خبرگزاری شبستان-مازندران
بارش باران امر طبیعی و عادی در استان مازندران است اما جاری شدن سیل و روان آب‌ها چندان امر طبیعی نیست. اگر چه بسیاری از متولیان استانی و شهرستان و حتی در سطح ملی تلاش دارند با عناوین مختلف برخی از کم کاری‌های خویش در حوزه توسعه فعالیت‌های عمرانی را با بزرگ جلوه دادن بارندگی اخیر و دیگر بارش‌های باران پنهان کنند، اما حقیقت وجود مازندران با بارش‌های باران همراه است و بستگی به وضعیت جوی دارد.
اظهار نظرهای متفاوتی در ارتباط با بارندگی اخیر در استان مازندران توسط متولیان استانی و حتی ملی مبنی بر بی‌سابقه بودن این بارش باران طی 50 سال گذشته مطرح شده است، اما حقیقت این است که باید زیر ساخت‌های مازندران همیشه برای بارش باران‌های طولانی مدت و سنگین آماده باشد.
آنچه که این روزها در استان دیده می‌شود، به اذعان بسیاری از کارشناسان و حتی مقامات ملی کم کاری تاریخی و فصلی در حوزه ساماندهی آب‌های سطحی استان است. کم کاری‌های تاریخی مربوط به مدیران سابق استان بر‌می‌گردد و همین موضوع در دوره‌های فعلی هم خودنمایی می‌کند.
آنچه که امروز مدیران استانی از سیل اخیر در غرب استان مازندران مطرح می‌کنند، بارش بی سابقه باران و اطلاع رسانی به موقع است و خرسند از اینکه میزان تلفات در منطقه سیل زده بسیار کم بوده است، اما نگارنده معتقد است که حتی یک مورد آن هم نتیجه کم کاری و ضعف در زیرساخت‌های عمرانی استان است.
در لابه لای اظهارات مسؤولان استانی و ملی به ضعف در زیرساخت‌های استان مازندران می‌توان پی برد، مروری بر صحبت‌های نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه پس از بازدید سیل اخیر در مازندران و گیلان مبین این موضوع است که متولیان ملی چاره کار را می‌دانند اما تنها منتظر حادثه هستند.
محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در سفر اخیر به مازندران به گوشه‌ای از کارهای نکرده در بحث حوادث اشاره کرد و گفت: فراتر از این موضوع آنچه که برای ما مهم است شناخت علل این حادثه به‌ویژه در بحث آبخیزداری است که باید انجام شده تا در سیل‌های بعدی از مصونیت برخوردار باشد.
وی افزود: تیمی به‌صورت ویژه در ارتفاعات قرار است برداشت‌های بی‌رویه و بدون اصول فنی را که از جنگل صورت می‌گیرد و عامل خسارت می‌شود را مورد بررسی قرار دهند.
نوبخت در بخش دیگری از مصاحبه‌های که با رسانه‌های استان داشت، یادآور شد: طرح آبخیزداری در ارتفاعات باید احیا شده و برداشت‌های بی‌رویه از جنگل می‌تواند این آثار داشته باشد، در این سفر متوجه شدیم تعدادی از واحدهای مسکونی نه در حریم رودخانه بلکه در بستر رودخانه احداث شده است.
همین موضوع نشان از هزار راه نرفته در جلوگیری از بحران اخیر در مازندران است.
این مباحث نشان می‌دهد که اقدامات مدیران ملی باری به هر جهت و فاقد پشتوانه فنی است.
اظهارات حسینی جو فرماندار عباس آباد اگر چه دیر هنگام مطرح شده اما به نکته اساسی اشاره دارد،که گفت: ایمن‌سازی رودخانه‌ها و لایروبی آنها مهم است که باید توجه شود.
بارش باران اخیر و جاری شدن سیل نشان داد که در استان برنامه مدونی برای جلوگیری از بحران وجود ندارد.
صبحت‌های مدیرکل سابق مدیریت بحران استان مازندران بخشی دیگر از هزار راه نرفته در حوزه جلوگیری از خسارت سیل را نشان می‌دهد.
رستم زوردی که روزی به عنوان مسؤول در حوزه مدیرتی بحران استان بوده است، درباره سیل اخیر و خسارت‌های که ایجاد شده، گفت: در حوزه بحران بحث پیشی بینی، پیشگیری، مدیریت و بازسازی بسیار مهم است.
وی با اعلام اینکه مدیریت بحران برنامه‌هایی برای پیش بینی در اختیار دارد ولی آیا اقداماتی برای پیشگیری انجام می‌شود بسیار مهم است، افزود: اگر ما پس از پیش بینی در حوزه پیشگیری اثر گذار عمل نکنیم در دوران بحران موفقیتی نداشته و در بازسازی نتایج دلخواه ایجاد نمی‌شود.
آنچه که در سیل اخیر دیده شده است، تنها خسارت‌های بسیار سنگین به مردم بوده است، به طوریکه استاندار رقم خسارت سیل به مردم را 200 میلیارد تومان اعلام کرده است، اعلام خسارت‌های که چندان مبانی علمی و دقیق نداشته و تنها به صورت رندمی ممکن است اعلام و بررسی شود.
استاندار مازندران پس از اعلام خسارت‌ها از تشکیل کمیته ویژه فنی بررسی سیل در استان خبر داد.
اما نکته اینجاست که چرا متولیان استانی پیش از این به فکر تشکیل کمیته ویژه جلوگیری از بحران را در برنامه کاری خویش نداشتند.
استاندار مازندران غیر بومی است، آیا می‌توان قبول کرد که معاون عمرانی با سابقه حداقل 10 سال مدیریتی در استان نسبت به سوانح و حوادث در استان اطلاعات کافی نداشت؟
بررسی دقیق تر اظهارات مردمی که گرفتار سیل بودند نشان می‌دهد که تنها با لایروبی اساسی رودخانه‌ها و برنامه ریزی برای جمع آوری آب‌های سطحی بخش اعظمی از مشکلات در استان قابل حل است.
نکته‌ای که استاندار مازندران پس از سیل اعلام کرد، بحث بی سابقه بودن بارش باران طی پنجاه سال اخیر است، همین موضوع خودش نکات زیادی به همراه دارد، اول اینکه تجربه تاریخی در ارتباط با بارش‌های سنگین باران در استان وجود داشته است، پس در 50 سال گذشته این باران در مازندران بارید، چرا متولیانی که نسبت به احداث پل در استان اقدام کردند، همه جوانب و مسائل را به خوبی مورد واکاوی قرار ندادند.
وجود واحدهای مسکونی نه تنها در حاشیه رودخانه بلکه وسط آن نشان از کم توجهی به حفظ حریم آب‌ها در استان مازندران دارد.
نکته دوم وضعیت طبیعی استان نشان از بارش‌ها باران طولانی مدت دارد که به دلیل تغییر اقلیم میزان بارش‌ها کم شده است وگرنه هر روز شاهد آبگرفتگی شدید معابر هستیم.
بررسی سیل مراحل بارش باران در مازندران نشان می‌دهد که پس از هر بارانی شاهد آبگرفتگی معابر در اقصی نقاط استان بوده و هستیم و این روند همچنان ادامه دارد.
از سیل نکا درس نگرفتیم در بحران سیل بهشهر حرفی برای گفتن نداشتیم در سیل میاندرود افسوس خوردیم در سیل اخیر غرب استان فقط نظاره‌گر بودیم که چه طور سیل همه داشته‌های ما را به دریا برده است.
اگر چه متولیان استانی اعتقاد دارند که بحران را مدیریت کردند اما حقیقت ماجرا ضعف جدی در زیرساخت‌های استان برای بهره‌برداری مناسب از این ظرفیت‌ها است.
در حال حاضر مسؤولان استانی به فکر جمع آوری آمار و اطلاعات سیل غرب استان مازندران هستند، نسبت به مخاطراتی که شرق استان را تعقیب می‌کند بی تفاوت بوده از سرمای که ممکن است چند روز دیگر دامنگیر کشاورزی استان شود غافل هستند، خشک سالی تابستان سال جاری را فراموش کرده و اصلا برنامه‌ای برای آن ندارند از ریزش کوه فقط ارائه آمار و ارقام را بلد هستند و در دوران بحران هم به دنبال مچ گیری از همدیگر که نمونه اظهارات نماینده مردم نوشهر و چالوس از این دست اقدامات است.
در بحران همه مقصر هستیم برای اینکه متهم به تشویش اذهان عمومی نشویم، اول از رسانه‌ها شروع می‌کنیم که در بحران تنها به فکر ارائه آمار و ارقام از وضعیت سیل بودند و پس از فروکش کردن آنها به دنبال پاسخ برای علت سیل و اقدامات و برنامه مجریان برای جلوگیری از بحران نبودند.
پس از آن دهیار مناطق سیل‌گیر، بخشدار، فرماندار، مسؤولان عمرانی، متولیان بحران، استاندار و در نهایت مسؤولان اجرائی کشور همه و همه مقصر هستند و باید تلاش کنیم که با اقدامات همه جانبه نسبت به رفع مشکلات اقدام و زمینه‌ای ایجاد کنیم که زیبایی‌های باران را به خوبی لمس و پس از آن به دنبال رد یابی رنگین کمان باشیم نه گلایه از وضعیت خسارت سیل!
نظر شما