به گزارش خبرنگار مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، از دیرباز بین عزاداری و مسجد پیوند ناگسستنی و همزادی عمیق و معناداری وجود داشته است، هر جا عزاداری محرم مطرح می شد، مساجد به عنوان پایگاه های معنابخش و برگزار کننده عزاداری‌های محرم شناخته می‌شدند.
عزاداری‌های محرم مراسم‌های آیینی و مناسکی هستند که با حوزه اعتقادات شیعیان گره خورده‌اند و جزو پربارترین آیین‌هایی به شمار می‌آیند که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند و مفاهیم پربار اسلام از منظر اعتقادات تحت عنوان جهاد و شهادت در این مراسم به صورت درونی شده، منتقل شده و تبدیل به کانون خروشان برای انسان‌ها می‌شود، اما در دهه‌های گذشته تکایا و حسینیه ها در کنار مساجد مراسم عزاداری سیدالشهدا (ع) را برگزار می‌کنند و تا حدودی حضور جوانان در این مجالس بیش از مساجد است.
در گفت و گو با مرتضی طاهری،از ذاکرین اهل بیت(ع) علت، کم شدن رونق عزاداری های گذشته و سنتی و تحول در شیوه های عزاداری شدیم که مشروح آن را می خوانید.
ـ آقای طاهری تغییر و تحولات در عزاداری‌ها که متفاوت از هئیت‌های قدیمی و سنتی که در مساجد بود را می پسندید؟
همچنان که انسان در زندگی دچار تحول است، در مسایل معنوی هم دچار تغییر و تحول می شود، اما گاهی این تحول به صورت منفی و گاهی به صورت مثبت اتفاق می افتد، طبیعی است، در عزاداری های ایام محرم هم به طور طبیعی باید دچار تغییر و تحول باشیم که اگر این تحول به طریق مثبت پیش رود می تواند سازنده باشد، اما اگر منفی باشد، این تحول مخرب است.
این امر کاملا طبیعی است که نسل جدید در عزاداری ها، سبک و سیاق عزاداری 30 سال گذشته را نپسندد و برایشان جذابیت نداشته باشد، اما نکته مهم این است که امروز سرویس‌های جاسوسی دشمن از عزاداری سیدالشهدا (ع) ضربه زیادی خورده است، آنها یک سال تلاش کردند که در میان جوانان، دین‌گریزی را اشاعه دهند و با برجسته کردن عملکردهای متضاد برخی دینداران با دین و یا بزرگ کردن برخی از مشکلات و انتصاب آنان به حکومت دینی، بدگمانی را در میان آحاد افراد جامعه بویژه جوانان ترویج دهند و سعی کنند، دوری از دین را در میان جوانان زیاد کنند.
دشمن در تلاش است، محتواهای عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) را تحریف کند و از عزاداری ها تنها یک برنامه ظاهری بوجود آورد، تا جوانان از لحاظ معرفتی و معنوی رشد نکنند و به اهداف قیام آن حضرت پی نبرند که متاسفانه در این زمینه تا حدودی هم موفق بوده اند، جوانان باید در دام‌های طراحی‌های سرویس‌های جاسوسی دشمن نیافتند و در مسیر حرکتی که آنها ترسیم کرده اند، قرار نگیرند.
بنا به تعبیر مقام معظم رهبری، در عزاداری های محرم و صفر، نوگرایی لازم است، اما این نوگرایی باید به صورت بومی باشد بگونه‌ای که مردم به سوی مجالس عزای سیدالشهدا (ع) سوق یابند.
- برخی معتقدند که بستر نفوذ هیئات مذهبی از مساجد بیشتر است، شما با این موضوع موافق هستید؟
دشمن به فراخور برای رسیدن به هدف و نفوذ در میان جوانان تلاش می‌کند، این نقطه نفوذ دشمن می تواند با روحانیون یا مداحان باشد، مسجد باشد یا حسنییه، ورزشگاه، کتابخانه یا مدرسه. چون هئیت ها مورد توجه و استقبال بیشتری از سوی جوانان هستند، به همین جهت دشمنان در مورد آنها سرمایه گذاری بیشتری می‌کنند.
برخی مواقع دیده می‌شود که دشمن افراد بی‌ریشه‌ای که معلوم نیست در چه خانواده‌ای رشد یافته و تربیت شده‌اند و یا استادان آنها چه کسانی هستند را شناسایی می‌کند و آنها را با توجه به مادیات به دنیاگرایی علاقه‌مند می‌کنند.
- به نظر شما نوع برخورد ائمه جماعات و کارگزاران مساجد با جوانان باید به چه شیوه‌ای باشد، که آنان به مساجد و معارف الهی جذب شوند؟
به اعتقاده بنده اگر می خواهیم جوانان از دین، مسجد و روحانیون جدا نشوند، باید مساجد را جاذبه‌دار کنیم، در غیر این صورت، به مراکز دیگر پرجاذبه می روند.
عوامل ایجاد جاذبه مساجد می تواند متعدد باشد از جمله اینکه اگر در همین ایام عزاداری سید و سالار شهیدان (ع) در برخی از هیئات سیستم‌های صوتی دیده می شود که این سیستم ها در مساجد کمتر وجود دارد، این خود می تواند عاملی برای جذب جوانان به مراکزی غیر از مساجد شود.
به نظرم یک امام جماعت مسجد باید مخاطب و مستمع خود را به خوبی بشناسند، زیرا داشتن نگاه روانشناسانه برای سخنران بسیار مهم است و اینکه تشخیص دهد، مخاطب طالب چه مطالب و نیازهایی است، در این صورت می‌تواند در کارش موفق باشد، در برخی مواقع دیده می‌شود، رفتار مسئولان مساجد با جوانان شایسته نیست که این موضوع خود می‌تواند موجب طرد جوانان از مساجد شود.
به نظرم باید امکانات لازم برای جذب جوان به مساجد فراهم شود و بعد با هنرمندی آنان را به مسجد و دین جذب کرد.
- مداحان، ائمه جماعات و خطبایی که مخاطبان و مستمعین زیادی دارند، چگونه از این فرصت ایام محرم می توانند برای جذب جوانان به مساجد و دوری آنان از انحرافات اخلاقی تلاش کنند؟
تحقق این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی است، متاسفانه در طول سال در این زمینه هیچ اقدامی نمی‌شود و در نزدیکی محرم که حضور افراد در این مجالس زیاد می‌شود، می خواهیم در این زمینه برنامه‌ریزی داشته باشیم.
به نظرم مداحانی که مخاطبان و مستمعین بسیاری دارند، می‌توانند در این زمینه موثر عمل کنند، به عنوان مثال یکی از مداحان پر طرفدار در مجالسش از جوانان می خواهد که نسبت به موضوع نماز و نماز جماعت اهتمام داشته باشند و یا می‌گوید که جوانان راضی نیستم که در مجالس من حضور یابید و پدر و مادرتان از شما راضی نباشد و یا به موضوع حجاب کم اهمیت دهید، به نظرم بیان چنین مطالبی از خطبا و مداحان پرطرفدار می‌تواند اثرگذار باشد.
از طرفی دستگاه‌های متولی امور دینی هم باید برای خطبا و مداحان اثرگذار جلساتی برگزار کند و از آنان بخواهد که هنرمندانه در جلسات عزای حسینی مبلغ دین باشند.
عزاداری سیدالشهدا (ع) بدون توجه به نماز فایده ندارد، امام حسین (ع) برای اقامه نماز و احیای امر به معروف و نهی از منکر به شهادت رسید، مگر می‌شود حسینی بود و نماز نخواند.
گفت‌وگو از: فاطمه اقبالی
نظر شما