خبرگزاری شبستان، پریسا رهنما: بازار خودرو این روزها سقوط شدید قیمت ها را شاهد است. اتفاقی که کمتر در بازار ایران رخ می دهد. اما این وضعیت در حالی است که چندی پیش با وجود تمام تلاش دولت، مجلس شورای اسلامی و بخش خصوصی قیمت خودرو به صورت ناگهانی افزایش یافت. تحلیل وضعیت حاکم بر بازار خودرو از سوی «امیرحسین کاکایی»، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان را می تواند در قالب مصاحبه در زیر بخوانید:
سوال: هفته های گذشته علیرغم تلاش دولت، مجلس و خودروسازان برای بازگشت ثبات به بازار خودرو شاهد گرانی خودرو بودیم. علت را چه ارزیابی می کنید؟
قیمتی که یک ماه گذشته در بازار آزاد شاهد بودیم حبابی بود ناشی از انتظار سرمایه گذاران برای حاشیه سود بالا بود. زمانی که قیمت خودرو از سوی خودروسازی بسیار پائین است و تعداد تولید کم است و حاشیه سود بالا می رود، سرمایه ها به سمت بازار خودرو شتاب می گیرد اما زمانی که دولت به خودروساز اجازه دهد که خودروی خود را به قیمت حاشیه بازار بفروشد دیگر سود قبلی نصیب دلال نمی شود. در نتیجه سرمایه به این سمت نمی آید.
سوال: با اجرایی شدن تصمیم دولت، قیمت خودرو در کارخانه ها افزایش یافت چرا در ماه قبل باز هم خودرو در بازار گران شد؟
به این دلیل که دولت قرار بود قیمت حاشیه بازار را برای خودروسازان اعمال کند اما قیمت اعمالی از سوی دولت معادل 5 درصد کمتر از حاشیه بازار نبود. این مساله پالس مثبتی به دلال ها داده بود که این بازار جای بازی دارد و از طرف دیگر هم شب عید است و سرمایه گذارها به سمت بازار خودرو حجوم بردند.
سال گذشته بانک ها سپرده های خاصی را اعلام کردند که سود خوبی داشت در ماه گذشته سررسید این سپرده ها رسید و این نگرانی وجود داشت که بانک مرکزی اجازه ادامه آن روند را ندهد. از این رو تعدادی از این سپرده گذاران به سمت بازار خودرو راهی شدند.
سوال: از هفته گذشته قیمت ها در این بازار رو به کاهش است تا جایی که در یک روز تا ۵ میلیون تومان از قیمت برخی از خودروها کاسته شد. علت این روند چیست؟
خوشبختانه با مجوز بانک مرکزی سپرده های خاص تمدید شدند و در نتیجه سرمایه گذاران از بازار خودرو خارج شدند. همچنین میزان تولید خودروسازان در حال افزایش است و تفاوت قیمت بازار و کارخانه نیز کاهش یافته موجب کاهش قیمت بازار در روزهای اخیر شده است. اگر این روند ادامه داشته باشد و دولت نیز در قیمت گذاری صحیح برای خودرو ثبات رویه داشته باشد قیمت ها بیش از این کاهش خواهد یافت تا جایی که خودروهای داخلی به ارزش واقعی خودرو برسد.
ارزش واقعی پراید 35 میلیون بود و به حول و حوش 50 میلیون تومن رسید و اگر روند درست باشد و قیمت ارز ثابت بماند به همان 35 میلیون خواهد رسید.
سوال: اگر این روند ادامه یابد دیگر شاهد افزایش قیمت خودرو نخواهیم بود؟
اگر قیمت ارز نوسان جدی داشته باشد بازهم خودرو گران می شود. خودرو در حال حاضر یک کالای سرمایه ای محسوب می شود که دارای سود خوبی است و قابلیت نقد شوندگی خوبی نیز دارد برعکس مسکن که قدرت نقد شوندگی خوبی ندارد. خودرو نماد اقتصاد کشور است و مجموع رفتارهای دولت و مجلس در راستای مدیریت کل اقتصاد به این بازار تلقی دارد. اگر روند حاکم بر اقتصاد کشور درست پیش برود خودرو گران نمی شود بلکه ثبات قیمت آن ادامه می یابد و حتی قیمت ها پائین تر هم می آید.
ثبات قیمت ارز و ثبات دولت در قیمت گذاری درست و عدم دخالت در این صنعت شروط به ثبات رسیدن بازار خودرو در ایران است.
سوال: برخی ها معتقدند در سال جدید قیمت همه کالاها افزایش می یابد. پیش بینی شما از بازار خودرو در سال جدید چیست؟
در حال حاضر نمی توان پیش بینی کرد که چه اتفاقی بعد از عید می افتد زیرا ما با دشمنی مانند آمریکا رو به رو هستیم که در حال مذاکره با سراسر جهان است تا محدودیت های ما را افزایش دهد اما برنامه های خوبی برای اقتصاد ایران چیده شده است و در زمینه خودرو نیز با اجرای این برنامه ها ثبات کلی در بازارخواهیم داشت. بعید است که قیمت ها از این بیشتر شود زیرا در سال آینده به اندازه کافی تولید خواهیم داشت.
بازهم نمی توان ضمانت داد که قیمت خودرو بعد از عید نوروز بالا نرود اما اگر مردم هیجان زده عمل نکنند و اگر وضعیت عادی بر اقتصاد کشور حاکم باشد قطعا قیمت خودرو افزایش نمی یابد. اگر برنامه های دولت به درستی اجرا شود ارز تکان نمی خورد و خودرو هم افزایش قیمت نخواهد داشت.
سوال: اگر روند فعلی و ثبات بر بازار خودرو حاکم بماند آیا این بازار دچار رکود نمی شود؟
اگر اقتصاد به حالت عادی باز گردد یک رکود جدید بر بازار خودرو حاکم خواهد بود و دیگر نگاه سرمایه ای به این کالا نخواهد بود. زیرا قیمت های فعلی قیمت های اصلی خودرو نیستند و مردم هیچگاه برای استفاده شخصی 50 میلیون تومان به پراید نمی پردازند. در سال های 93-94 این اتفاق رخ داد که دولت مجبور به ارایه تسهیلات برای فروش خودرو شد.
سوال: توصیه شما به علاقه مندان به سرمایه گذاری در بازار خودرو چیست؟
من توصیه می کنم آن هایی که واقعا نیاز دارند خودرو بخرند. افراد برای سرمایه گذاری وارد بازار نشوند زیرا این بازار دیگر ظرفیت سرمایه گذاری ندارد.
برخی ها هم که فکر می کنند خودرویشان را بفروشند و بعد از مدتی با ارزان شدن آن خودروی بهتری بخرند بهتر است بدانند اگر قیمت ارز ثابت باشد همه چیز ثابت خواهد ماند و من توصیه می کنم به عنوان یک آدم محافظه کار در این ایم برای سرمایه گذاری نه باید خودرو خرید نه باید فروخت. افرادی که خودرو برای مصرف شخصی دارند به خرید و فروش نمی پردازند در این موقعیت با این کار به ایجاد آرامش در بازار خودرو کمک می کند.
سوال: وضعیت قطعه در صنعت خودرو با این تغییرات ایجاد شده در بازار چگونه است؟
با اعمال تحریم ها مواد اولیه لازم برای تولید قطعه دچار کمبود شد. اما اگر قیمت خودرو منطقی شود و قیمت قطعه نیز قطعی می شود و قطعه ساز ها از ورشکستگی نجات می یابند و برای قطعات عادی مشکلات حل خواهد شد.
برای قطعاتی که از خارج از کشو می آید نیز اگر قمیت ارز ثابت باشد قیمت افزایش نخواهد یافت. داخلی سازی قطعات در برخی از قطعات در کشور امکان پذیر نیست و در شرایط اقتصادی فعلی ممکن نیست دولت باید مشوق هایی را در این زمینه طراحی کند. ما قبلا هم پیش بینی کرده بودیم که تولید قطعات کم خواهد شد و الان هم اتفاق افتاده است و اگر این ثبات رویه در قیمت و روال تولید برقرار باشد، قیمت قطعات یدکی نیز کاهش می یابد./
نظر شما