خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ امشب، شب یلداست. امسال هم یلدای خندان هر چند با سفرههای کوچکتر در راه است و مردم خراسان جنوبی به رسم هر سال از روزهای قبل مشغول خرید خوراکیهای مخصوص این شب هستند تا امشب را با دورهمیهای گرم، جشن بگیرند.
شب یلدا که در خراسان جنوبی بهعنوان «شو چله» هم شناخته میشود یکی از باستانیترین جشنهای ایرانی است که هرساله در آخرین شب پاییز برگزار میشود. یلدا طولانیترین شب سال است که ایرانیها از قدیمالایام این شب را به دید و بازدید و صلهرحم میگذراندند.
خیلی وقت پیش، آن روزهایی که هنوز پای موبایلها به زندگی مردم باز نشده بود مادربزرگ و پدربزرگها راوی باصفای افسانه های قدیمی یا به لهجه مردم بیرجند «اوسونه» بودند، بساط شاهنامهخوانی به هر مناسبتی گسترده میشد و رستم و سهراب قصهها با غم و شادی مردم پیوند داشتند، شب یلدا انگار واقعاً طولانی بود و کش میآمد و در دل آرزو میکردی ای کاش این شب بلند سال، حالاحالا طول بکشد.
یادش به خیر با حضور در خانه مادربزرگها، هرسال شب یلدا به بهترین شکل خودش پیش می رفت. پاهایمان را در آن شب طولانی و سرد زیر کرسی گرم و روح نواز پنهان می کردیم و تمام وجودمان را سرشار از گرمای دلنشین خانه قدیمی عزیزانمان می ساختیم. انگشتانمان را دور فنجان چای می پیچیدیم و از پشت پنجره به نم نم برفی که اولین قدم های خودش را روی زمین می گذاشت نگاه می انداختیم. تمام فضای خانه را بوی هندوانه و نگاه آرام مادربزرگ پرکرده بود. چه یلدایی بود آن سال ها...
درست است که حالا شاید شب های یلدا مثل آن سالها نیست اما با این حال در این گرانی؛ مردم همواره سعی دارند با خریدهای اقتصادی امشب را به خوبی و خوشی پشت سر بگذارند و شب یلدا را نیکو بدارند. همه ما از بزرگترهایمان یاد گرفته ایم که مهربان باشیم و برای همه مردمان این سرزمین در شب یلدا گرما بخواهیم و عشق و امنیت.
برخلاف تبلیغات با رنگ و لعاب امروزی و سفره های یلدای لاکچری و پرزرق و برق در فضای مجازی اما برای خیلیها از مردم این استان هنوز هم یلدا بهانهای برای گرمتر شدن و دورهمیهای ساده و صمیمی است و معتقدند یلدا یعنی ما به یاد بیاوریم که زندگی کوتاه است و باید یک دقیقه بیشتر برای باهم بودن را جشن بدانیم، یلدا بهانه خوبی است تا فرصت دیدن عزیزانمان را از دست ندهیم، قبل از آنکه از دستشان بدهیم.
در بازار شب یلدا، «زهرا میرزایی» یکی از شهروندان به خبرنگار شبستان در بیرجند می گوید: شب یلدای امسال را بدون آجیل های گران قیمت برگزار می کند چون مهم دروهمی ها ساده و بی ریا است نه خوردن آجیل های گران قیمت.
وی که چندسال است با همکاری در یکی از خیریه های شهر برای توزیع بسته های کالای ویژه یلدا در بین نیازمندان سعی می کند لبخند بر لبان خانواده های نیازمند بنشاند، ادامه میدهد: باید در این شب روشن، زندگی را به یکدیگر تعارف کنیم و چونان حضرت علی مرتضی(ع)، بهترین زندگی را آن میدانیم که در خدمت دیگران است.
«نجمه سلطانی» یکی دیگر از مادربزرگهای بیرجندی است که خاطرات شب های یلدا در سال های دور را مرور می کند و می گوید: کف زنی از سرگرمیهای زمستانی به خصوص شب چلّه است که در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به بیخ مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار میریزند و مردان و جوانان فامیل با دستهای از چوب درخت انار به نام «دسته گز» مایع مربوطه را در محیطی سرد آنقدر هم میزنند تا به صورت کف درآید، بعد با تزیین مغز گردو و پسته از میهمانان پذیرایی می کنند.
این شهروند بیرجندی با طرح این سوال که آیا واقعا یلدای این سال هایمان، همان جشن زیبا و قشنگ و قدیمی برای ورود به زمستان است، بیان می کند: چندین سال است با شب یلدایی روبه رو هستیم که با ذات و ریشه اش فاصله بسیاری گرفته و انگار وارد مسابقه سفره کی از همه مفصل تر است شده ایم و متاسفانه سایه تجملگرایی بر این رسم دیرینه ایرانی نیز همچون دیگر رسوم سنگینی می کند.
وی معتقد است این شب برای خوش گذراندن و دید و بازدید است و نباید با تجمل گرایی و دغدغه خرید آجیل و میوه های گران قیمت به شبی تلخ برایمان تبدیل شود بلکه باید دروهمی ها و مهربانی های یلدایی را دریابیم.
پیرمرد هم که برای خرید میوه به بازار آمده به خبرنگار شبستان در بیرجند می گوید: خوراکی های شب یلدا نسبت به سال های گذشته گرانتر شده، اما دلخوشی ما به همین روزهای دورهمی است. سعی میکنیم هزینه ها را تقسیم کنیم، تا مهمانی یلدا 98 هم با خوبی و خوشی تمام شود.
حدس می زنم با چین و چروکهایی که روی صورت پیرمرد نقش بسته بود سنی بیش از 75 سال دارد. او یک کیسه انار و سیب در دستش است، و از تره بار خارج می شود.نگاهی به من می اندازد با لبخند بر لب می گوید: «خانم، همین دو قلم شد، 26 هزار تومان».
«محمد علی شکوهی» از گرانیها گلایه دارد چرا که برگزاری جشنهای قدیمی مثل شب یلدا و همچنین خرید اقلام غذایی ضروری برای اقشار ضعیف و متوسط جامعه به امری دشوار یا نشدنی تبدیل شده، می افزاید: مهمتر از گرانی و جیب های زمستانی این روزها، باید مراقب باشیم مهربانیهایمان گران و دلمان زمستانی نشود.
آری امروز هم با وجود گرفتاری های بسیار بچه هایمان و حتی کودک درون خودمان نیاز دارد به محبتهای بی چشم داشت؛ به دورهمی های ساده و بی ریا در شب یلدا. به گاهی نفس کشیدن و لبخند زدن، آن هم در طولانی ترین شب سال.
یادمان باشد شاد بودن نه دلیل می خواهد و نه حتی بهانه ای بلکه تنها یک تن سالم می خواهد و یک خانواده خوب. اگر یک لحظه فکر کنید به اینکه چقدر خوب است که تنتان سالم و خانواده ی مهربانی در کنارتان است حوصله تان سر جایش می آید و دیگر هیچ وقت در زندگی غصه ی بی پولی را نمی خورید.
نظر شما