حجت الاسلام سیدعلی سجادی زاده، استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به ویژگی های اخلاقی و رفتاری حضرت رسول(ص)، اظهار کرد: یکی از معروف ترین خصوصیات پیامبر(ص) که قرآن به آن اشاره کرده است ویژگی رحمانیت حضرت محمد(ص) است، چنانچه در آیه 107 سوره مبارکه انبیاء می فرماید: «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمينَ؛ و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم».
وی افزود: پیامبر(ص) به عنوان فرستاده پروردگار نسبت به همه عالم و جهانیان مهربان هستند و امام سجاد(ع) نیز از حضرت رسول(ص) به «امام الرحمه» تعبیر می کنند، یعنی امامی از جنس رحمت که برخوردش با همگان حتی با دشمنان کینه توز نیز با مهربانی همراه است. کسی که چنس رفتار خود و خاندان اش ریشه در رحمت دارد.
سجادی زاده با اشاره به نوع برخورد پیامبر(ص) در شرایط مختلف به ویژه در مواجهه با مخالفان، گفت: گاهی برای رعایت مصالح دین و مملکت و به تعبیری مصالح نظام نیاز بود تا پیامبر(ص) برخوردی قاطعانه و باصلابت داشته باشند. در جنگ احد حضرت رسول(ص) هفتاد زخم برداشتند و تعداد قابل توجهی از اصحاب شهید شدند، دندان پیامبر(ص) شکست ولی باز هم مردم را دعا کردند و فرمودند: خدایا آنان را بیامرز چراکه نادان هستند.
استاد دانشگاه علوم اسلامی رضوی تصریح کرد: با وجود رفتار رحمانی که حضرت رسول(ص) با همه مردم داشتند ولی گاهی برخی عناد را به جایی می رسانند که صلاح این بود که به شکل دیگری با آنان برخورد شود. برای مثال ابوجهل از دشمنان شناخته شده پیامبر(ص) بود که حضرت(ص) سال ها با او با مهربانی برخورد کرد در حالی که او از هیچ اقدامی علیه پیامبر(ص) و یاران اش اجتناب نمی کرد. او در حالی که در سپاه کفر شمشیر می زد در جنگ بدر کشته شد.
وی با بیان اینکه حضرت رسول(ص) هرگز شروع کننده جنگ نبوده اند، ابراز کرد: برخی به قدرت خود مغرور و سرکش بودند، در همان جنگ بدر پیامبر(ص) بسیار نصحیت و موعظه کردند ولی نپذیرفتند و کار به جنگ کشید. بنابراین برخورد اولیه پیامبر(ص) با افراد بر اساس مهربانی و محبت بود اما با افراد قانون شکن با صلابت برخورد می کردند.
سجادی زاده تاکید کرد: پیامبر(ص) طبیب است، وقتی که طبیب با مریض مواجه می شود با او مهربان است. راه های مختلف درمانی را پیش می گیرد و اگر از هیچ کدام نتیجه نگرفت جراحی می کند. پیامبر(ص) نیز طبیبی بود که با مهربانی و حداکثر شکیبایی رفتار می کرد اما وقتی که به نتیجه نمی رسید با مشرکین برخورد سخت داشتد و اینگونه هم نبود که مثلا مرگ ابوجهل با ابولهب چیزی به حضرت(ص) اضافه کند، بلکه آنان کسانی بودند که شرک می ورزیدند و در مقابل دین خدا می ایستادند. البته سیره همه پیامبران الهی چنین است که با مودت و مهربانی رفتار کنند ولی پیامبر اسلام(ص) نسبت به همه آنان رحمت بیشتری داشتند.
این محقق با اشاره به نوع برخورد حضرت رسول(ص) با مخالفان بیان کرد: وقتی مسیحیان نجران و دانشمندان آنان نزد پیامبر(ص) می آیند و مسایل مختلف را مطرح می کنند حضرت رسول(ص) پاسخ آنها را به مهربانی و متانت می دهند، برای مثال در مورد حضرت عیسی(ع) که به اعتقاد آنان پسر خدا و یا برخی فرقه ها می گفتند خدا است، پیامبر(ص) جدال احسن کردند و برایشان آدم(ع) را مثال زدند که باز هم آنان استدلال های حضرت(ص) را نمی پذیرند و زیر بار نمی روند و در نهایت پیامبر(ص) می فرمایند که مباهله کنیم که باز هم آنان حاضر به این مساله نشدند و در نهایت با صلح و پرداخت جزیه در سرزمین اسلامی زیستند.
وی با بیان اینکه شیوه برخورد پیامبر اسلام(ص) برای همه دوران ها کاربرد دارد، تصریح کرد: حضرت رسل(ص) آخرین نسخه نجات بشریت است. اگر امروز مشکلات جامعه ما تعدد دارد به این دلیل است که در عین اینکه از اسلام سخن می گوییم اما به سنت و سیره پیامبر(ص) آشنا نیستیم و نمی دانیم که در هر جا چه طور برخورد کنیم.
سجادی زاده در پایان خاطرنشان کرد: این در حالی است که امام حسین(ع) در جریان کربلا تا جایی که می شد دشمن را ارشاد کردند و فرمودند: از خدا پروا کنید ولی برخی به جایی رسیدند که حتی سخن فرزند پیامبر(ص) را نشنیدند؛ امروز وظیفه ما این است که پیرو راه ائمه(ع) باشیم و در مسیر و سبک و سیره رفتاری آنان برخورد کنیم.
نظر شما