وقف چشمه ای که هرگز نمی خشکد /برکات و ثمرات موقوفات در ملایر

 به گزارش خبرنگار ​شبستان از ملایر، یکی از سنت‌های زیبای اسلام سنت وقف است. این عمل از چنان جایگاهی برخوردار است که؛ پیامبر خدا(ص) و  اهل بیتش(ع) به آن بسیار عمل کرده‌اند.
 وقف، از سنتهای ماندگار اسلام است که اهل بیت(علیهم‌السلام) به آن بسیار عامل بودند و به طور کل در بین مسلمین رواج فراوان داشته است. در کشورهای اسلامی، نمونه‌های فراوانی از آن موقوفات می‌توان دید، که بعد از گذشت صدها سال از اتمام لوح عمر واقف، هنوز پابرجایند و برای صاحبشان خیرات می‌فرستند. 
قرآن مجید آیه‌ای که بر وقف و احکام فقهی آن صراحت داشته باشد وجود ندارد، ولی می توان از باب اولویت با آیات مربوط به «احسان و انفاق»، « قرض الحسنه »، «تعاون» و «صدقه»، به جواز؛ بلکه رُجهان و استحباب آن استدلال کرد.
یکی از این آیات، آیه«بِرّ» است: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّون [آل عمران/ 92] هرگز به حقيقت نيكوكارى نمى‏ رسيد، مگر اينكه از آنچه دوست مى‏ داريد [در راه خدا] انفاق كنيد.» بنا بر این آیه نهایت نیکی زمانی است که انسان آنچه را که دوست دارد در راه خداوند انفاق کند. یکی از بهترین مصادیق انفاق، وقف است. بنابراین می‌توان یکی از مصادیق این آیه را مسأله وقف دانست.
در حدیث مشهوری از رسول اکرم (ص) آمده است که می فرمایند: «إذا ماتَ الإنسانُ انقَطَعَ عَمَلُهُ إلّا مِن ثَلاثٍ: إلّا مِن صَدَقَةٍ جاریَةٍ أو عِلمٍ یُنتَفَعُ بِهِ أو وَلَدٍ صالِحٍ یَدعُو لَهُ [5] هرگاه فرزند آدم بمیرد عمل او قطع می شود مگر از سه چیز، 1- صدقه جاریه (وقف) 2- عملی که از آن سود برده شود و 3- فرزند صالحی که برای او دعا کند.»
مال فانی با وقف جاودان می‌شود
پس از ظهور اسلام در ایران و گرایش ایرانیان به دین مبین اسلام، وقف هم در جامعه گسترش یافت. امروز کمتر شهر یا روستایی وجود دارد که در آن وقف و موقوفات نباشد و هر چه دین و معنویت حضور بیشتری در این مناطق داشته، انگیزه و گستره موضوعات و مصارف وقف هم تنوع بیشتری پیدا کرده است.
وقف در جهت نیک‌اندیشی و گذشت افراد خیراندیش ایجاد می‌شود که حاصلش باقی شدن  فانی است. مال فانی انسان با وقف جاودان می‌شود و نام فانی انسان نیز با وقف در تاریخ ثبت می‌گردد.
در این جاده خیرخواهی و خیراندیشی گاه نیات جالب و گاه موقوفات شگفت‌انگیزی به چشم می‌خورد که نشان می‌دهد انسان‌های خیر برای نیکوکاری و خیرخواهی حد و مرز نمی‌شناسند و از تمام توان خویش برای باز کردن گره‌ها بهره می‌برند.

ملایر دومین شهرستان استان همدان است وقتی که وارد ملایر می شوی آنچه بیش از هر چیز توجهت را جلب می کند تابلوی ای است که روی آن نوشته است به شهر واقفان خیراندیش خوش آمدید .
جا ملایر است شهر موقوفات سیف الدوله ،شهری که بیش از ۶۰ درصد آن از موقوفات مرحوم سیف الدوله بزرگترین واقف شهرستان ملایر است که این موقوفات در بخش‌های مختلف توسعه شهرستان ملایر را به همراه داشته است.

واقف بزرگ ملایر  مرحوم سیف الدوله نوه چهل و هشتم فتحعلی شاه فرزند سلطان احمد میرزا عضدالدوله بود.
وی اراضی ملایر را از دولت خریداری کرده بود و به آبادانی آن ها نیز همت گمارده بود. وی فردی خیرخواه و بسیار نیکوکار در تاریخ حاکمان ایران بود و درآمدی که از خرید این شهر نیز بدست می آورد به فقرا و نیازمندان و در راه ماندگان می کرد. حتی علوفه کاروان هایی که از این شهر عبور می کردند را تامین می نمود. سیف الدوله در سال ۱۳۳۹ از دنیا رفت و در وصیت نامه ی سیف الدوله نیز آمده است:

” اگر احکام شرع مقدس اسلام و عاطفه پدر و فرزندی مانع نبود بجز ثلث اموال تمامی اموالم را وقف می نمودم.”

چندین مرکز آموزشی ، درمانی ، بهداشتی ، کتابخانه ، مدرسه شبانه روزی ، دانشکده علوم قرآنی و چندین مرکز عام المنفعه از اثرات و ثمرات مورد وقف آن مرحوم است.

«پژمان جعفری» در گفت‌وگو با خبرنگار شبستان در ملایر گفت: وقف یکی از سنت های ارزشمند اسلام است که این چشمه جاریه باقیات و صالحات را برای واقف به همراه دارد.

رئیس اداره اوقاف و امور خیریه ملایر  با اشاره به اینکه بیش از ۶۳  درصد از اراضی شهرستان ملایر موقوفه است اظهار کرد:بیشترین موقوفات شهرستان ملایر مربوط به شادروان سیف الدوله است.

 وی موقوفات این واقف بزرگ را در زمینه های درمانی ،فرهنگی، علمی روضه خوانی دانست و گفت: موقوفات ایشان باعث توسعه شهرستان  در حوزه های مختلف شده است.
 رئیس  اوقاف و امور خیریه ملایر با اشاره به اینکه ،شهرستان ملایر با بیش  از ۱۶۰ موقوفه جایگاه برتر استان همدان و جایگاه ویژه ای را در کشور دارد افزود:موقوفات سیف الدوله ،شیخ الملوک فخرالحاجیه و... از مهمترین موقوفات درآمد زا در ملایر هستند.
وی با بیان اینکه امسال دو وقف در شهرستان ملایر به ثبت رسیده است گفت: در حال حاضر نیازهای وقف در شهرستان در راستای کمک به زوج‌های جوان، علوم روز،  بیماران صعب العلاج ٬  وقف فرهنگی امور اشتغال زا،کمک به مدارس و.... است.
 جعفری با اشاره به برنامه‌های  انجام انجام شده اداره اوقاف و امور خیریه ملایر در حوزه های مختلف در  سال های اخیر گفت: این برنامه ها در راستای نیت اواقف  و کمک به توسعه شهرستان انجام شده است.

وی ساخت بخش ۲۵ تختخوابی بیمارستان امام حسین ( ع) ملایر در راستای نیت  واقف مرحوم سیف الدوله٬خرید  بیش از یک میلیارد تومان تجهیزات  بیمارستانی  شامل دستگاه دیالیز  تجهیزات جراحی فک و صورت و...... ٬کمک هزینه برای بیماران صعب العلاج  و نیازمند، در حوزه آموزشی کمک‌های مختلف  به مدارس موقوفه٬  اجرای طرح مهر تحصیلی برای  دانش‌آموزان  نیازمند  طی سالهای اخیر ، در حوزه عمرانی ساخت  پروژه‌ها  از جمله فروشگاه رفاه،کمک به مرمت مدارس، استخر سیفیه، پروژه مسکونی،تجاری میدان جهادو.....  از جمله برنامه های انجام شده اداره اوقاف در حوزه های مختلف در سال‌های اخیر بوده است.

 وی با بیان اینکه بسیاری از این کمک ها در راستای نیت واقف اما   با مجوز و به صورت مقطعی انجام می‌شود گفت:  کمک های درمانی به بیماران  صعب العلاج  و نیازمند از جمله ا  این موارد است.

‌جعفری در ادامه با اشاره به اینکه یکی از نیت های مهم واقف بزرگ ملایر  اطعام دهی بوده است گفت: در طول سال بیش از ۳۰  هزار نفر از نیازمندان شهرستان در شب‌های جمعه و همچنین سایر ایام سال از جمله ایام مناسبتی ماه محرم و صفر و ماه رمضان از محل موقوفات اطعام دهی می‌شوند.
 وی با اشاره به اینکه  در راستای کمک به سایر مدارس شهرستان که موقوفه نیستند مجوز کمک به این مدارس را گرفته این تصریح کرد:در این راستا مرمت و تجهیز  مدارس   حاشیه و روستایی  را تا حد توان هم خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه در سال گذشته حدود ۴۰۰ میلیون تومان برای تجهیزات در دبیرستان  سیف الدوله هزینه شد گفت: امسال نیز ۲۸۰ میلیون  تومان برای  نما  و پنجره ها ی آن هزینه می شود.

وی به کمک های اوقاف در سایر حوزه‌ها  اشاره کرد گفت: در راستای نیت واقف در برنامه های مناسبتی  ،امور قرآنی و مسابقات، طرح های مختلف در بقاع   کمک به موکب های اربعین ‌و.... اوقاف   یشتاز بوده است وا  امروز شاهد ثمرات و برکات موقوفات در ملایر هستیم .

وی در ادامه با بیان اینکه دیدگاه مردم باید به وقف و موقوفه عوض شود گفت  از مردم  در خواست داریم  نسبت به پرداخت حقوق موقوفات به موقع اقدام کنند که خدمات بهتری را به شهرستان  ارائه داد.

رئیس اوقاف و امور  خیریه ملایر  با بیان اینکه  امروز در آمدهای اوقاف در راستای نیت واقف در خود شهرستان هزینه می شود گفت:   اگر در  نقطه و جایی  دیگر  مثل عتبات  عالیات  هزینه میکنیم بر اساس  نیت واقف  است  که بتوانیم هزینه را در آنجا ببریم.
وی همچنین به سرمایه گذاری در این حوزه  اشاره کرد و‌گفت: این سرمایه گذاری ها  می ‌توانند در آینده  درآمدهای پایداری به همراه آورد  که این درآمدها می‌تواند باعث احداث و تکثیر  رقبه و کمک به توسعه  شهرستان با نیت واقف باشد.

وی  نواخته شدن زنگ وقف در مدارس و در یکی از مدارس شهرستان به صورت نمادین با حضور مسئولان ،دیدار با از مسئولان شهرستان و امام جمعه، نشست خبری با خبرنگاران، سخنرانی پیش از خطبه‌ها و....را از جمله برنامه‌های هفته وقف در ملایر دانست.

رئیس اداره اوقاف ملایر همچنن گفت:  برای مستاجرین خوش حسابی که حقوق موقوفه را  تا تاریخ اعلام شده پرداخت کرده‌اند  هزینه سفر زیارتی کربلا نیز به صورت به قید قرعه در نظر گرفته شده است.   وی همچنین از برگزاری فرخوان طرح مقالات  پژوهشی، تحقیقاتی  برای دانشجویان   با موضوع نقش موقوفات در توسعه شهرستان خبر داد و گفت: در این زمینه  به مقالات برتر و ایده های نو  بعد از داوری جوایز  نفیس  از جمله کمک هزینه  سفر کربلا اهدا می شود.