خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: علوم انسانی به عنوان نرم افزار انقلاب اسلامی و با تاثیر زیربنایی که بر رشد و پیشرفت کشور در ساحات مختلف دارد از ابتدای عمر انقلاب مورد توجه بوده و است، اما مسئله تولید نوع اسلامی این علوم که با شرایط بومی فرهنگی ایران اسلامی همخوانی داشته باشد، ضرورتی است که در سال های اخیر هم به عنوان مطالبه ای جدی از سوی مقام معظم رهبری و هم در قالب دغدغه نهادهای حوزوی و دانشگاهی، مطرح و دنبال شده است.
با توجه به اهمیت نقش پایان نامه ها در تولید این علوم و بومی سازی آن، دانشگاه مذاهب اسلامی برای نخستین بار اقدام به برگزاری همایش علمی «آسیب شناسی پایان نامه ها و رساله ها در حوزه علوم انسانی-اسلامی» کرده است.
از این رو و به منظور بررسی چرایی، آثار و برکات این همایش با «حجت الله ابراهیمیان»، معاون پژوهش دانشگاه مذاهب اسلامی و دبیر کمیته علمی این همایش به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
چه اهداف و افق هایی فرصت برگزاری برگزاری همایش علمی «آسیب شناسی پایان نامه ها و رساله ها در حوزه علوم انسانی-اسلامی» را در دانشگاه مذاهب اسلامی ایجاد کرده است؟
دانشگاه مذاهب اسلامی به عنوان دانشگاه حاکمیتی و بنابر امر ولی فقیه در کشور تاسیس شده و برای تحقق گفتمان موردتاکید مقام معظم رهبری درباره تحکیم وحدت میان شیعه و سنی البته در جهت دانشگاهی و آکادمیک آن فعالیت می کند و شعباتی هم دارد.
یکی از مهمترین فعالیت های این دانشگاه در بُعد علمی پژوهشی است؛ از این رو، در سال 96 برگزاری همایشی کاربردی که گره ای از مشکلات علمی پژوهشی درباره علوم انسانی اسلامی بگشاید مورد توجه این دانشگاه قرار گرفت.
در پی این رویکرد، با تصویب هیئت رئیسه دانشگاه مصوب شد همایشی درباره آسیب شناسیِ انبوه پایان نامه ها در حوزه علوم انسانی با نگاه اسلامی، برگزار شود.
آیا این همایش به صورت مستقل توسط دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار می شود یا با توجه به دغدغه مندی نهادهای مختلف علمی پژوهشی در این باره، مراکز دیگر هم برای برگزاری آن همکار و همراه هستند؟
نزدیک به 30 نهاد علمی همچون دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی(ره)، تربیت مدرس، امام صادق(ع)، علوم اسلامی رضوی و جامعه المصطفی(ص) در برگزاری این همایش همکاری می کنند.
در پی این همکاری ها کمیته علمی همایش با حضور نمایندگان این نهادها و ریاستِ حجت الاسلام «محمدحسین مختاری»، رییس دانشگاه مذاهب اسلامی تشکیل شد.
با توجه به آنکه این همایش نخستین تجربه در این باره است، میزان استقبال از آن چگونه بوده و از نظر علمی چه رهاوردی داشته است؟
طی مدت اعلام شده برای ارسال آثار، عملاً بیش از 100 مقاله در موضوع همایش دریافت شده که برترین های آن همزمان با روز همایش یعنی هشتم اسفند ماه معرفی و ارائه می شوند.
آثار تجمیع شده برای این همایش در چه قالب هایی تعریف می شود؟
بخشی از مقالات که نزدیک به یکصد مورد را شامل می شود، در پی فراخوان آثار و درباره آسیب هایی که حوزه و دانشگاه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در ارتباط با پایان نامه ها و رساله ها با آن مواجه هستند، به دست آمده که چکیده آنها در قالب یک جلد کتاب منتشر می شود.
محور دوم مربوط به مقالات سفارشی به شخصیت هایی است که در زمینه روشیِ تبیین پایان نامه ها در حوزه علوم انسانی اسلامی ورود دارند که در این بخش نزدیک به 24 مقاله در اختیار دبیرخانه همایش قرار گرفته و متن کامل آنها در قالب کتاب منتشر می شود و به منظور ارائه راهکارهای برون رفت از مشکلات پایان نامه نویسی، در اختیار صاحبنظران و تصمیم سازان در نهادهایی مثل وزارت علوم و مرکز مدیریت حوزه های علمیه قرار می گیرد.
آیا برای تامین محتوای علمی برای همایش «آسیب شناسی پایان نامه ها و رساله ها در حوزه علوم انسانی-اسلامی» راه دیگری نیز در پیش گرفته اید؟
بله، راهکار سوم که بدیع است و مورد تحسین اندیشمندان قرار گرفته، آنکه حدود 30 تن از شخصیت های برجسته کشوری را که در موضوع همایش ورود علمی کرده اند، شناسایی کردیم و چون مقاله نویسی در محورهای همایش از وقت و حوصله آنها خارج بود، با آنها مصاحبه های عمقی تفصیلی انجام دادیم که در قالب کتابی با عنوان ویژه نامه همایش منتشر می شود.
همایش در پی تحقق چه هدفی از مسیر این همایش است؟
دانشگاه مذاهب اسلامی در این باره، کاری را که باید وزارت علوم انجام می داد، بر عهده گرفته و در سال های آتی نیز این همایش را برگزار می کند.
درباره هدف غایی باید گفت درصدد هستیم تا از نتیجه مجموعه نظرات حاصل شده در این همایش طرحی را در اختیار وزرات علوم قرار دهیم تا این وزارتخانه تصویب قانون در این باره را از مجلس درخواست و پیگیری کند و بتوان از این مسیر، مشکلات پایان نامه نویسی و رساله نویسی در کشور را کاهش داده و از بین برد.
فکر می کنید این همایش چه افق هایی را می تواند پیش روی پایان نامه نویسی و رساله نویسی بگشاید؟
منطق بحث این است که جامعه به دانش روی بیاورد؛ دانشگاه ها و حوزه های علمیه تاسیس می شوند چون علم در ذات ارزش دارد و توجه به علم نیازمند توجه به پژوهش است، با توجه به رشد روزافزون نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در مباحث علمی و تاکیدات مقام معظم رهبری، حرکت رو به جلو و گسترش فعالیت های علمی با کپی برداری و تکرار مکررات ممکن نیست.
لذا چون باید پژوهش ها در این باره حرف نخست را بزنند و کشور در این باره با چالش مواجه است، برای برون رفت از آن، دست به کار شده ایم و به دیگران هم این دغدغه را متذکر شدیم تا حاصل زحمات چندساله دانشجویان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری از جامعه گره گشایی کند.
همایش کی و کجا و با حضور چه کسانی برگزار می شود؟
این همایش هشتم اسفند ماه در مرکز همایش های کتابخانه ملی و با حضور روسا و معاونان پژوهشی دانشگاه ها، دانشجویان و حوزویان و نیز مسئولان کشوری برگزار می شود.
نظر شما