به گزارش خبرنگار سیاسی قضایی خبرگزاری شبستان، «عباسعلی کدخدایی»، سخنگوی شورای نگهبان با حضور در مستند «بدون توقف» که عصر دوشنبه پنجم آذر از شبکه سه سیما پخش شد پاسخگوی سوالات دانشجویان درباره اقدامات و فعالیت های این شورا بود.
وی با اشاره به اینکه شورای نگهبان تایید صلاحیت حداقلی را با همین قانون ناقص حداقلی انجام می‌دهد، گفت: نمی توانیم بگوییم شورای نگهبان تاثیرگذار است.
کدخدایی با اشاره به اینکه فیلتر شورای نگهبان یک فیلتر حداقلی است، افزود: یک بخش از این فیلتر حداقلی را هم شما فشار می‌آورید که چرا این کار را می‌کنید؟ یک بخش را هم ما اصلا نمی‌رسیم انجام دهیم، بخشی هم از چشم‌مان دور می‌ماند.
وی در پاسخ به سوال یکی از حاضرین مبنی بر اینکه شبهه ای که در انتخابات 88 و انتخابات 96 وجود داشت این بود که برخی دور اول تخلفات آشکاری داشتند که نباید برای دور دوم تایید صلاحیت می‌شدند، شورای نگهبان اصلا چنین چیزی را بررسی می‌کند؟، گفت: بله ما مصداق روشن‌تر این موضوع را درمورد نمایندگان مجلس داریم. نمایندگان مجلس ممکن است در طول چهار سال تخلفاتی مرتکب شوند که منجر می‌شود صلاحیت خود را از دست بدهند اما در رابطه با ریاست جمهوری تاکنون نداشته‌ایم ولی ممکن است اتفاق بیفتد.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: این اتفاق از آن رو می افتد چون صلاحیت‌ها برای همان دوره است یعنی اگر رییس‌جمهوری برای این دوره تایید شد فقط برای این دوره تایید می‌شود و اگر می‌خواهد برای دور بعد بیاید، باید دوباره بررسی صلاحیت شود. نماینده مجلس فعلی فقط برای همین دوره تایید صلاحیت شده است و برای دوره بعدی باید دوباره تایید صلاحیت شود.
وی درخصوص شاخصه‌های تایید صلاحیت نیز اینگونه توضیح داد: این شاخصه ها در قانون ذکر شده است. به موجب قانون برای مثال برای انتخابات مجلس ماده ۲۸ شاخص‌ها را بیان می‌کند البته ما خودمان هم معترض هستیم که این‌ها شاخص‌های حداقلی و غیرعینی است.
کدخدایی با بیان اینکه ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی شرایط انتخاب‌شوندگان را اعلام کرده است، افزود: ماده ۲۹ شرایط کسانی را که به واسطه شغل‌شان نمی‌توانند انتخاب شوند را معرفی کرده است. ماده ۳۰ این قانون کسانی را که مرتکب اقدامات یا وضعیتی در گذشته هستند را مشخص کرده است.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: البته در انتخابات ریاست جمهوری با تفاوتی اصل ۱۱۵ واجدین شرایط را باید اعلام کنیم اما اینکه اعلام شده یا خیر، اعتراض کردیم یا نه و اینکه چه اقدام عملی‌ای انجام داده‌ایم، باید بگویم زمانی که سیاست‌های کلی نظام از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد در جزء ۵ بند ۱۰ آن اشاره کردند که برای شورای نگهبان شاخص‌هایی را باید تعیین کند که به مجلس اعلام کنند مخصوصا در حوزه مدیر و مدبر بودن.
وی در ادامه توضیحات خود با بیان اینکه این را ما تعیین کردیم و یک‌سال در شورای نگهبان درباره آن بحث شد و برای مجلس فرستادیم، اظهار کرد: با مجلس همکاری کردیم و کارشناسان ما حدود یک‌سال است که با کمیسیون شوراها مشغول رایزنی هستند.
کدخدایی تصریح کرد: جلسه‌ای با حضور نمایندگان دولت، مجلس و شورای نگهبان برگزار شده است و کمیسیون شوراها هم به زودی آن را در دستور کار مجلس می‌آورد. ولی اینکه در کمیسیون چه اتفاقی می‌افتد و در مجلس چه چیزی تصویب می‌شود در اختیار ما نیست اما ما برای اصلاح قانون تلاش خود را کردیم.
وی در پاسخ به سوال یکی از حاضرین مبنی بر اینکه تا پیش از این با چه شاخص‌هایی بررسی‌های مربوط به ریاست جمهوری و نمایندگی مجلس را انجام می‌دادید؟ گفت: اصل ۱۱۵ شرایطی را مانند تابعیت، ایرانی‌الاصل بودن و مدیر و مدبر بودن را مشخص کرده است. اعتراض ما این است که برخی موارد مانند تقوا داشتن و مدیر و مدبر بودن عینی نیست. ما یک شورای نگهبان کوچک ۷ نفره یا ۱۰ نفره همین‌جا تشکیل دهیم. پرونده این‌ها را من خدمت شما می‌دهم و شما نسبت به هر کدام از اسامی رای خود را اعلام کنید. از این ۷ نفر اکثریت یعنی ۴ نفر باید رای بدهند. اگر این ۴ نفر رای ندادند شما چه می‌کنید؟ تکلیف قانونی هم دارید. یعنی اکثریت به هر دلیل رای ندادند. سه نفر هم رای دادند. مکانیزم رای‌گیری در شورای نگهبان به همین سادگی است ولی پرونده و سوابق و... هم می‌آید.
کدخدایی با بیان اینکه منع قانونی ما این است که در انتخابات ریاست جمهوری برخلاف انتخابات مجلس ما باید واجدین شرایط را اعلام کنیم و اصلا رد صلاحیت نداریم، گفت: شورای نگهبان واجدین شرایط را به وزارت کشور اعلام می‌کند و در مورد مابقی اصلا واژه‌ای به عنوان ردصلاحیت نداریم. نه ردصلاحیت و نه عدم احراز صلاحیت؛ هیچ‌کدام را نداریم. نسبت به بقیه هیچ نظری داده نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه رای‌گیری در شورا کتبی است البته من خیلی موافق این روش نیستم اما تصمیم جمعی شورا این است و باید از آن تبعیت کرد، افزود: افرادی که اشاره کردید بر اساس شناخت بقیه، پرونده‌ای که دارند و گزارشی که هست، رای مثبت یا منفی خود را اعلام می‌کنیم. ماحصلش را هر تعدادی که باشند و رای لازم را داشته باشند، اعلام می‌کنیم. بقیه رد شدند؟ اصلا این‌طور نیست. ما خیلی رای شش به شش داشتیم که هفت رای می‌خواست اما یک رای نداشت. این دوره چیدمان پررنگ شد. سال ۸۸ آقایان احمدی‌نژاد، کروبی، موسوی و رضایی بودند. چه چیدمانی بود؟ دوره قبلش چه چیدمانی بود؟
سخنگوی شورای نگهبان با طرح این سوال که کجای قانون گفته است اگر کسی گفت من امروز ثبت‌نام می‌کنم و پس از اعلام نظر شورای نگهبان انصراف می‌دهم که زیاد هم اتفاق می‌افتد، باید صلاحیتش را تایید نکنیم؟ در ادامه پاسخش درباره شاخص‌هایی بررسی‌های مربوط به ریاست جمهوری و نمایندگی مجلس در شورا گفت: من عرض می‌کنم اصلا نگویید برای چه و برای که آمدید. ما می‌توانیم به این دلیل و مشروط بر اینکه صلاحیت داشته باشد صلاحیتش را اعلام نکنیم؟ واقعیت این است که هیچ‌یک از اعضای شورای نگهبان اصلا نگاه این چنینی ندارند که ما سه نفر را داشته باشیم یا چهار نفر را. هر کسی که رای آورد ما اعلام کردیم. آقای غرضی که اشاره کردید رای آورد اعلام کردیم.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر رییس جمهوری در دوره انتخاب شدن وعده‌ای بدهد و در دوره اول ریاست جمهوری خود نتواند یا نخواهد آن را عملی کند، می‌توان به عنوان عوام‌فریبی در نظر گرفت؟ و این موارد در اعلام نظر شورای نگهبان برای دور بعد تاثیر دارد؟، گفت: اجازه دهید به فاز دیگری از پاسخ بروم. چرا ما همه چیز را از شورای نگهبان انتظار داریم؟ شورای نگهبان حداقل‌ها را دارد.
کدخدایی ادامه داد: نکته‌ای که وجود دارد این است که رقابت سیاسی پرشوری را داریم و انتظار داریم شورای نگهبان در همه موارد ورود کند. جایی که ورود می‌کند ایراد می‌گیریم و جایی که ورود نمی‌کند هم اعتراض می‌کنیم. بخشی از این احراز صلاحیت واقعی نامزدها باید توسط تشکیلات سیاسی و احزاب برای مردم تعبیه شود. در کشورهای چندحزبی و دوحزبی مقدمات انتخابات توسط احزاب معرفی می‌شوند.
عضو حقوقدان شورای نگهبان با اشاره به اینکه شورای نگهبان نمی‌تواند مثل یک جناح سیاسی و یک حزب ورود کند و تمام شایستگی‌ها و اقدامات فرد را ارزیابی و اعلام کند، گفت: مهلت‌های ۵۰ روزه و ۷۰ روزه داریم و تمام مدت انتخابات که باید اعلام‌نظر کنیم. ۱۲ هزار نفر برای انتخابات مجلس ثبت‌نام می‌کنند یا هزار و چند نفر برای ریاست جمهوری ثبت‌نام می‌کنند. چرا این‌طور می‌شود که همه ثبت‌نام می‌کنند؟
وی ادامه داد: ما باید قبل از مرحله تایید صلاحیت و بررسی صلاحیت، پالایش‌های حزبی داشته باشیم بعد به شورای نگهبان بیاید. رجزخوانی انتخاباتی است دیگر. در زمان انتخابات هرکسی قولی می‌دهد. هر حرفی را نمی‌توانند بگویند. جایی که تخلف روشنی باشد شورای نگهبان وارد می‌شود. برای مثال در انتخابات مجلس و خبرگان آقایی بعد از تایید صلاحیت در حالی‌که دانشجوی کارشناسی‌ارشد بود در تمام تبلیغات خود زده بود دکتری. او را صدا کردیم و گفتیم داری خود را به دروغ معرفی می‌کنی. بررسی کردند و صلاحیت ایشان رد شد.
کدخدایی با بیان اینکه در انتخابات خبرگان آقایی ادعای عجیب و غریبی کرده بود و فقهای شورای نگهبان صلاحیتش را رد کردند، گفت: ممکن است در این موارد چنین مسائلی را داشته باشیم ولی اینکه همه با دقت بررسی شده باشد چنین نیست. زیرا برای شورای نگهبان امکان‌پذیر نیست و قطعا باید از طریق احزاب و تشکیلات سیاسی این کارها انجام شود و گزینه‌های مطلوب به مردم معرفی شوند.
وی خاطرنشان کرد: در انتخابات ۸۸ برای اولین‌بار اعلام کردیم که نماینده نامزدها می‌توانند در شورای نگهبان مستقر شوند و بر روند نظارتی ما نظارت کنند./
نظر شما