به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، در جهان امروز، حمل و نقل از جمله بخش های زیربنایی اقتصاد است که فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرارداده و اساس مبادلات بازرگانی و کلید توسعه اقتصادی و اجتماعی است. برخی متخصصان حمل و نقل بر این باورند که بین کارآیی در بخش حمل و نقل و کارآیی عمومی اقتصاد و رشد اقتصادی، رابطه ای مستقیم وجود دارد و حمل و نقل را واسطه میان فعالیت های کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و خدماتی در سطح ملی و بین المللی می دانند به همين دليل اين موضوع همواره در برنامه هاي توسعه اي مورد توجه جدي قرار گرفته است.
کشورمان در انتهای سال 92 دارای دارای ۱۰۳۹۲ کیلومتر شبکه ریلی استاندارد و ۹۶ کیلومتر (میرجاوه-زاهدان) خطوط ریلی عریض بود. توسعه سیستم حمل و نقل و بهسازی مسیرهای ریلی و جاده ای جزو برنامه های بلند مدت در کشورمان محسوب می شود که در این مسیر اقداماتی نیز انجام شده است.
بنابراین گزارش، اکنون طول شبکه ریلی کشور با احتساب خطوط در دست ساخت، به حدود 13 هزار کیلومتر رسیده است در حالی که تا 1404 باید طول خطوط ریلی کشور به 25 هزار کیلومتر برسد.
به گفته معاون فنی و زیربنایی راه آهن جمهوری اسلامی ایران؛ برای دستیابی به رشد اقتصادی مناسب و توسعه حمل و نقل ریلی کشور به طور میانگین سالیانه به 300 تا 400 هزار تن ریل نیاز است. «سعید محمدزاده» گفته است «برای نگهداری بهینه شبکه ریلی کشور باید سالیانه بین 5 تا 8 درصد از شبکه ریلی تعویض شود. در صورتی که 5 درصد 12 هزار کیلومتر شبکه ریلی تعویض شود، باید سالیانه در عملیات نگهداری خطوط ریلی کشور بین 50 تا 70 هزار تن ریل در شبکه تعویض و ریل نو جایگزین شود. در عملیات بهسازی و نوسازی نیز در هر 20 تا 30 سال باید بین 400 تا 500 کیلومتر از شبکه ریلی کشور با جمع آوری کامل خط بازسازی شود، در حالی که هم اکنون در شبکه ریلی آخرین عملیات نوسازی مورد نیاز در سال 1340 انجام شده است.«
راه آهن در صورت تامین منابع مالی سالیانه بین 350 تا 400 کیلومتر از شبکه ریلی کشور را می تواند بازسازی کند. برای نوسازی مسیرهای مورد نظر سالیانه بیش از 40 هزار تن ریل مورد نیاز است. برای انجام عملیات نگهداری شبکه ریلی کشور سالیانه بین 50 تا 70 هزار تن ریل، برای انجام عملیات نوسازی مسیرها بیش از 40 هزار تن ریل و برای 600 کیلومتر مسیر خط دوم و مسیر قطارهای حومه ای، سالیانه به 72 هزار تن ریل نیاز داریم که مجموع آن به بیش از 182 هزار تن می رسد و باید به آن خطوط ریلی که توسط شرکت ساخت و توسعه زیربنایی حمل ونقل کشور تکمیل و به راه آهن تحویل می شود، اضافه کرد.
در همین راستا «مهرداد لاهوتی»، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به ایرنا گفته است: «اکنون طول شبکه ریلی کشور با احتساب خطوط در دست ساخت، به حدود 13 هزار کیلومتر رسیده است؛ در حالی که تا 1404 باید طول خطوط ریلی کشور به 25 هزار کیلومتر برسد. متوسط ساخت راه‌آهن در چند سال گذشته، سالیانه 170 تا 200 کیلومتر بوده است.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی گفت: «استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در شبکه ریلی کشور به ویژه در زیرساخت‌ها با استفاده از سرمایه‌‌های بخش خصوصی داخلی و خارجی یکی از اولویت‌هاست و باید از بسترهای قانونی برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بودجه امسال برای توسعه حمل و نقل ریلی کشور استفاده شود.»
به گفته وی، مجلس در بودجه امسال به دولت اجازه داده است معادل هفت میلیارد دلار از فاینانس داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های ملی استفاده کند. برای انجام هر گونه سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف عمرانی و زیرساخت‌های حمل و نقل آورده دولت حدود 15 درصد است و با توجه به کمبود منابع مالی با موافقت رهبر معظم انقلاب مقرر شده است این 15 درصد آورده از محل صندوق توسعه ملی تامین شود از این رو دست دولت باز است تا با استفاده از این بستر قانونی تا 10 میلیارد دلار برای انجام پروژه‌های عمرانی و حوزه‌های مختلف صنعت حمل و نقل از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی استفاده کند.»
یادآور می شود: در برنامه ششم توسعه دولت توسعه حملونقل ریلی را جزو اولویت‌های خود قرار داده است. «اسحاق جهانگیری»، معاون رییس چمهوری با بیان اینکه ارتباط میان شهرهای اطراف کلان‌شهرها و به‌خصوص تهران باید از طریق خطوط ریلی انجام شود گفته است که «میزان فعلی ترددها از طریق جاده مناسب نیست و لازم است با توسعه خطوط ریلی از میزان حوادث و مصرف زیاد سوخت جلوگیری شود.»
براین اساس، اولویت بخش ریلی در توسعه حملونقل و ایجاد مزیت رقابتی برای آن در بند 24 ابلاغیه سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه آمده‌است و در بند 25 بر توسعه حملونقل ریلی باری با اولویت تجهیز شبکه و پایانه‌های باری و اتصال شبکه به مراکز بزرگ اقتصادی، تجاری و صنعتی و مبادی ورودی و خروجی مهم کشور و شبکه‌های ریلی منطقه‌ای و جهانی به‌ویژه کریدور شمال – جنوب با هدف توسعه صادرات و ترانزیت بار تاکید شده است.
در سرفصل امور اقتصادي سياست هاي کلي برنامه ششم توسعه در رديف هاي 25 و 26 به طور مشخص به اولويت حوزه حمل و نقل ريلي اشاره شده است:
- اولويت بخش ريلي در توسعه حملونقل و ايجاد مزيت رقابتي براي آن.
- توسعه حمل و نقل ريلي باري با اولويت تجهيز شبکه و پايانه‌هاي باري و اتصال شبکه به مراکز بزرگ اقتصادي، تجاري و صنعتي و مبادي ورودي و خروجي مهم کشور و شبکه‌هاي ريلي منطقه‌اي و جهاني به‌ويژه کريدور شمال – جنوب با هدف توسعه صادرات و ترانزيت بار./
امروز راه آهن با داشتن نقاط قوت و مزيت هاي بسيار، زمينه مساعدي براي تحقق اهداف کلان اقتصادی کشور دارد. برخورداری راه آهن از ظرفیت های مناسب برای ترانزیت کالا و ایجاد مزیت صادراتی برای بسیاری از تولیدات داخلی در صورت گسترش کیفی و کمی حمل و نقل ریلی و مزیت در حمل انبوه و حجیم بار در مسیرهای طولانی،مصرف سوخت کمتر قطار در مقایسه با سایر وسایل حمل و نقل،آلودگی کمتر محیط زیست، ایمنی بالاتر حمل و نقل ریلی نسبت به سایر روشها حمل و اتصال تعدادی از مراکز باری مهم (بنادر مهم،معادن و....) به شبکه ریلی از جمله مزيت هاي اين حوزه است كه اعمال سياست هاي توسعه اي را در اين بخش توجيه پذير مي كند./
نظر شما