به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در اهواز، این روزها سایه کرونا بر سراسر جهان گسترش یافته ویروسی که در چند هفته اخیر قربانیان فراوانی را گرفته و امروزه تبدیل به تیتر اول همه رسانههای مکتوب و مجازی شده است به طوری که کمتر محفلی را سراغ داریم که کرونا موضوع اصلی آن نباشد.
با نگاهی گذرا به تاریخ شاهد آن خواهیم بود که ملتها و جوامع مختلف بشری دچار انواع بلاها و بیماریها شدهاند که قربانیان فراوانی را گرفته است، از طاعون و وبا تا ابولا، سارس و ... همگی بخش عمده از زندگی بشری را در زمان خود اشغال کرده و جان بسیاری از مردم را گرفتند.
مقام معظم رهبری همزمان با روز درختکاری مردم را به پیروی و تبعیت از دستور مختخصصان پزشکی فراخواندند و همچنین همه مسلمانان را به تلاوت دعای هفتم صحیفه سجادی دعوت کردند.
بر این اساس به منظور بررسی ماهیت دعای هفتم صحیفه سجادیه به گفتوگو با «حجت الاسلام میراحمدرضا حاجتی» امام جمعه موقت اهواز و استاد حوزه و دانشگاه پرداختیم که مشروح آن را در ذیل میخوانید.
شبستان: مقام معظم رهبری در فرمایشات اخیر خود مردم را به قرائت دعای هفتم صحیفه سجادیه توصیه کردند دلیل آن چیست؟
حجتالاسلام حاجتی: در ارتباط با این موضوع دو نکته مدنظر است، نکته اول این است که رهبر معظم انقلاب اسلامی همان سیاستمداری هستند که در عالم امروز یکی از تاثیرگذارترین چهرههای عرصه بینالملل شناخته میشوند و تصمیمگیریهای ایشان بخش مهمی از عرصه بینالمللی را تغییر داده است.
مقام معظم رهبری با ابطال کردن سحر و نقشههای شوم استکبار جهانی آمریکا، اسرائیل و آلسعود در واقع با به میدان فرستادن سربازان و سرداران خود مانند قاسم سلیمانیها توطئه شوم تجزیه کشورهای منطقه را ابطال کرد که قدرتمندی در تخریب نقشههای دشمنان بارها و بارها از زبان خود سردمداران استکبار شنیدهایم.
علاوه بر آن میبینیم که مقام معظم رهبری در یکی از صحنههای دشوار که برای کشور پیش آمده که همان اپیدمی نسبتا فراگیر کرونا ویروس است، توجه به دعا بهویژه دعای هفتم صحیفه سجادیه را توصیه میکنند. هم امام راحل و هم مقام معظم رهبری مبنای سیاست خود را دینداری قرار دادهاند و به همین جهت است که ایشان مردم را به قرائت دعا دعوت میکنند و ما نیز باید به توصیه ایشان عمل کنیم.
شبستان: ماهیت خواندن دعا و تضرع برابر درگاه خداوند در چیست؟
حجتالاسلام حاجتی: دعا و راز و نیاز بر اساس توصیه بزرگان دین باید جزء متن زندگی ما باشد و از آن به عنوان یک اصل یاد کرده و نباید از آن غافل شویم. به همین جهت ائمه معصومین (ع) و بزرگان دین بارها همه مردمان را به قرائت دعا و تضرع در برابر درگاه خداوند توصیه میکنند.
دعا مهمترین و بُرندهترین سلاح برای مقابله با فراز و نشیبها، سرد و گرمها و بلاها و مصیبهاست که گاهی نیز متوجه جامعه اسلامی میشود. ما همواره در حال آزمایش هستیم و به تعبیر قرآن کریم یکی از این آزمایشها، بلاهایی هستند که بر مردم نازل میشوند و دعا ما را در برابر این بلاها سرافراز و سربلند خارج میکند.
امام رضا(ع) میفرمایند: «علیکم بسلاح الانبیا» به این معنی که سلاح انبیا و پیامبران را در دست بگیرید. ما نیز در این شرایط نباید از سلاح انبیا غافل شویم؛ در واقع برای دعا کردن یک دعوتنامه داریم و همواره در ضیافت الهی به سر میبریم که باید قدر آن را بدانیم و از آن غافل نشویم. خداوند در قرآن کریم می فرماید: « وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ» آیا دعوتنامهای بهتر از این وجود دارد؟
در متون اسلامی وارد شده است که دعاها را اینگونه شروع کنیم «انا ادعوک کما امرتنی» یعنی من همانگونه که شما دستور فرمودی شما را خواندم و در حال دعا هستم؛ اصل دعا فارق از استجابت آن در کمال انسانی و کمال جامع انسانی تاثیر فراوانی دارد که اندازه آن قابل شمارش نیست.
شبستان: میان دعا و آرامش انسان چه ارتباطی وجود دارد؟
حجتالاسلام حاجتی: در آیه 42 سوره مبارکه انعام آمده است: «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ» این سنت الهی است که جامعه مومنین و موحدین را به بعضی از شداید مبتلا کند و دلیل آن این است که عنصر دعا از میان مردم رخت نبندد تا این تضرع و توجه به خداوند در جامعه نهادینه شود و در واقع در جان و روح بشر رسوخ پیدا کند.
در بخشی از آیه 77 سوره فرقان آمده است: «قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ» و این اشاره به آن دارد که اگر دعای شما نبود خداوند هیچ توجهی به شما نداشت؛ اگر دعا نباشد ما هیچ چیز نداریم اساسا سرمایه وجودی ما که حیات واقعی را رقم میزند دعاست و این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
امروزه علوم تجربی و انسانی هر دو بر این اتفاق دارند که تاثیر دعا بر سلامتی روحی، روانی و جسمی انسان غیرقابل انکار است حتی دانشمندان غربی نیز این موضوع را به صراحت اعلام میکنند که دعا در سلامتی انسان بسیار موثر است؛ بعد از انقلاب اسلامی هیچ منبع روانشناسی به چاپ نرسیده است مگر اینکه یک فصل از آن بر تاثیر دعا بر روی روح و روان انسان اشاره داشته باشد.
امروزه ثابت شده انسانی که دارای آرامش و اطمینان خاطر است از سیستم ایمنی بدنی قوی برخوردار بوده و علاوه بر این ثابت شده انسانهایی که دارای ایمان قلبی هستند از نظر اعتماد به نفس و امنیت روحی و روانی نسبت به سایرین آرامش بیشتری دارند، همچنین در تحقیقات نشان داده شده سالمندان مذهبی عمر طولانیتری نسبت به دیگر سالمندان دارند.
شبستان: صحیفه سجادیه چگونه کتابی است؟
حجتالاسلام حاجتی: هنگامی که آیتالله بروجردی نسخهای از کتاب صحیفه سجادیه را برای مفتی بزرگ مصر فرستاد او پس از مطالعه این کتاب در نامهای به آیتالله بروجردی عنوان کرد که «من این کتاب را خواندم این کلمات بالای کلمات مخلوقان و کمتر از کلمات خالق است» یعنی برای آن عالم سنی نورانیت صحیفه سجادیه قابل توجه و مشخص بود.
فراموش نکنیم که صحیفه سجادیه یکی از موهبات الهی است که در میان مسلمانان به زبورآلمحمد معروف است؛ مسلمانان باید این کتاب را همواره مطالعه کرده و از آن بهرهمند شوند، هنگامی که میبینیم مقام معظم رهبری ما را به دعا توصیه میکنند به جهت یک مطلب فرعی نیست بلکه ایشان میخواهند چاره را به ما نشان دهند؛ یکی از چارههای اصلی برای رهایی از مشکلات این دعا است که نباید از آن غافل شویم.
هرچند نباید فراموش کنیم که قرائت دعا باید در کنار عمل به توصیههای پزشکی باشد و حکم شرعی این است که باید از توصیههای پزشکی تبعیت کرد. در خاطرات امام خمینی (ره) آمده است که ایشان خود را برابر پزشکان تسلیم میدانستند. مقام معظم رهبری نیز در روز درختکاری فرمودند لازم است به توصیههای پزشکی عمل کنیم در کنار آنها عرض من این است که دعا در متن زندگی باشد تا از فراز و نشیب روزگار به سلامت عبور کنیم.
شبستان: در دعای هفتم صحیفه سجادیه که مورد تاکید مقام معظم رهبری است چه نکات نهفته ای وجود دارد؟
حجتالاسلام حاجتی: در ابتدای دعای هفتم صحیفه سجادیه آمده است که هنگامیکه امر مهمی یا حوادثی برای امام سجاد (ع) پیش میآمد این دعا را بر زبان جاری میکردند. «یا من تحل به عقد المکاره» ای کسی که هر مشکلی بهدست تو گشوده میشود و ای کسی که در جوار تو مشکلات آسان میشوند و تا آخر این دعا که به همین سیاق ادامه پیدا میکند.
نکته مهمی که در این دعا نهفته شده این است که این دعا روح امید به انسان تزریق و یاس و ناامیدی را از انسان دور میکند و این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت، این دعا و امثال آن انسان را در برابر شداید روزگار شکستناپذیر و انسانی را تربیت میکند که همواره به گشایش الهی امید دارد.
در بخشهایی از این دعا میخوانیم که «خداوندا در رحمتت را به واسطه رحمتت بر من باز کن و ناراحتیها را به قدرت خودت در من بشکن و شیرینی استجابت دعا را به من بچشان». این دعا خط به خط امید به رحمت الهی را در انسان زنده میکند و این بدان معنی است که با تعمق متوجه میشویم که این دعا یکی از کشندهترین و ویرانگرترین ویروسهای اجتماعی بوده که همان ویروس یاس و ناامیدی است که باید به آن پناه ببریم.
در فرازهای پایانی این دعای پرمحتوا، امام سجاد (ع) می فرماید: «واجعل لی من عندک مخرجا کریما» یعنی خدایا میتوانی من را از چاه مشکلات خارج کنی و من را نجاد دهی. همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند این مشکل نهچندان بزرگ برطرف خواهد شد که در این راه مهمترین ابزار مقابله ما نشاط و امید است که بخش قابل توجه آن در توسل و توجه به کلامالله مجید و ادعیه امامان معصوم (ع) جستجو میکنیم.
نظر شما