بر دوش تحقیق کتابخانه ای است. تحقیق درست، لازم و کافی می تواند بار سنگین را از دوش نویسنده بر زمین نهد.
مخدومی با بیان اینکه دو وزنه سنگین در کتاب «پشت درهای بهشت» می بینیم، اظهار داشت: این اثر برخوردار از تخیل خوب و قوی است. رابطه های علی و معلولی منطقی و درهم تنیدگی قصه ها را در این اثر شاهدیم. این تخیل خوب در ظرف تحقیق درست به خوبی نشسته است و مرکبی درست شده که مسیر داستان را با قدرت و سرعت و به خوبی پیش می برد. در «پشت درهای بهشت» با صحنه های ضعیف مواجه نیستیم چون راه به راه در این اثر، قصه هایی سر باز می کند که با قصه های قبلی دست می دهند.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: قدرت نویسنده است که توانسته داستان های متعدد را بدون اینکه از مسیر اصلی داستان خارج شود، بیاورد. این داستان ها به داستان اصلی کمک کردند. « پشت درهای بهشت» قصه کوفه و مردمانش را داریم که برای خود یک سوژه است و در ارتباط تنگاتنگ با قصه اصلی است. قصه خانواده ثمامه را داریم که قوی است و در کنار قصه اصلی پیش می رود. شخصیت موقع یک قصه است، عشق زمینی و معنوی دارد و در کشمکش با رقیبی به نام مالک است. در این اثر، قصه اعتقادی برخی برای یاری امام حسین(ع) و اعتماد بعضی برای مقابله و همچنین سستی برخی دیگر را داریم. آرام آرام قصه اصلی مکشوف می شود، همان طور که شخصیت اصلی نیز در ابتدای داستان پررنگ نیست. در آخر داستان قهرمان به کاروان حضرت سیدالشهدا می پیوندد که منجر به جانبازی و تبعید او می شود.
وی انتخاب نوجوان برای شخصیت کتاب را جالب دانست و افزود: یک طرف قبیله ها و شیوخ با کارنامه های سنگین را داریم که در ورطه سقوط و شک و تردید هستند و در کفه دیگر نوجوانی داریم که به سن تکلیف رسیده است. وزنه سنگین به نوجوان داده شده است؛ نوجوانی که در مکتب حبیب بن مظاهر پرورش یافته و همچنین در خانواده ای بزرگ شده که نقش مادر زیبا و اساسی بوده است. پدر موقع نقش مربی گری خود را ایفا نمی کند، دچار شک و شبهه می شود و به خاطر ریاست قبیله خود را می بازد و در رکاب سپاه کفر جان می دهد اما در این خانواده یک مادر بصیر و فهمیده است که شناخت و معرفت دارد. بدین ترتیب موقع حبیب بن مظاهر را به عنوان مربی خود انتخاب می کند. در اثر دو وزنه وزین در کشاکش هم می بینیم، ریزش و رویش را با هم می بینیم، ریزش و رویش قصه امروز ماست، قصه ای که منحصر به تاریخ نیست و یکی از مصادیق کل یوم عاشورا و کل الارض عاشورا است. تمام انقلاب ها با رویش ها و ریزش ها مواجه هستند. ریزش ها ناامیدی می آفریند و رویش ها ما را امیدوار می کند. امروز رویشی مانند شهید حججی داریم که جامعه را تکان داد. نسل امروز ما و حتی قدیمی ها که گرفتار ناامیدی شدند به آثاری همچون پشت درهای بهشت نیاز دارند.
نظر شما