مجالس عزای حسینی سبب ماندگاری نهضت عاشورا/ ضرورت پرهیز از انحراف در آئین ها

خبرگزاری شبستان - چهارمحال و بختیاری

 هرساله با نزدیک شدن ایام سوگواری محرم بر اساس باورهای فرهنگی ما ایرانیان شهرها را سیاه پوش و خود نیز در این عزای بهترین فرزند آدم به سوگواری می نشینیم؛ هر قوم و قبیله با زبان و شکل و فرهنگ خود مرثیه سرای خون خدا می گردند چراکه مظلومیت امام حسین (علیه السلام) در طول تاریخ بشریت بی نظیر بوده و انسانیت، شجاعت و پایمردی در دین خدا سرچشمه در عاشورا دارد.

مردم متدین چهارمحال و بختیاری نیز همانند مردم سایر استان های کشور با هدف زنده نگه داشتن یاد امام حسین (علیه السلام) و یاران با وفای ایشان آئین های باشکوهی را در ماه محرم برگزار می کنند.

مردم این استان عقیده خاصی به گرامیداشت حماسه کربلا و حماسه آفرینی های این حادثه بی نظیر تاریخ اسلام و جهان در ایام سال دارند اما در ماه های محرم و صفر این عقیده بروز و ظهور بیشتری دارد.

مراسم های معمول در چهارمحال و بختیاری همانند دیگر نقاط کشور قبل از شروع این ماه با سیاهپوش کردن مساجد، حسینیه ها، بازار و میادین مختلف شهر آغاز می شود و در دهه نخست ماه محرم شب ها مراسم سخنرانی و مرثیه سرایی در نقاط مختلف استان برگزار می شود.

شب های مختلف دهه اول محرم به نام یکی از یاران و فرزندان امام حسین (علیه السلام) نامگذاری شده که در این روز و شب مردم به عزاداری این یاران می پردازند و اشعار و مداحی متناسب با نامگذاری این روزها نیز خوانده می شود.

در روز تاسوعا و عاشورا از صبح مراسم عزاداری در شهر برپاست و بیشتر مردم شهر در این مراسم ها شرکت کرده و در ظهر این 2 روز به طور معمول در نقاط مختلف شهر نذری پخش می کنند.

همزمان با شام شهادت امام حسین (علیه السلام) و یاران باوفای ایشان مردم استان ضمن حضور در مراسم های عزاداری بر مصائب فرزندان و اسرای کربلا می گریند و به یاد شام غریبان بازماندگان کاروان امام حسین (علیه السلام) شمع روشن می کنند.

برخی مردم نیز در خانه های خود اقدام به برپایی هیئت های عزاداری می کنند. در این خانه ها به ویژه در 10 شب نخست ماه محرم هر شب میزبان عزاداران سید و سالار شهیدان هستند.

اما جدای از مراسم های معمول که در بسیاری از استان ها کشور نیز برگزار می شود، مردم مناطق مختلف استان به سبک و شیوه خاص خود سوگواری ماه محرم را به جا می آورند به نحوی که این آئین ها در فهرست آثار معنوی کشور نیز به ثبت رسیده اند.

مراسم تعزیه حضرت قاسم و خیمه سوزان در شهر طاقانک، مراسم چاق چاقو در شهرهای سامان و سورشجان، فرو بردن علم در قدمگاه گرداب بن، آئین گل زنی، حلیم خوران و آقا سلام در شهر بن از جمله آئین های مخصوص مردم چهارمحال و بختیاری در ماه محرم است.

در این میان همواره مخلوط شدن بعضی از عوامل فرهنگی به رسوم سوگواری باعث بهانه سازی دشمنان گردیده و گویی آب به آسیاب معاندان می ریزد هرچند ممکن است همان گروه از افراد نیز در باورهای خود استوار و صادق باشند اما شیوه کار را به درستی نمی دانند.

حجت الاسلام جعفر مرتضوی، مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری با اشاره به ساماندهی بیش از یک هزار و 400 هیئت مذهبی در آستانه ماه محرم، اظهار کرد: با این هیئت های مذهبی نشست ها و جلسات توجیهی متعددی برگزار شده و در این نشست ها بر استفاده از مقاتل معتبر برای بیان روضه ها، پرهیز از سبک ها و نغمه های غیرمجاز، تلاوت و تفسیر قرآن کریم در محافل عزاداری و خواندن زیارت عاشورا و تشریح و تبیین اهداف والای امام حسین (علیه السلام)، بیان خطابه ها و فرمایشات آن امام همام تاکید شده است.

وی افزود: سازمان تبلیغات بر اساس منویات مقام معظم رهبری وظیفه بسترسازی برگزاری آئین های عزاداری به دور از حواشی و خرافات را بر عهده دارد اما لازم است مداحان و روحانیون نیز در این مسیر ارزشمند با این نهاد انقلابی همکاری کنند تا بتوان از فضای عاشورا در راستای تحقق اهداف نهضت والای عاشورا استفاده کرد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: برگزاری هرچه باشکوه تر آئین های عزاداری امام حسین (علیه السلام) در طول 2 ماه محرم و صفر در گرو استفاده روحانیون و مداحان از اشعار و روضه های حماسی همراه با محتوای عاشورایی و انقلابی، رعایت نظم و انضباط هیئت ها و پرهیز از خرافات است که روسای هیئت ها، مداحان و روحانیون وظیفه دارند به این موارد مهم و کلیدی توجه ویژه داشته باشند.

حجت الاسلام مرتضوی، وحدت و یکپارچگی هیئت ها را یکی دیگر از اصول برگزاری آئین عزاداری باشکوه در نقاط مختلف استان عنوان کرد و گفت: روسای هیئت های عزاداری نقاط مختلف استان باید یک روز را به یک اجتماع بزرگ حسینی اختصاص داده و با مدیریت منسجم و حاکم کردن نظم و انضباط در این اجتماع تصویری باشکوه از نوع عزاداری در استان به جهانیان نشان دهند.

احمدرضا بسیج، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل فرهنگی در چهارمحال و بختیاری نیز با تاکید بر رعایت حرمت ماه مبارک رمضان در آئین های عزاداری اظهار داشت: نوحه سرایی و مرثیه گویی برای سید الشهیدان به قدمت تاریخ ادبیات و فرهنگ ما است اما در این میان بعضی از نوحه ها مغایر با جایگاه و شان و شکوه و عظمت امام حسین (علیه السلام) و یاران وفادار ایشان است.

وی افزود: برخی افراد تصور می کنند هرچقدر تغییر و موضوع ظلم به امام حسین (علیه السلام) را پررنگ تر کنند سوز دل بیشتر می شود در حالی که اینگونه رفتارها ارتباطی با سوز دل عزاداران ندارد بنابراین تقلید از ریتم ها و آهنگ های نادرست و تنظیم نوحه ها بر اساس آهنگ های موجود مغایر شئون سوگ امام حسین (علیه السلام) و سوگواران دل سوخته ایشان است.

استاد دانشگاه و کارشناس مسائل فرهنگی در چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: استفاده از ابزار موسیقی در دسته های عزاداری هم مغایر با روحیه حاکم بر سوگواری و هم ممکن است مورد سوء استفاده قرار گیرد.

بسیج خاطرشان کرد: نصب تصاویر و شمایل هایی که هیچگونه شباهت و ارتباط با امام حسین (علیه السلام) و یاران باوفای ایشان ندارد برخلاف باورهای دینی بوده و مدیران تکایا و هیئت های مذهبی باید با اینگونه حرکات مقابله کنند.

این کارشناس مسائل مذهبی افزود: برخی از عزاداران نیز در مصرف غذاها و نوشیدنی ها و رفتارهای اسراف آمیز انجام می دهند که با هدف کمک به نیازمندان واقعی باید از این رفتارها خودداری کرد.

گزارش: سجاد عباسی