جمال‌الدین اکرمی شاعر،نویسنده و تصویرگر کودک و نوجوان در مورد کمیت و کیفیت کتاب‌های خردسال به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: فقط نویسنده‌ها نیستند که خردسال را جدی نمی‌گیرند. در داوری‌ها، در جشنواره‌های مختلف همچون کتاب سال و جشنواره رشد کسی خردسال را جدی نمی گیرد حتی کتاب‌های خردسال در لیست کاندیداها وجود ندارد.
اکرمی با بیان اینکه توجه به سمت نوجوان و بعد از آن کودک است، عنوان کرد: نگاه بسیاری این است که کار برای خردسال شاهکار نیست، در صورتی که نگاه جهانی به خردسال و کار برای خردسال متفاوت است. ماهاسانو، تصویرگر ژاپنی عمدتا برای خردسال کار می کند. او روی مفاهیم عددآموزی و زبان آموزی برای خردسالان کار می کند. در سطح بین الملل نگاه این است که بنیان کتاب باید از خردسال چیده و شروع شود. اریکا و لئو لیونی برای خردسال کارهای زیادی انجام دادند که قابل توجه است.
وی با بیان اینکه ما کتاب های عددآموزی و مفاهیم آموزی برای خردسالان را جدی نمی گیریم، بیان کرد: فکر می کنیم کتاب های مفاهیم، بچگانه جلوه می کند. این نگاه بومی است و بین المللی نیست. پرویز کلانتری از تصویرگرانی است که کارهای زیاد و شایسته ای برای خردسالان انجام داده است. کتاب های او همچون سلام، دالی، پس چند تا؟ فوق العاده زیبا هستند با این وجود کلانتری را برای تصویرگری خردسال نمی شناسند. متاسفانه نگاه ما به خردسال، خردسالانه است. ما حتی خردسال را به حیطه داوری ها نیز راه نمی دهیم و این بر روی نویسنده ها اثر می گذارد که برای خردسال کار کنند یا نه.
این نویسنده کودک و نوجوان با اعتقاد به اینکه کار برای خردسالان سخت تر از کودکان است، اظهار داشت: لازمه کار برای خردسال شناخت رفتاری، روحی و روانشناسی است. باید نسبت به خردسال، خواسته ها و روحیاتش آشنایی و آگاهی داشته باشیم تا بتوانیم برای آنها کتاب بنویسیم چه کتاب ادبیاتی و چه کتاب مفاهیمی.
اکرمی تصریح کرد: کتاب بازی ها به خاطر تولید سخت در کشورمان در اختیار دو سه ناشر است که آنها نیز دیدگاه خاصی دارند. اینها کتاب هایی هستند که وقتی آنها را باز می کنیم، تصویری بیرون می زند. کتاب های زبانه ای نیز داریم که به عنوان مثال وقتی آن را تکان می دهیم،مثلا گاو قصه شاخ می زند. تولید این کتاب ها سخت است زیرا نیازمند کار دست نیز هست. در این بخش کم کار کردیم. نشر تولد خیلی برای این کار مایه گذاشته است. در این دسته کتاب هایی هستند که به عنوان مثال منظومه شمسی از وسط کتاب بیرون می زند و خردسال و کودک می توانند با آن آشنا شوند. این کتاب ها نیازمند وقت زیاد است. تولید این کارها سخت و نیازمند علاقه خاصی است تا ناشر به سمت آن برود.
این نویسنده با بیان اینکه کتاب های بازی در نمایشگاه های جهانی سهم زیادی دارند، خاطرنشان کرد: در خارج از کشور بر روی این کتاب ها بسیار کار شده است زیرا برایشان یک فرآیند مهم و پشتوانه آموزش و پرورش است. متاسفانه ما چنین مجموعه هایی را در آموزش و پرورش در مقطع پیش دبستانی نمی بینیم. ما فقط به کتاب های درسی اکتفا می کنیم برای اینکه به خردسال اهمیت دهیم نیازمند همبستگی دسته جمعی هستیم. توجه به خردسال فقط بر عهده نویسنده نیست. ناشر و بخش تولید هم باید برای تولید کتاب های خردسال راغب باشند و در این زمینه تلاش کنند.
اکرمی با اشاره به اینکه تولید کتاب برای خردسال همت دسته جمعی می طلبد، گفت: این کار در انحصار نویسنده نیست. کار برای خردسال خیلی سخت تر از کار برای کودکان است. در این زمینه باید سه بخش را پیش ببریم؛ آموزشی، مفهومی و ادبیاتی. در بخش ادبیات فوق العاده کم کار کردیم به عنوان مثال در مورد موضوعاتی همچون کنار گذاشتن پستانک، شکل گیری ارتباط خردسال با مادر و خواسته های خردسال از مادر کارهای بسیار بسیار کمی انجام شده است. نویسنده باید درون خردسال را بشناسد، کنش های رفتاری خردسال را به خوبی بشناسد نه اینکه از دور چیزی شنیده باشد. روانشناسان، جامعه شناسان و معلمان علوم تربیتی در این کار باید دست داشته باشند. فرآیند تولید کتاب برای خردسال یک فرآیند گروهی است.
وی با اشاره به اینکه بیشتر کتاب های خردسال در ایران ترجمه است، افزود: در جهان کتاب های مختلفی برای خردسالان چاپ و تهیه می شود از جمله کتاب های حمام، کتاب هایی که بچه ها بتوانند آن را لیس بزنند و کتاب های خوراکی. بسیاری از کتاب هایی که در خارج از کشور برای خردسالان تهیه می شود برای ما آشنا نیست. در جهان برای تولید کتاب برای خردسالان اهمیت قایل می شوند و این کار را باارزش می دانند اما ما در این زمینه یا آشنایی نداریم و یا اصلا به این حیطه کار ورود پیدا نمی کنیم. حتی مربیان ما نیز در این زمینه آشنایی ندارند. تولید کتاب برای خردسال لازمه اش ارتباط نزدیک مربی، ناشر و نویسنده است.
نظر شما