همه علوم، تاریخی اند/نقد علوم انسانی به جای نفی آنها

استاد داوری اردکانی با تاکید بر تاریخی بودن علوم گفت: علوم انسانی به جای تعرض باید مورد نقد قرار گیرند.

به گزارش خبرنگار شبستان، استاد داوری اردکانی با حضور در دومین کنگره ملی علوم انسانی به تشریح اهمیت این علوم پرداخت و گفت: علمی که امروز در دانشگاههای ما تدریس می شود از جهان غربی گرفته شده است.

وی اضافه کرد: ما صاحب علم بوده ایم و صاحب دوران های بزرگ تاریخ علم در جهان قلمداد می شدیم اما امروز از چنین جایگاهی برخوردار نیستیم.

این استاد فلسفه تصریح کرد: علوم اسلامی به قوام رنسانس مدد رساند اما باید توجه داشت که همه علوم تکنولوژیک اعم از طبیعی، ریاضی و غیره علوم جهان متجددند و به جهان متجدد تعلق دارند.

وی با تاکید بر تاریخی بودن علوم اظهار داشت: ریاضیات افلاطون، اقلیدس و دکارت و همچنین فیزیک گالیله، نیوتن، ارشمیدس هیچگاه یکی نبوده اند اما هر یک از آنها علوم برجسته و قابل قبول دوران خویش قلمداد می شدند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: زمانی علوم انسانی وارد ایران شد که هیچ کدام از مسائل این علوم، مسائل جهان ایرانی نبودند و برای همین هیچ معنایی نداشته اند.

وی ادامه داد: اشخاص می توانند به علم بی اعتنا باشند و آن را مورد تعرض و نفی قرار دهند اما تاریخ نمی تواند نسبت به علم بی تفاوت باشد و آن را نادیده بگیرد.

داوری اردکانی با بیان اینکه گرفتاری امروز ما دریافت علم بدون نقادی آن است اظهار داشت: گرفتن علم و دانشجویی شرف است اما دانشجو باید بداند چه چیز را می گیرد و برای چه آن را اخذ می کند.

وی مدعی شد وقتی علوم انسانی غرب وارد ایران شد هیچ یک از اندیشمندان ما با نگاه انتقادی سراغ آن نرفته اند و البته نمی توانستند با نگاه انتقادی با این علوم برخورد کنند چرا که لازمه انتقاد، آشنایی با علم و جهان پیدایش آن علم است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: بحث اسلامی سازی علوم انسانی سخن از حقانیت کانت یا عدم حقانیت وی نیست چرا که درستی استعلای کانتی و فهم مقولات فاهمه او در مقایسه با فلسفه بوعلی سینا کاری اساساً نابجا و اشتباه است.

این استاد فلسفه تاکید کرد: ما با فهم جهانی مسائل را می فهمیم نه با فهم صدرا، سهرودی، ابن سینا، سعدی و فردوسی.

وی گفت: گرچه هنوز بسیاری از علوم انسانی قدیم با تحقیقات علوم انسانی روز پهلو می زنند اما علوم انسانی امروز جهان علومی اخباری و غیردستوری اند.

وی صاحبان اصلی علوم انسانی را اندیشمندان جهان تجدد دانست و در این باره توضیح داد: زمانی که علوم انسانی وارد ایران شد، جهان ایرانی هیچ نسبتی با تجدد نداشت و برای همین علوم انسانی آنان را به خوبی درک نمی کرد و نقد نمی نمود اما امروز که جهان ایرانی در نسبتی مستقیم با جهان متجدد غربی قرار گرفته است فهم علوم انسانی و نقد این علوم امکان یافته است.

عضو فرهنگستان علوم جهانی شدن را مساوی شدن همه انسانها در مصرف تعریف کرد و افزود: مساوی شدن در مصرف یعنی همه انسانها میل مساوی به مصرف در خود ایجاد کنند و با گسترش این میل تعادل طبیعی و اندیشه ای میان افراد بشری جهان را ایجاد نمایند.

این استاد نمونه کشور تاکید کرد: نقادی نیازمند آمادگی برای قبول است و هر نقدی باید اجازه پژوهش و تحقیق را داشته باشد تا نتایج آن مورد ارزیابی و انتخاب قرار گیرد.

وی در بخشی از سخنان خود با طرح این پرسش که آیا می توان علم را بر مبنای دین بنا کرد اظهار داشت: علوم انسانی غربی مبنای دینی ندارند و این امکان برای ما وجود دارد که با طرح پرسش های جهان دینی خود از علوم غربی پاسخهای خویش را از این علوم مطالبه نماییم.

داوری اردکانی در پایان سخنان خود با ابراز تاسف از اینکه بزرگان علوم انسانی کشور اکثراً دانشمند علوم انسانی نیستند گفت: نکته کلیدی اینجاست که اگر علوم انسانی نداشته باشیم، نه برنامه توسعه داریم و نه راهی برای اصلاح نکته مهمتر این است که علوم انسانی علوم زمینه سازند که بلافاصله به بار نمی نشینند.

پایان پیام/


 

کد خبر 96841

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha