حکایت چهاردهمین ضیافت؛ عاشقانه های یار در میان بازوان عاشقان

خبرگزاری شبستان _ اهواز، معصومه صالحی: با آن نگاه های پر جذبه اش، آسوده و آرام اما با هیاهویی در درون، سنگینی وزنش را بر دستان کوچک و مهربان دخترکی که او را با عشق بغل کرده، انداخته است؛ چشمک می زند با شیطنت برای رهگذرانی که همچون لیلا دوستش دارند.

 

حرف هایی زیادی دارد برای گفتن، برای زندگی، برای تا اوج رسیدن ... او را یار هم لقب نهاده اند، یاری مهربان که در مهربانیش شک و شبهه ای نمانده است.

 

یار دور از دسترس نیست، کافیست بخواهی تا بیابی! در هر گوشه شهر اگرچه آرام و متین منتظر لیلاهای خود تمام قد ایستاده اما به قفسه های بی جانی که سنگینی بودنش را تحمل کرده اند، روح داده؛ روح زندگی.

 

این بار روح زندگی فارغ از گوشه گوشه شهر، دور از قفسه های بی جان از دور و نزدیک پای انتظار را کناری نهاد و پای آمدن را در بهمنی دیگر به تن کرد تا لیلاهای خود را در چهاردهمین ضیافتش، عشق دیگری نثار کند.

 

حکایت چهاردهمین ضیافت، حکایت عاشقانه های یار در میان بازوان عاشقان بود تا یارهای مهربان شش روز متوالی با 400 آفریننده خود در مکانی پر از شوق زندگی به لیلاهای خود چشمک زنند و راهی شوند برای رقم زدن لحظاتی ناب.

 

 

این میزبان 14 ساله رشد می کند

نمایشگاه کتاب خوزستان را شاید بتوان میزبانی 14 ساله دانست که هر سال پربارتر از قبل کلیدش را برای گشودن در ضیافت یار و حضور عاشقان می چرخاند؛ و اینبار نیز دومین ماه فصل زمستان را به بهاری مبدل کرد که حال و هوایش تماشایی بود.

 

تاریخ هیچ تمدنی خالی از کتاب و کتابت نبوده، همه فرهنگ ‌ها با کتاب آغاز می‌ شوند و با کتاب رشد می ‌کنند؛ اما در فرهنگ ما خداوند به قلم سوگند یاد می‌کند و معجزه‌ آخرین فرستاده‌اش را یک کتاب قرار می دهد که همین در بیان اهمیت کتاب و قلم کافیست.

 

جدای از لذت خواندن کتاب که با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست، به اعتقاد کارشناسان سهم کتاب در انتقال دانش ‏ها، گاهی حتی بیشتر از دیگر ابزارهای آموزشی است و در این راستا سهم نمایشگاه های کتاب نادیده گرفتنی نیست.

 

در خوزستان که به گفته محمد جوروند، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی سرانه مطالعه آن 6 دقیقه بیش از متوسط کشوری است، همواره نمایشگاه های کتاب با استقبال خوبی همراه بوده اند.

 

البته این نمایشگاه ها همواره مخالفان و موافقانی داشته اند؛ در کنار شهروندان و مخاطبانی که از حضور در نمایشگاه کتاب و عرضه این همه روح زندگی در یک جا اظهار خوشحالی و شعف می کنند، کتاب‌فروشان می‌گویند نمایشگاه به همین رونق اندکی که ما داریم آسیب می‌زند، برخی ناشران هم نظراتی گاها انتقادی به نمایشگاه دارند که استفاده از آنها می تواند راه هموارتری برای سال های آتی رقم بزند.

 

 

قدمی برای توسعه فرهنگ

مریم 27 ساله در حالی که کتاب های خریداری شده خود را با دقت درون کیسه پلاستیکی می چیند، با ذوق می گوید: «خیلی خوشحالم که امروز اینجا هستم و کتاب هایی رو که دوست دارم از خود ناشران خریداری می کنم».

 

سرش را بلند می کند به اطراف نیم نگاهی می اندازد و با همان خنده روی لب ادامه می دهد: «نمی توان گفت همه چیز خوب و کامل است اما خب این هم یه قدمی است که انگیزه برای کتاب خوندن رو بیشتر کنه و می تواند سال به سال هم بهتر شود».

 

احمدرضا 34 ساله هم اگر چه انتقادهایی به نبود انتشارات مطرحی همچون چشمه، ققنوس و ... دارد اما از برگزاری نمایشگاه تشکر می کند و می گوید: «به هر حال این فرصتی هست که علاقه مندان بیایند و کتاب هایی را که دوست دارند و شاید گاهی کمتر تو مراکز کتابفروشی شهر پیدا می شود خریداری کنند».

 

رویا خانم 42 ساله اهوازی در حالی که با در بسته باجه بن فروشی نمایشگاه مواجه شده با لحنی اعتراض گونه می گوید: «وقتی می بینند شهری مثل اهواز این همه کتابخوان دارد و از کتاب استقبال خوبی می شود چرا نباید در تخصیص میزان بن بیشتر دست و دلبازی به خرج بدهند؟».

 

البته به اتمام رسیدن بن های کتاب در شب آخر برپایی نمایشگاه در حالی انتقادهایی به همراه داشت که متولیان نمایشگاه چهاردهم از عرضه 800 میلیون تومان بن در این نمایشگاه خبر می دهند و آن را اتفاق خوب این نمایشگاه می دانند.

 

نوید از بازدیدکنندگان نمایشگاه هم علاوه بر انتقاد از نحوه تخصیص بن کتاب میزان تخفیف نمایشگاه را کافی نمی داند و می گوید: «با توجه به اینکه نمایشگاه ها در پایان سال برگزار می شوند و دغدغه مردم برای شب عید است باید تخفیفی در نظر گرفته شود که همه ترغیب شده و از این فرصت استفاده کنند».

 

 

ناشرانی که نا امید نیستند

در این میان اگرچه صنعت نشر و چاپ روزگار خوبی را سپری نمی‌‌کند، اما ناشران شرکت‌کننده در این نمایشگاه معتقدند که نباید ناامید شوند بلکه باید سخت تلاش کنند و راه گذشته را ادامه دهند.

 

ناشران نمایشگاه چهاردهم همچنین خواستار بها دادن بیشتر متولیان حوزه فرهنگ به نمایشگاه هستند به طوری که «هادی مدرس نیا» می گوید: «۳۶۰ عنوان کتاب دارم که همه آنها را در ۲ غرفه در نمایشگاه کتاب ارائه دادم و در تمامی زمینه‌ها آثار را به نمایش گذاشتم».

 

مسئول اتحادیه ناشران خوزستان با تاکید بر ضرورت حمایت از ناشران خوزستانی، ادامه می دهد: «به رغم تمام کمبود ها و مشکلات هر پنج روز یک کتاب منتشر می‌کنم و تلاش زیادی برای توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی خوزستان دارم».

 

وی تاکید می کند: «برای برپایی نمایشگاه کتاب استانی باید بهای بیشتری به ناشران استان در زمینه تولید اثر و انتشار آن داده شود».

 

 

تبلیغ؛ ضرورتی که کم است

«محمد جوانی» هم با اظهار رضایت از استقبال مخاطبان نمایشگاه نبود تبلیغات فرهنگی را از مشکلات نمایشگاه عنوان می کند و می گوید: «بسیاری از مراجعان و مخاطبان از این موضوع گله داشتند و می گفتند برای نمایشگاه تبلیغ زیادی نشده است».

 

مسئول فروش انتشارات سخن همچنین بر ضرورت تخصیص بیشتر بن کتاب و تخفیف برای استقبال بیشتر مردم و خرید راحت کتاب های مورد علاقه تاکید می کند و می گوید: «با توجه به گرانی کتاب و قدرت خرید کم آحاد جامعه مسئولان باید کاری کنند که مردم و علاقه مندان به حوزه کتاب بتوانند از فرصت خوبی برای خرید کتاب بهره مند شوند».

 

«حمید علیخانی» که امسال هم با شعار «برای شما و کلمات آمده ایم» در نمایشگاه چهاردهم خوزستان حضور دارد، می گوید: نمایشگاه کتاب خوزستان از بهترین نمایشگاه های استانی است که هر ساله نشر آموت در آن به عرضه آثار تازه خود می پردازد.

 

مسئول غرفه انتشارات آموت ادامه می دهد: «نشر آموت با هدف توسعه فرهنگ کتابخوانی و تسهیل در خرید علاقه مندان در حالی که تخفیف ناشران 10 درصد اعلام شده بود اما به صورت مستقل تخفیف 20 درصدی را برای مخاطبان خود در نظر گرفت.

 

او خاطرنشان می کند: امسال با 16 کتاب جدید برای رونمایی به نمایشگاه کتاب خوزستان پای گذاشتیم که 2 اثر از این کتاب ها متعلق به مترجمان خوزستانی بود و عرضه آنها با استقبال خوبی همراه شد.

 

 

نگرانی کتابفروشان

در هیاهوی برگزاری نمایشگاه کتاب، کتابفروشان که در گوشه و کنار شهر مشغول عرضه یار مهربان هستند نگرانی هایی دارند؛ یکی از کتابفروشان خوزستانی اگرچه برگزاری نمایشگاه کتاب را فرصتی برای کتاب دوستان دانست، اما دعوت از ناشران برتر و عرضه کتب بهتر و کارهای قوی را نقطه ضعف نمایشگاه بیان می کند.

 

او که نمی خواهد نامی ازش برده شود، می گوید: «تا چند سال پیش برگزاری نمایشگاه های کتاب در فعالیت و فروش کتابفروشی های استان خلل وارد می کرد و البته هنوز برخی از کتابفروشی ها همین اعتقاد را دارند، اما با توجه به دعوت ارشاد از برخی کتابفروشی ها در نمایشگاه و پذیرش بن های نمایشگاه تا دو هفته بعد، می توان گفت این نگاه و نظر کم رنگ تر شده است».

 

 ارتباط مستقیم نویسندگان با کتابدوستان

از مزیت های نمایشگاه چهاردهم خوزستان برپایی مراسمات رونمایی از کتاب و دعوت از نویسندگانی بود که ارتباط مستقیم آنها با دوستداران کتاب لحظه های نابی را رقم زد.

 

«آرش آذرپناه» نویسنده مطرح خوزستانی از نویسندگانی است که با حضور خود خوشحالی بسیاری را برای دوستداران کتاب هایش به همراه داشت.

 

او با اشاره به اهمیت برپایی نمایشگاه های کتاب می گوید: «نمایشگاه استانی از بهترین کارهایی بوده که در زمینه کتاب انجام شده چراکه تمرکز و مرکز گرایی بازار کتاب رو از تهران خارج کرده».

 

آذرپناه با بیان اینکه نمایشگاه امسال را ضعیف تر دیدم تصریح می کند: «البته این طبیعت نمایشگاه است ممکن است سالی ناشران بهتر استقبال کنند و سالی نه؛ ولی وجودش موهبتی است برای اینکه در این وضعیت گرانی کتاب مخاطب قهر کننده با کتاب را آشتی دهد».

 

 

«سیما منصوری» هم با اشاره به نقش نمایشگاه کتاب می گوید: «برگزاری نمایشگاه کتاب از سویی سبب بهبود روحیه فرهنگی و تقویت کتابخوانی مخاطبان و از دیگر سو تقویت ناشران و تشویق اهالی رسانه به امر مهم فرهنگسازی می شود؛ به علاوه گشایش بازارهای فروش کتاب با تخفیف های چشمگیر تاثیر فوق العاده خود را بر ارتقای قدرت خرید مردم نشان می دهد».

 

استادیار و دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی تاکید می کند: «این فرضیه که هیچ چیز نمی‌تواند جای کتاب را در جامعه و حداقل در میان نخبگان یک جامعه بگیرد همچنان قابل اتکا است و از این باب همچنان تالیف کتاب و امر کتاب‌خوانی نقش مهمی در سنجش میزان رشد افکار عمومی در یک جامعه را دارد».

 

فروش 60 درصدی

استقبال از چهاردهمین نمایشگاه کتاب خوزستان فارغ از تمام ضعف ها و نقاط قوتش نشان از روزهای خوب و خوشی برای یار است؛ چراکه سال گذشته 65 هزار عنوان کتاب و 600 میلیون تومان بن در نمایشگاه کتاب عرضه شد و مجموع فروش نمایشگاه یک میلیارد و 600 میلیون تومان بود اما امسال رشد 60 درصدی فروش از اتفاقات خوب نمایشگاه بود.

 

به گفته «مرتضی جمشیدی» فروش کتاب در این نمایشگاه 24 میلیارد و 500 میلیون ریال بود که این رقم فروش نسبت به نمایشگاه پارسال حدود 60 درصد رشد نشان می دهد.

 

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان این میزان فروش کتاب را نشان از استقبال خوب مردم فرهنگ دوست و کتابخوان خوزستانی از نمایشگاه کتاب می داند و می گوید: «این دوره از نمایشگاه کتاب استان با حضور 400 ناشر و  با 90 هزار عنوان کتاب در 350 غرفه برگزار شد و تلاش شد تا کتاب‌های روز و متنوع بازار کتاب به دست مردم خوزستان با تخفیف مناسب برسد و همه اقشار بتوانند از  فرصت کتابخوانی بهره‌مند شوند».

 

وی همچنین با تاکید بر اینکه توسعه کتابخوانی و رشد فرهنگی استان از اهداف برگزاری نمایشگاه کتاب است تصریح می کند: برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های جنبی ادبی و فلسفی و همچنین تامین فضای گفت‌وگو میان مردم با مولفان و نویسندگان از مزایای این نمایشگاه بود.

 

 

ظرفیت خوزستان بسیار بالاتر

از سویی «محمد جوروند» نمایشگاه کتاب خوزستان را مهمترین نمایشگاه کتاب بعد از تهران می داند و می گوید: با توجه به وجود مخاطب حرفه ای و کتابخوانی که داریم، ظرفیت خوزستان برای برگزاری نمایشگاه را بسیار بالاتر از این ارزیابی می کنیم.

 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان نحوه تخصیص بن و میزان عرضه را کتاب را با توجه به اطلاعات سال قبل می داند و می گوید: «اگر 800 میلیون تومان بن و 400 ناشر و 90 هزار عنوان کتاب در این نمایشگاه بود، به خاطر اطلاعاتی است که از برگزاری نمایشگاه سال گذشته در دست داشتیم و البته سال آینده تغییرات چشمگیری باید داشته باشیم».

 

وی از معضلات برگزاری نمایشگاه در خوزستان را نبود فضای نمایشگاهی مناسب عنوان می کند و ادامه می دهد: «برای این که از همه نظر به سطح خوبی برای برگزاری نمایشگاه برسیم و یک نمایشگاه جذاب برگزار کنیم باید فضای نمایشگاه استاندارد باشد که متاسفانه فضا مناسب نیست».

 

جوروند تصریح می کند: «در صورتی که محل برگزاری نمایشگاه بهتر و وسعیتر باشد می توان ناشران بیشتری را به نمایشگاه دعوت کرد و سلایق بیشتری را پاسخگو بود».

 

وی در خصوص انتقاداتی که به میزان تبلیغات وارد بود، با اشاره به رضایت ناشران ازمیزان فروش، خاطر نشان می کند: «تبلیغات برگزاری نمایشگاه کتاب در سطح استان را خیلی خوب ارزیابی می کنم و معتقدم اگر تبلیغات اثربخش نبود، این جمعیت در نمایشگاه حضور پیدا نمی کرد».

 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان تاکید می کند: «مردم اهواز نشان دادند که به کتاب علاقه مند هستند و علی رغم وجود همه مشکلات اقتصادی، همچنان اعتبار خاصی را برای خرید کتاب کنار گذاشته اند که لحاظ این موضوع برنامه ریزی برای نمایشگاه های آتی را بهتر می کند».

 

 

یار می رود

کرکره چهاردهمین نمایشگاه کتاب خوزستان در شنبه شب بارونی اهواز در حالی پایین کشیده می شود که همچنان جمعیت بسیاری در فضای باز نمایشگاه با کتاب هایی بغل به دست حضور دارند و نمی توانند دل بکنند از این فضا تا سال دیگر.

 

اینجا یار مهربان غریبه ناآشنا نیست که سال ها به دست کاخ فراموشی سپرده شده باشد؛ اینجا یار رفیق شیرین سخن و پندآموز پدران و معشوقه جوانان است.

 

به گفته ویکتور هوگو خوشبخت، کسی است که به یکی از این دو چیز دسترسی دارد، یا کتاب های خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند و چه خوشبختند این همراهان یار که به تصفیه روح و روان خود پرداخته اند.