به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، سابقه روابط دیپلماتیک ایران و بلغارستان به حدود ۱۱۵ سال می‌رسد. در واقع ایران اولین کشور آسیایی بوده که دولت بلغارستان را به رسمیت شناخته است. از سال ۱۲۸۰ خورشیدی که سفارت ایران در رومانی تأسیس شد سفرای ایران در آن کشور در بلغارستان وزیرمختار اکردیته بوده‌اند در سال ۱۳۴۳ نمایندگی‌های دو دولت به درجه سفارت کبری ارتقا یافت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی بلغارستان از جمله اولین کشورهایی بود که جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت. عمر روابط تجاری ایران و بلغارستان عمر 120 ساله دارد و بلغارستان در زمان جنگ تحمیلی ایران از جمله کشورهایی بود که به حمایت از جمهوری اسلامی پرداخت و تجارت دو طرف در این دوره افزایش یافت، اما پس از فروپاشی شوروی و پیوستن بلغارستان به اتحادیه اروپا، تجارت دو کشور مسیر نزولی در پیش گرفت.
حجم مبادلات تجاری بین تهران - صوفیه در سال های گذشته روند رو به رشد داشته و دو کشور بر ایجاد کریدور حمل و نقل بین ایران، بلغارستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان تاکید دارند. صادرات ایران به بلغارستان در سال های 2011 و 2012 به ترتیب بیش از چهار میلیون و 149 هزار یورو و افزون بر 6 میلیون و 871 هزار یورو ثبت شده و در عین حال میزان واردات نیز از این کشور بیش از 56 میلیون و 81 هزار یورو و افزون بر 17 میلیون و 925 هزار یورو بود. مهمترین اقلام صادراتی کشورمان به بلغارستان مواد پلاستیکی و پلاستیک، سوخت های فسیلی و روغن های معدنی، میوه و مرکبات، خرما مضافتی، اجزا و قطعات لکوموتیو و غیره و برخی از کالاهای وارداتی از این کشور نیز ماشین آلات صنعتی، کشاورزی، غلات، تولیدات چوبی و مواد غذایی ثبت شده است.
مقامات دو کشور دیدارهای بسیاری را برای تعمیق و توسعه روابط تجاری در دستور کار قرار داده بودند و در سال گذشته «محمد جواد ظریف» با وزیر اقتصاد بلغارستان دیدار و گفتگویی داشت. «امیل کارانیکولوف» و وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار در خصوص راههای تقویت روابط اقتصادی و تجاری دو جانبه و رفع موانع و مشکلات موجود گفتگو و تبادل نظر کردند.
همکاری های بانکی، کریدورهای ترانزیتی، مشکلات ورود کامیون های ایرانی، همکاری های گردشگری، تشکیل صندوق مشترک حمایت از بخش های خصوصی، تشکیل کمیته مشترک انرژی از جمله محورهای گفتگوی دو مقام در این دیدار بود.
در ادامه این تعاملات مهرماه سال جاری نیز رئیس مجلس شورای اسلامی دیداری با رئیس مجلس بلغارستان داشت و مقامات دو کشور بر ضرورت تشکیل صندوق مشترک برای توسعه روابط اقتصادی و تشکیل اتاق فکر برای تجار دو کشور تاکید کردند.
«علی لاریجانی» در دیدار «کارایانچوا» در حاشیه سومین اجلاس مجالس کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا در آنتالیای ترکیه گفته بود: «هم‌اکنون زمینه خوبی برای بهره‌مندی ایران از توانمندی‌های بلغارستان وجود دارد، ضمن اینکه شرکت‌های این کشور می‌توانند در ایران فعال شوند.»
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران و بلغارستان می‌توانند در حوزه گردشگری همکاری داشته باشند، اضافه کرده بود: «بخش خصوصی ایران می‌تواند در حوزه صنایع سنگین به بلغارستان کمک کند.»
رئیس مجلس بلغارستان نیز در این دیدار ضمن یادآوری سوابق یک قرن روابط دیپلماتیک ایران و بلغارستان، خواستار تعمیق و ارتقای روابط دو کشور شد. کارایانچوا با یادآوری اینکه برقراری ارتباط با ایران در اولویت برنامه‌های اتحادیه‌اروپا قرار دارد، تاکید کرده بود: «برقراری روابط تجاری بین دو کشور از اهمیت زیادی برخوردار است و بلغارستان به دنبال اتصال به خلیج‌فارس است.»
همچنین به تازگی نیز رئیس مجلس شورای اسلامی با «وسلین مارشکی»، نایب رئیس مجلس بلغارستان دیدار و گفت و گو کرد. لاریجانی در این دیدار با بیان اینکه ایران و بلغارستان در حوزه صنعت و ماشین آلات روابط خوبی داشته اند، گفته است: «این روابط باید افزایش پیدا کند به خصوص که در ایران ظرفیت تجاری در این حوزه بالا بوده و بلغارستان می تواند از این ظرفیت استفاده کند.»
وی در ادامه با بیان اینکه کشوری مثل آمریکا قصد ندارد روابط میان ایران و بلغارستان فعال باشد، تصریح کرده است: «پارلمان بلغارستان می تواند نقش آفرین باشد و با تقویت روابط، سطح مبادلات را به بیش از یک میلیارد دلار در سال برساند.»
وسلین مارشکی با اشاره به روابط دوستانه ایران و این کشور گفته است: «متأسفانه برخی کشورها در صدد تضعیف روابط ایران و بلغارستان هستند که موفق نخواهند شد و کشورها باید بدون توجه به این دخالت ها روابط خود را تقویت کنند. بلغارستان نه تنها سعی در تقویت روابط در حوزه سیاسی و فرهنگی با ایران دارد بلکه قصد دارد روابط اقتصادی خود با ایران را نیز عمیق تر کند. دنبال یک روابط درازمدت با ایران هستیم.»
حالا در ادامه توسعه روابط تجاری دو کشور، بلغارستان که از آن به عنون دروازه تجاری ورود ایران به اتحادیه اروپا یاد می شود، فروردین ماه سال آینده میزبان نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور است تا مسئولان تهران و صوفیه راه های جدید همکاری ها را در شرایط پیش رو ترسیم کنند.
بر همین اساس چندی پیش نشست بررسی راههای گسترش روابط تجاری و اقتصادی ایران و بلغارستان در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد و در پایان آن، علاقه مندی بخش خصوصی کشورمان برای توسعه روابط بازرگانی با طرف بلغاری اعلام شد. این نشست با حضور «کریستو پولنداکوف» سفیر بلغارستان در ایران، «بهمن عشقی» دبیرکل و «محمدرضا بختیاری» معاون امور بین‌الملل اتاق تهران، نمایندگانی از وزارت امور خارجه و نیز جمعی از فعالان اقتصادی ایرانی در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد. در این نشست بررسی راههای گسترش روابط تجاری ایران و بلغارستان و اینکه مقام های دو کشور با اشاره به دوستی دیرینه و با قدمت دو طرف، حجم مبادلات دو کشور را دور از انتظار و خارج از دوستی تهران - صوفیه خواندند و بر لزوم توسعه مراودات تجاری دوجانبه تاکید کردند.
اتاق بازرگانی تهران در این زمینه به نقل از معاون امور بین‌الملل اتاق تهران نوشته است: «اگر سازوکار مالی اروپا (اینستکس) راه‌اندازی شود، شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی می‌توانند با همتایان خود در بلغارستان همکاری داشته باشند و این سطح مبادلات تجاری را ارتقا خواهد بخشید و بدیهی است که ظرفیت روابط دو کشور بیش از ارقام فعلی است.»
یادآور می شود: بلغارستان با خاکی حاصلخیز و اندکی منابع طبیعی دیگر، اقتصادی استوار بر کشاورزی دارد. تولید در تعاونی‌های بزرگ مکانیزه متمرکز است. فراورده‌های عمده شامل غلات (گندم، ذرت، جو) و میوه (انگور) و به‌طور فزاینده‌ای تنباکو است. تولیدات کشاورزی اساس صنایع غذایی را تشکیل می‌دهد. وامهای بلوک شرق در توسعه صنایع ازجمله مهندسی و کودسازی و شیمیایی نقش داشته‌است. به دنبال آشوب‌های اجتماعی اقتصادی و سیاسی که اروپایی شرق را پس از ۱۹۹۰ دربر گرفت الکوهای تجارت در این منطقه مختل گشت. بلغارستان که روابط بازرگانی‌اش با شوروی به ویژه نزدیک بود، با کمبودهای شدید بسیاری از کالاها و از جمله نفت، بیشتر از اغلب کشورهای اروپای شرقی لطمه دید. تولید صنعتی کاهش یافت ولی پیشرفت در امر خصوصی کردن صنعت و کشاورزی حاصل شده‌است.
اقتصاد بلغارستان به‌طور کلی در سال ۲۰۱۱ به میزان ۱٫۷ درصد نسبت به سال قبل رشد داشت. پیش‌بینی اقتصادی کمیسیون اروپا برای رشد کلی بلغارستان در سال ۲۰۱۲ میلادی ۰٫۵ درصد بود درحالیکه صندوق بین‌المللی پول رشد تولید ناخالص ملی این کشور را در سال ۲۰۱۲ رقم ۰٫۸ درصد اعلام کرده بود.
حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال 2017 رقمی در حدود 121 میلیون دلار است. بلغارستان در سال 2017 حدود 3.2 میلیارد دلار کالا از منطقه خاورمیانه وارد کرد که رقم واردات این کشور از ایران 62 میلیون دلار بود و این مساله باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد. تجارت خارجی بلغارستان نشان می‌دهد که این کشور از مجموع 26 ردیف کالایی در جهان، معادل 12.5 میلیارد دلار کالا وارد می‌کند در حالی که ایران از این تعداد ردیف کالایی، سالیانه 52 میلیارد دلار صادرات انجام می‌دهد، اما ارزش واردات بلغارستان از ایران در مجموع این 26 ردیف کالایی فقط 106 هزار دلار است./
نظر شما