به گزارش خبرگزاری شبستان، ماهیت بسیار پراهمیت وقایع اخیر در خاورمیانه بسیاری از تحلیل گران را بر آن داشته تا بر روی پاره ای از مسائل مربوط به وقوع این جریان ها تمرکز کنند و اولویتی برای آنها در شکل دهی دگرگونی و تغییر منطقه قائل شوند. این مسائل شامل انقلاب های مردم عرب، افزایش نقش ترکیه و ایران درمنطقه و همچنین طرح فلسطینی ها برای پیگیری مساله به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطینی است. این ها در حقیقت تحولات حاصل از تغییرات در خاورمیانه هستند اما نباید از ارزش یک سری از تغییرات وسیع تر که در راه هستند و نمایش دهنده لحظه کمیاب تغییرات استراتژیک و تاریخی در منطقه هستند، بکاهند.
10 مساله زیر تغییرات اساسی و حساسی هستند که با هم محیط استراتژیک جدید خاورمیانه را تعریف می کنند.
1- با توجه به تخریب گسترده حاصل از جنگ های اسراییلی با غزه و لبنان که رژیم صهیونیستی از آن به عنوان دکترین بازدارندگی برای دفاع از خود یاد می کند، اکنون یکی از تغییرات مهم حاصل از انقلاب های عربی فائق آمدن بر مشکلات مربوط به جنگ های مناقشه برانگیز میان اعراب و اسراییلی هاست.
در شرایط جدید ارزیابی های جدیدی متفاوت از آنچه رژیم صهیونیستی ادعا می کند در مورد دکترین بازدارندگی و مقامت برای همه مردم جهان ثابت می شود.
2- آمریکا با افزایش حمایت یکجانبه خود از اسراییل درحالی که یکی از مهمترین دلایل انقلاب های عربی ابراز انزجار و نفرت از این رژیم نامشروع بوده است، هرچه بیشتر در منطقه خاورمیانه منزوی می شود. واشنگتن امروز تاثیر بسیار کمی بر روی بازیگران ملی منطقه خاورمیانه یعنی عرب ها، ترک ها و ایرانی ها دارد که همگی نسبت به فشارها و تهدیدهای امریکا کاملاً بی اعتنا هستند و بیداری اسلامی در منطقه این بی اعتنایی را مضاعف کرده است.
شاید آمریکا خود را قوی ترین قدرت جهان بداند درحالی اکنون درحال تبدیل شدن به ضعیف ترین قدرت در خاورمیانه است.
3- انقلاب های مردم عرب درحال تغییر خاورمیانه از منطقه ای که دیکتاتورها و نیروهای نظامی خط مشی آن را تعیین می کردند، به منطقه ای است که اکنون از مکانیسم های مردمی و دموکراسی شراکتی، ساختارگرایی واقعی، و وجود عدالت اجتماعی در میان شهروندان تازه قدرت گرفته و تازه آزاد شده پر شده است.
خاورمیانه جدید جهانی است که براساس مفاهیم حکومت قانون و برابری اجتماعی تعریف می شود.
4- با توجه به تحولات منطقه مبنی بر سقوط دیکتاتورها و روی کار آمدن دولت های مردمی که مبنای حرکت آن ها اسلام است، ایران و ترکیه نقش پررنگ تری را در منطقه ایفا خواهند کرد و به هماهنگ کردن روابط و سیاست های خود براساس اصول و ارزش های مشترک در منطقه خواهند پرداخت.
5- تغییر یا گذار سیاسی در مصر فورا نشان داده است که این کشور نقشی را که منعکس کننده نقش آن در روزهای نیم قرن پیش یعنی پیش از به قدرت رسیدن مبارک است در منطقه ایفا خواهد کرد.
مصر در آن زمان پیشگام منطقه عرب و شکل دهنده و بازیگر اصلی در احیای شکوه و منافع ملی اعراب و رهبر مقابله با اسراییل بدون وارد شدن به جنگ با این رژیم بود.
6- انزوای رژیم صهیونیستی به همراه متحد و حمایت کننده خود یعنی آمریکا به دلیل سیاست های مهاجمانه و خشونت آمیز خود علیه فلسطینی ها و دیگر اعراب واقعیت جدیدی را به وجود می آورد که در آن سرمایه اصلی قدیمی اسراییل یعنی برتری نظامی آن دارای قدرت بسیار بسیار کم در برابر تغییرات سیاسی در منطقه می شود زیرا مبارزه ملی گرایان به جای تفنگ و اسلحه در چارچوب پوپولیستی و سیاسی خواهد بود.
7- توجه جهانی به سوی تاکید بر مفاهیمی که براساس آن دولت های غربی یا افراد به طور قانونی مسئول عملکردهای خود باشند از طریق مکانیسم هایی مانند دادگاه جنایی بین المللی، تحریم های شورای امنیت، دادگاههای ویژه و دیگر نهادها در سیستم سازمان ملل متحد احیا خواهد شد.
گزارش گلدستون یکی از این نمونه ها بود و عکس العمل های عصبی اسراییل و امریکا برای انکار آن بر نگرانی آنها از در معرض پاسخگویی سیاسی، قانونی و اخلاقی به جامعه بین الملل صحه می گذارد.
8- طرح فلسطینی ها در سازمان ملل متحد در ماه سپتامبر یکی از نمونه هایی است که ثابت می کند چگونه گروههای ضعیف از این نظر که به عنوان دولت ها به رسمیت شناخته نشده اند می توانند نظام سیاسی جهان را به لرزه دراوردند و پویایی های جدید را از طریق عملکردهای مشخص ایجاد کنند.
این حقیقت که گروههای بدون قدرت در حقیقت دارای قدرت فوق العاده هستند در خاومیانه جدید در روزها و سالهای پیش رو ملموس تر خواهد شد زیرا مقابله های جهانی و منطقه ای از میدان جنگ به دادگاهها و شوراهای سازمان های بین المللی کشیده خواهد شد.
9- درخواست به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطینی از سازمان ملل متحد همچنین نشان دهنده یک تغییر شیوه مهم از میانجیگری شکست خورده آمریکا در منازعه اعراب و اسراییل به سوی تلاشی برای موردتوجه قرار دادن و حل این منازعه از طریق نشست های قانونی و موثر در سازمان ملل متحد و دیگر کشورها خواهد بود.
10- فعالیت احیا شده مهاجران فلسطینی در سراسر منطقه و جهان و پیشرفت ادامه یافته جنبش فلسطینی برای تحریم اسراییل تا زمانی که این رژیم حقوق فلسطینی ها را به رسمیت بشناسد نیز نشان دهنده یک تغییر اساسی و مبهم به سوی دوره جدید مبارزه بر مبنای به چالش کشیدن سیاست های نژادپرستانه اسراییل علیه فلسطینی هاست.
در خاورمیانه جدید «اسراییل» و «آپارتاید» به کرات در کنار هم به کار خواهند رفت که این به معنای شدت یافتن واکنش های جهانی به سیاست های اسراییل خواهد بود.
بنابرگزارش میدل ایست انلاین، مفهوم گسترده تر تغییراتی که در سراسر خاورمیانه در جریان است دیدگاه همه جانبه تر و کامل تری از چگونگی مرتبط شدن تحولات فردی با یکدیگر برای به وجود آوردن یک بنیاد جدیدبه منظور احیای تاریخ ملی جهان عرب که در یک قرن اخیر متوقف شده است را ارایه خواهد کرد.
پایان پیام/
نظر شما