خبرگزاری شبستان،، گروه قرآن و معارف به نقل از دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، احمد اولیایی اظهار داشت: رسانه های حوزوی تکثر پیدا کرده اند و هم پر قوّت فعالیت می کنند و هم بعد رسانه ای حوزه که خلأ رسانه ای حوزه بود را پر کرده اند.
دبیر میز علوم انسانی قطب های فکری و فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی و فعال عرصه رسانه گفت: پیش از گسترش فضای مجازی و رجوع مردم در این فضا، حوزه در برقراری ارتباط خبری و تحلیلی خیلی ضعیف عمل می کرد اما در حال حاضر، رشد کرده و محسوس است.
* پرکاری و احساس نیاز، نقطه قوت رسانه های حوزوی
دانش آموخته دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان این که رسانه های حوزوی ضرورت اصل نیاز را درک کرده اند، افزود: خبرگزاری حوزه، رسا، رسانه های دفتر تبلیغات اسلامی اولین نقاط قوتشان پرکاری و احساس نیاز است که اکنون جبران شده و ضرورت اصل نیاز را درک کرده اند.
* تکثر رسانه های حوزوی و عدم هویت واحد رسانه ای یک معضل است
وی تکثر رسانه های حوزوی و عدم هویت واحد رسانه ای را از مشکلات امروز رسانه های حوزوی دانست و تصریح کرد: هر نهادی یک سخنگو دارد که مخاطبین عام، مواضع آن نهاد را از زبان سخنگوی آن دریافت می کنند و یا یک رسانه واحد دارد که زبان گویای آن نهاد است.
اولیایی با بیان اینکه هنوز خلأ اطلاع رسانی در حوزه وجود دارد و بخشی از زیرساخت های حوزوی و نهادهای کوچک حوزه احساس وظیفه کرده و رسانه ای را راه انداخته اند، اظهار داشت: اولاً این امر باعث شده تا یک موازی کاری ایجاد شود و ثانیاً مردم نمی دانند که کدامیک اتخاذ مواضع حوزه را اعلام می کند، و این نکته مهم است که در عین تکثر رسانه ها باید به رسانه واحد دست پیدا کنیم.
* ضرورت حفظ مرجعیت فکری و فرهنگی از سوی حوزه در جامعه
وی بر ضرورت حفظ مرجعیت فکری و فرهنگی از سوی حوزه در جامعه تأکید کرد و افزود: در بحث خبررسانی در سطح عموم نیازی نداریم که هویت واحد داشته باشیم، چرا که هر چه تکثر در انتشار اخبار وجود داشته باشد، بهتر است اما وقتی این رسانه ها منتسب به یک نهاد، مثل حوزه می شوند، باید یک هویت واحد را لمس کنیم؛ از آن جهت که حوزه باید یک مرجعیت فکری و فرهنگی در جامعه داشته باشد، اگر این هویت در رسانه ها ایجاد نشود، این مرجعیت دچار افول و مشکل می شود.
این فعال عرصه رسانه، تخصص کار رسانه ای در حوزه را ضرورت انجام فعالیت رسانه ای دانست و اظهار داشت: اینکه فرد علاقه مند به خبر و تحلیل های رسانه ای باشد، برای انجام کار اطلاع رسانی کفایت نمی کند؛ برای اینکه آنرا در جایگاهی مانند رسانه های حوزوی بگذاریم، باید در رشته مربوطه تحصیلاتی را گذرانده باشد؛ به عنوان مثال، اکنون رشته هایی مانند ارتباطات و رسانه وجود دارد که باید افراد خبری مجهز به تخصص و نظریه های رسانه ای شوند.
* رسانه حوزوی در یک لبه تیغ قرار دارد
وی رسانه های حوزوی را به مثابه قرار داشتن در یک لبه تیغ توصیف کرد و گفت: رسانه های حوزوی فقط با مخاطب طلبه سروکار ندارند، بلکه با مخاطب عام هم مواجه هستند و ممکن است که عدم تخصص، اتفاقات بدی را برای حوزه رقم بزند، لذا به تخصص گرایی در جذب نیروهایی که در رسانه های حوزوی کار می کنند، نیاز داریم و یا حداقل آموزش های ضمن خدمت به نیروها مورد اهمیت است.
اولیایی تصریح کرد: برخی رسانه های حوزوی احساس می کنند که فلان موضوع در حوزه یک سری زوائد دارد و رسانه را مثلاً روی زوائد علم اصول متمرکز می کنند و در اینباره خبر، مقاله و یادداشت منتشر و با این رویکرد حرکت می کنند و از سوی دیگر، برخی رسانه های حوزوی، فعالیت خود را با رویکرد سنتی پیش می برد و این تشتت رویکردها باعث ایجاد اشکال می شود که هم از منظر علمی و هم از منظر سیاسی اختلافاتی در رویکردها وجود دارد.
* ضرورت تعامل بین رسانه ای در رسانه های حوزوی
وی بر ضرورت تعامل بین رسانه ای در رسانه های حوزوی تأکید کرد و افزود: هیچ گاه شاهد این نبوده و نیستیم که به عنوان مثال سایت مباحثات و یا خبرگزاری رسا یک اقدام مشترک انجام دهند و لزوما کار مشترک به معنای همسویی نیست، بلکه می تواند فعالیت مناظره ای، گفت و گویی و کار مشترک رسانه ای برای رسانه های حوزوی که اساساً باید برای حوزه کار کنند، می تواند آورده های فراوانی داشته باشد.
* تخریب نهادهای حوزوی از سوی رسانه های حوزوی نمایان کردن اختلافات درونی حوزه است
دبیر میز علوم انسانی قطب های فکری و فرهنگی با بیان این که وقتی بعضی رسانه ها به عنوان رسانه های حوزوی، نهادهای حوزوی را مورد تخریب و حمله قرار می دهد، به رفع مشکل آن نهاد کمک نمی کنند، تصریح کرد: این کار ضرری جز نمایان کردن اختلافات درونی حوزه برای عوام ندارد.
* تخریب نهادهای حوزوی به حل مشکلات آن نهادها کمک نمی کند
وی با بیان این که تخریب نهادهای حوزوی به حل مشکلات آن نهاد کمک نمی کند، افزود: ما درون حوزه به مثابه یک خانواده هستیم که وقتی میان پدر، مادر و فرزند خانواده یک دعوا و اختلاف سلیقه ای ایجاد می شود، به بیرون از خانه نباید برده شود.
اولیایی با اشاره به بالابودن حساسیت ها نسبت به حوزه افزود: اکنون که حملاتی نسبت به حوزه وجود دارد، اگر فلان نهاد حوزوی با نهاد حوزوی دیگر اختلاف دارد، آیا باید این مسأله را در رسانه بیان کند؟ بنده در اخبار شاهد بودم که عضو مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه، دفتر تبلیغات اسلامی را مورد هجمه قرار داده است؛ به درست و غلط بودن این موضع گیری کاری نداریم اما بحث روی خروجی رسانه ای است که وقتی این خروجی به دست مردم برسد، می گویند دو نهاد منتسب به حوزه هستند و همدیگر را قبول ندارند.
* انتخاب مسیر غلط از سوی برخی رسانه ها ضایعه ای جبران ناپذیر است
وی با بیان اینکه باید نوع ارزیابی درون گفتمانی و درون خانواده ای داشته باشیم، گفت: بازنمایی این ارزیابی در رسانه یک مسئله ویژه است؛ در برخی مواقع، نیاز به بازنمایی در انتقادات نداریم و برخی رسانه ها از باب تکلیف(اگر خوشبینانه نگاه کنیم) مسیر غلط را انتخاب کردند و این مسیر غلط ضایعه های جبران ناپذیری دارد.
* مخاطب رسانه های حوزوی صرفاً نباید طلاب باشند
دانش آموخته دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان این که رسانه های حوزوی می توانند حوزه و جایگاه آن را در جامعه ارتقاء دهند، تصریح کرد: رسانه های حوزوی باید با نیازها و دغدغه مردم پیش بروند، مثلا وقتی می بینیم خبرگزاری الف، تسنیم، مهر و... در مورد مسائل روز جامعه حرف می زند ولی رسانه حوزوی در یک وادی دیگر به سر می برد، مردم می گویند مخاطب این رسانه فقط طلاب هستند و به ما ارتباطی ندارد، در حالیکه مخاطب رسانه های حوزوی صرفاً نباید طلاب باشند.
* ضرورت بهره مندی رسانه های حوزوی برای افزایش تعاملات مردم با خود
وی افزود: وقتی رسانه ای راه اندازی شد، نمی تواند تا این حد تفکیک مخاطب داشته باشد؛ این یک فرصت است که رسانه حوزوی از ظرفیت های رسانه ای برای افزایش تعامل مردم با خودش استفاده کند.
اولیایی با بیان این که رسانه حوزوی باید برای مردم کارکرد داشته باشد، اظهار داشت: یکی از تاکتیک ها این است که رسانه حوزوی در مورد مردم صحبت کند و اساساً رسانه حوزوی باید برای مردم کارکرد داشته باشد، اما وقتی خودش را جدا کند و در مورد مسائل درونی صحبت کند، مردم چنین رسانه ای را به عنوان یک رسانه عمومی نمی شناسند و کنار می گذارند و مراجعه ای به مباحث تخصصی رسانه های حوزوی نخواهند داشت.
* اهمیت ورود رسانه های حوزوی به جریان سازی
وی با اشاره به جریان سازی به عنوان یکی از تاکتیک های اطلاع رسانی افزود: در عرصه رسانه نظریه هایی همانند برجسته سازی داریم که رسانه حوزوی می تواند ذیل این نظریه بگوید که مردم به چه چیزهای بیاندیشند؛ به عنوان مثال، با توجه به این که طی ماه های آینده انتخابات ریاست جمهوری را در کشور داریم، حوزه به عنوان یک نهاد علمی، دینی و سیاسی باید طی این ماه ها چگونه درست اندیشیدن و درست انتخاب کردن را در یک پرونده طولانی مدت برای مردم برجسته کنند.
این فعال عرصه رسانه بر اهمیت ورود رسانه های حوزوی به جریان سازی نسبت به انتخابات آینده تأکید و تصریح کرد: با توجه به این که رسالت حوزه جز تبلیغ و ارتقاء سطح کیفی اندیشیدن مردم نیست، رسانه حوزوی در بازه زمانی باقیمانده تا انتخابات ریاست جمهوری آینده باید بگوید که مردم به چه چیزی و در چه چارچوبی بیاندیشید و از نظر ذهنی ارتقاء دهد.
* تفکر غلط برخی رسانه ها برای دیده شدن باید اصلاح شود
وی افزود: رسانه(چه حوزوی و چه غیر حوزوی) احساس می کند که اگر بخواهد دیده شود، لزوماً باید انتقادی عمل کند و نیمه خالی لیوان را ببیند، در صورتی که برای پیشرفت باید این تفکر غلط را کنار بگذارد.
اولیایی با بیان این که بایستی انتقادات نسبت به نهادهای حوزوی را درون گفتمانی و خارج از فضای رسانه و از طریق گفت و گو حل کرد، اظهار داشت: اگر رسانه ای می خواهد حوزه را رو به جلو سوق دهد، باید ظرفیت های کمتر شناخته و دیده شده حوزه را که متأسفانه به مردم نشان ندادیم، برجسته کند.
* پیامد عملکرد نامناسب برخی از رسانه های حوزوی نسبت به نهادهای حوزوی
وی با بیان اینکه نیاز نیست مردم بدانند که فلان نهاد از منظر نهاد دیگر خوب یا بد عمل می کند، خاطرنشان کرد: مهمترین ضرر و پیامد این کار، نشان دادن اختلافات درونی به مردم و کاهش جایگاه فکری و فرهنگی حوزه است.
دانش آموخته دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) خاطرنشان کرد: پیامد شیطنت برخی از رسانه های حوزوی آن است که مردم می گویند نهادهای حوزوی ذیل یک اسلام و یک حوزه باهم درگیر هستند و علاوه بر اینکه خودشان به تدریج مرجعیتشان را از دست می دهند، بلکه نهادی را که مورد حمله قرار می دهند نیز اصلاح نخواهند کرد و صرفاً از همدیگر دور خواهند شد.
نظر شما