خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: بیست و ششمین قسمت از برنامه تلویزیونی «شوکران» با حضور سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، شب گذشته (دوشنبه ۷ بهمن) از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت.
حجت الاسلام عاملی در ابتدای این برنامه در پاسخ به پرسش مجری برنامه درباره اینکه با توجه به رویکرد شورا در سال های گذشته آیا می‌شود علم و فرهنگ را کنترل کرد یا خیر، پاسخ داد: فکر می‌کنم در نظام برنامه‌ریزی در این ۳۵ سال که از عمر شورای عالی انقلاب فرهنگ می‌گذرد، موفق بوده است که در مسیر علم کشور ریل‌گذاری کند و علم کشور را به فعلیت درآورد. در ضریب رشد علم، جز چهار کشور اول جهان هستیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: البته قبول دارم در حوزه فرهنگ تجربه‌های خوبی نداریم و اهدافی که در سند مهندسی فرهنگی ذکر می‌شود، هنوز بخشی از آن محقق نشده است. چون فرهنگ مسأله‌ای تک‌متغیره نیست. اتفاقاً مهندسی فرهنگی از بیرون ایران و توسط دشمنان دارد انجام می‌شود. فرهنگ به طور نسبی قابل مدیریت است اما حجم عوامل خارج از کنترل زیاد شده است.
وی در پاسخ به سوال دیگر مجری پیرامون تاخیر در اجرایی شدن سند مهندسی فرهنگی و چرایی زیاد بودن فعالیت های فرهنگی گفت: ما در حوزه فرهنگ، مشکل کم‌کاری داریم، نه مشکل کار زیاد کردن که حالا بگوییم زیاد کنترل کرده‌ایم. فرهنگ در هر دوره زمانی مفهومش تغییر کرده است. فرهنگ امروز به معنای مسیر زندگی است. مسیر حرکت جامعه به سمت عقلانیت است و به همین دلیل، قدرت دولت‌ها در جهان با خطر مواجه شده، چون جامعه توانمندتر و در بزنگاه‌ها سریع‌تر است. یعنی عقلِ تدبیری گسترش پیدا کرده است.
حجت الاسلام عاملی در بخش دیگری از این برنامه گفت: لازم است اعضای حقیقی شورا در حوزه‌ها و تخصص‌های متنوع‌تری باشند. امروز احساس می‌کنم آن تنوع واقعی در اعضای حقیقی نیست. ما امروز متخصص علوم شناختی و روانشناس ارتباط با مردم می‌خواهیم.
وی در پاسخ به سوال مکانیزم شورا برای ارتباط با ذی نفعان خود گفت: شورا یک بدنه کمیسیون‌ها و شوراهای تخصصی دارد و با افراد متخصص حوزه خودش در ارتباط است اما این ضعف را دارد که با ذی‌نفعان خودش ارتباط ندارد یا کم دارد. بنده از وقتی به شورا رفتم، گفتم باید از ناحیه ذی‌نفعان و از پایین به بالا نظام برنامه‌ریزی شورا را تنظیم کنیم و طی جلسه ای که با دانشگاه های برتر، تشکل های دانشجویی و... برگزار شد قرار شد کمیسیون های معین آنها در شورا تشکیل شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: ضمانت اجرایی شورای انقلاب فرهنگی، خود حضرت آقا بیان فرمودند که حضور رؤسای سه قوه، مسئولین نهادهایی که شورا برای آنها سیاست‌گذاری می‌کند و اعضای حقیقی ضمانت اجرایی شورای انقلاب فرهنگی هستند. به هر حال شوراهای عالی یک مسیر از نقص به کمال را دارند و باید به فرآیند کارآمدتری برسیم که تصمیماتش بتواند واقعاً مشکلی را حل کند. مانند همین سند مهندسی فرهنگی که پنج سال از ابلاغش گذشته و تازه فرآیند اجرایی‌اش آغاز شده است و با روح زمانه سازگار نیست. این مسیر سرعت عمل بیشتری را می‌طلبد. اما اتفاقاتی که در نهادسازی و برنامه‌سازی در شورا رخ داده است، نباید به راحتی از کنار آنها گذشت.
وی گفت: ما یک مشکل کلی در مدیریت اجتماعی داریم که مدیریت اجتماعی ما تجربی است. به نظر من با به وجود آمدن این نظام سیستمی که فضای مجازی ظرفیتش را ایجاد کرده، ما به سمت و سویی حرکت می‌کنیم که عقلانیت سیستمی باید جایگزین تجربه‌های شخصی افراد شود. طبیعتاً باید الگوی حکمرانی ما تغییر کند. اینکه ما کشوری در حال ثبات نیستیم یا شرایط ثبات در ایران نیست، به نظر من این ادعا جای تشکیک دارد.
این پژوهشگر ادامه داد: در این چهل سالی که از انقلاب اسلامی گذشته ما نشان دادیم که توانستیم این خیلی از مسیرهای بهینه را در کشور فراهم کنیم. توسعه حوزه علم و فناوری از جمله داشتن ۴میلیون دانشجو خودش نشانگر ثبات است. البته برخی موانع برای رشد کشور وجود دارد، از جمله نظام دیوانسالاری، یعنی وقتی شما به یک اداره رجوع می‌کنید، باید صد بار کرنش در مقابل دیگران کرنش کنید تا یک کاری را که حق شما هست انجام دهند.برخی مسئولان کشور از پدیده‌های جدید دیر شناخت پیدا می‌کنند.
عضو شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: برای کسی که در حکومت مسئولیت دارد، وقتی تبعیض اجتماعی را می‌بینید، بسیار غم‌انگیز است. اما ما همه سوار یک کشتی هستیم، نباید ناخدای کشتی را آنقدر بزنیم که نتواند مسیر را ادامه دهد. این به معنای گریز از نقد نیست. نقد دو بنیان دارد، یک بخش تأکید بر ظرفیت‌ها و بخش دیگر دیدن خلأها و دادن راهکار برای رفع آن.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان گفت: معتقدم در یک دوره ۱۰ ساله، اگر ایران روی فناوری‌های نو مانند فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری متمرکز کند، هم به عدالت اجتماعی می‌رسیم، هم به شفافیت توزیع منابع و هم جلوی بسیاری از درزهای فسادآور را می‌گیریم و قوه قضائیه ما بیکار می‌شود.
نظر شما