توسعه خطوط ریلی ایران/اجرای ۱۲ پروژه ریلی در آینده نزدیک

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، بر پایه جدول های آماری راه آهن جمهوری اسلامی ایران و سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور در مجموع 40 هزار و 363 دستگاه انواع لکوموتیو، واگن، مترو و قطار حومه ای شامل 618 دستگاه لکوموتیو، 28 هزار و 500 دستگاه واگن باری، یک هزار و 558 دستگاه واگن مسافری، 186 دستگاه لکوموتیو مسافری، 650 دستگاه خودکشش و قطاری حومه ای، 621 دستگاه قطار سریع السیر، 231 دستگاه لکوموتیو مانوری و هشت هزار دستگاه مترو در ناوگان صنعت ریلی مورد نیاز است.

بنابراین گزارش از چهل سال قبل تاکنون سالانه معادل ۱۶۶ کیلومتر خط اصلی ریلی احداث شده و ۴۵۷۵ کیلومتر در سال ۱۳۵۷ به ۱۱ هزار و ۲۲۶ کیلومتر در سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است. ایسنا در خبری در این زمینه نوشته است: «میزان خطوط اصلی ریلی کشور در ابتدای پیروزی انقلاب ۴۵۷۵ کیلومتر بوده که طی چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ۱۱ هزار و ۲۲۶ کیلومتر رسیده است که در مقایسه با آغاز انقلاب اسلامی ۶۶۵۱ کیلومتر افزایش داشته است که نشان دهنده ۱۴۵ درصد افزایش معادل ۲.۵ برابر در این مدت به طور متوسط سالانه ۱۶۶ کیلومتر خطوط اصلی ریلی احداث شده است.

از مهمترین خطوط ریلی احداث شده پس از پیروزی انقلاب راه آهن گرگان-اینچه برون به طول ۹۰ کیلومتر، راه آهن تهران– همدان به طول ۲۵۸ کیلومتر، راه آهن خواف-هرات به طول ۷۷ کیلومتر، راه آهن غرب کشور به طول ۱۴۶ کیلومتر، راه آهن مراغه - ارومیه به طول ۹۸ کیلومتر بوده است.

در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ۴۲۰ لکوموتیو، ۲۹۶ واگن مسافری و حدود ۱۲۰ هزار و ۱۵۰ واگن باری در مسیرهای ریلی تردد داشتند که این میزان در حال حاضر به ۹۲۳ لکوموتیو، ۲۰۸۱ واگن مسافری و ۲۵ هزار و ۲۴۳ واگن باری رسیده است که به ترتیب ۲ و۲.۷ برابر افزایش یافته است. تعداد مسافر ریلی در ابتدای انقلاب اسلامی ۵.۴ میلیون نفر بوده که این مقدار در پایان سال ۱۳۹۶ به بیش از ۲۴ میلیون نفر افزایش یافته است که حاکی از افزایش ۴.۵ برابری در این بخش است. همچنین میزان تناژ بار کل ریلی در ابتدای انقلاب اسلامی ۶.۹ میلیون تن بوده که این مقدار در پایان سال ۱۳۹۶ به بیش از ۴۶.۷ میلیون تن افزایش یافته است که حاکی از افزایش ۶.۷ برابری است.

بنابراین گزارش، دولت در برنامه ششم، توسعه حمل‌و‌نقل ریلی را جزو اولویت‌های خود قرار داده است. براین اساس، اولویت ‌بخش ریلی در توسعه حمل‌و‌نقل و ایجاد مزیت رقابتی برای آن در بند 24 ابلاغیه سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه آمده‌است و در بند 25 بر توسعه حمل‌و‌نقل ریلی باری با اولویت تجهیز شبکه و پایانه‌های باری و اتصال شبکه به مراکز بزرگ اقتصادی، تجاری و صنعتی و مبادی ورودی و خروجی مهم کشور و شبکه‌های ریلی منطقه‌ای و جهانی به‌ویژه کریدور شمال – جنوب با هدف توسعه صادرات و ترانزیت بار تاکید شده است.

همچنین طول شبکه ریلی کشور در چارچوب برنامه ششم توسعه باید از 13 هزار به 25 هزار کیلومتر افزایش یابد و تا پایان امسال با اتصال پنج مرکز استان به خط آهن، تسهیل سفر و حمل بار، ارتقای ایمنی در بخش حمل و نقل، کاهش هزینه های سفر و تلفات رانندگی در این استانها فراهم می شود.

بر این اساس اقدامات فراوانی در راستای توسعه خطوط ریلی کشور انجام شده است و در جدیدترین آمارها در این زمینه نیز وزیر راه و شهرسازی خبر داده است که 12 پروژه ریلی در کشور در دست اجراست که در اولویت کارهای وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

ایرنا به نقل از «محمد اسلامی» در این باره نوشته است: «تعدادی از این پروژه ها ترانزینی هستند که به افزایش قدرت لجستیکی ایران و سهم اقتصادی آن در ترانزیت کمک می کنند.»

این در حالی است که چندی پیش «سعید محمدزاده»، مدیرعامل شرکت راه آهن در همایش معرفی فرصت های سرمایه گذاری و تامین مالی در پروژه های حمل و نقل ریلی گفته بود: «2 هزار کیلومتر ریل در 10 سال اخیر به کشور تحویل داده ایم که برای آن حداقل 12 میلیون تن بار در نظر گرفته شده است.»

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در چند سال اخیر 1200 کیلومتر خط ریلی دوم به بهره برداری رسید، گفته بود: «قرار است تا قبل از هفته دولت سال آینده هزار کیلومتر ریل دوم دیگر هم به بهره برداری برسد. همچنین خط آهن محور جنوب پس از 60 سال در دولت یازدهم نوسازی شد. شورای اقتصاد با سرمایه گذاری 7.5 میلیارد دلاری در بخش ریلی موافقت کرده و آن را به تصویب رسانده است.»

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربنای حمل و نقل نیز خبر داده بود که مطالعه 2 هزار و 947 کیلومتر طرح ریلی در کشور انجام شده و آماده سرمایه گذاری است. «خیرالله خادمی» با بیان این مطلب به ایرنا گفته بود: «در زمان حاضر 13 هزار و 790 کیلومتر شبکه ریلی درکشور اجرا، سه هزار و 925 کیلومتر در دست احداث وپنج هزار و 252 کیلومتر در دست مطالعه است. توسعه ریلی از افتخارات دولت تدبیر و امید است و با توجه به برنامه ریزی های انجام شده شاهد توسعه آن در کشور هستیم.»

وی اضافه کرده بود: «مراکز استانهای ارومیه، کرمانشاه و همدان در دولت تدبیر و امید به شبکه ریلی متصل شدند و رشت نیز بعنوان بیست و دومین مرکز استان کشور تا 45 روز آینده به شبکه ریلی کشور متصل می شود. براساس برنامه ریزی ها در راستای توسعه ترانزیت کشور شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران باید به کشور افغانستان متصل شود.»

یادآور می شود: در دولت یازدهم و دوازدهم بهسازی 923 کیلومتر و بازسازی 660 کیلومتر خطوط، توسعه خطوط حومه ای به طول 461 کیلومتر، افزایش ظرفیت خطوط راه آهن (دو خطه سازی) به طول 1127 کیلومتر و تجهیز 168 ایستگاه و بیش از 300 دستگاه لوکوموتیو به سیستم کنترل اتوماتیک قطار (اِی.تی.سی) با 2500 کیلومتر تراک بندی صورت گرفته است.

همچنین تجهیز و نوسازی 300 ایستگاه به سیستم های جدید و به روزرسانی سیستم های ارتباطی، تجهیز و ارتقای سیستم علایم الکتریکی در 125 ایستگاه، تجهیز کل شبکه ریلی به سیستم دیسپاچینگ مرکزی و بازگشایی 23 ایستگاه در شبکه موجود ریلی از دیگر اقدام های صورت گرفته است. مقاوم سازی ساختمان پنج ایستگاه، ساخت 113 کیلومتر دیوار حریم ریلی و سکو، زیرگذر و سایبان در 25 ایستگاه، اصلاح، بهینه سازی و ارتقای تاسیسات ایستگاهی در 45 ایستگاه و ساخت نمازخانه مسافری در 45 ایستگاه از دیگر اقدامات صورت گرفته برای بهبود وضعیت حمل و نقل ریلی کشور است./