خبرگزاری شبستان، سرویس مسجد و کانون‌های مساجد: در گذشته حوزه‌های علمیه، جزو رقبات و متعلقات مساجد بودند و بسیاری از دروس حوزوی در این خانه‌های خدا برگزار می‌شدند، حوزویان و مردم نیز به دلیل این همسایگی از یکدیگر تاثیر می‌پذیرفتند و مردم، رشد فرهنگی می‌کردند و حوزویان نیز رشد فکری می‌یافتند.
برخی از کارشناسان حوزه دین معتقدند، یکی از فواید راه‌اندازی مدارس علمیه در کنار مساجد، حضور مردم و نمازگزاران بر سر کلاس‌های دروس حوزوی و احکام است؛ موضوعی که در گذشته بسیار رایج بود و امروزه کمرنگ شده است.
برخی از صاحب‌نظران باور دارند، نباید ساختار و بافت بومی مسجدداری، تحت‌الشعاع ساختار جدید حوزه‌های علمیه به ویژه پس از تاسیس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه قرار گیرد، همچنان که اگر مرکز رسیدگی به امور مساجد، بومی‌سازی و اقبال و ادبار مردم در انتخاب امام جماعت و مسجدداری را نادیده بگیرد، شاهد اثرات نامطلوبی در رویکرد مردم به مساجد بگذارد.
خبرنگار ما همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه، گفت‌وگویی با تعدادی از ائمه جماعات و استادان حوزه علمیه برای بررسی کیفیت همسایگی مساجد و مدارس علمیه داشته است که در این نوبت مشروح نظرات حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالواحد احسانی رئیس و استاد حوزه علمیه، می‌آید:
حجت‌الاسلام والمسلمین احسانی رئیس گفت: مساجد در صدر اسلام، محور برگزاری و اجرای فعالیت‌های دینی، فرهنگی، علمی، خانوادگی و اجتماعی بودند و مردم با حضور در این خانه‌های خدا با پیامبر عظیم‌الشان اسلام (ص) دیدار می‌کردند و پرسش‌ها، برنامه‌ها و مشکلات خود را با ایشان مطرح می‌کردند؛ این سنت در سیره و کردار اهل بیت (ع) نیز نمود داشت و کرسی درس، خلافیت و قضاوت آن بزرگواران در مساجد برپا می‌شد.
وی خاطرنشان کرد: مطالعه و بررسی سنت و سیره مراجع معظم تقلید و علما در طول تاریخ درخشان و منور اسلام، موید اهتمام آنان به برجستگی و محوریت دادن به مساجد در تمام فعالیت‌های جامعه است.
انسان‌ها در صورت توجه به مساجد، مشمول یاری خداوند می‌شوند
این استاد حوزه علمیه با اشاره به آیه ۷ از سوره مبارکه «محمد» اضافه کرد: انسان‌ها در صورت توجه به مسجد به عنوان خانه خداوند منان، مشمول یاری وی می‌شوند.
احسانی رئیس با اشاره به برگزاری دروس خارج بسیاری از مراجع معظم تقلید در مساجد به ویژه مسجد اعظم قم، گفت: حل و فصل دعاوی مردم از سوی علما نیز در مساجد انجام می‌شده است، هرچند این موضوع امروزه مورد غفلت قرار گرفته است.
وی با اشاره به شکل‌گیری انقلاب اسلامی از مساجد و با هدایتگری امام خمینی (ره) از مساجد «سلماسی» قم و «شیخ انصاری (ره)» نجف اشرف، خاطرنشان کرد: ساخت، بازسازی و تجهیز مساجد جزو افتخارات مراجع معظم تقلید و علما است.
این استاد حوزه علمیه، ادامه داد: جای تاسف و تاثر است که مسئولان و بزرگان کشور و حتی گروه‌هایی از مردم به مساجد و قرآن کم توجهی می‌کنند و قرآن‌های نفیس و گران قیمت بر طاقچه‌ها و در گوشه‌های خانه‌ها خاک می‌خورند و مساجد، خالی از مردم و دچارِ کمبود امام جماعت هستند.
زندگی مردم باید صرف ساخت و عمران مساجد شود
احسانی رئیس با بیان اینکه تمام زندگی مردم باید صرف ساخت و عمران معنوی و ظاهری مساجد شود، گفت: ساخت و گسترش دادگاه‌ها، فرهنگسراها و ...، موجب تضعیف جایگاه مساجد در کشور شده است در حالی که سیره و سنت امام خمینی (ره) و تاکیدات مقام معظم رهبری، سرشار از لزوم توجه حداکثری به مساجد است.
وی خاطرنشان کرد: امام صادق (ع) مى‌فرمایند "سه چیز نزد خدا شکایت مى‌کنند؛ مسجدى که خراب شده و در آن نماز خوانده نمى‌شود، عالمى که در بین مردم قرار دارد و از او بهره نمى‌برند و قرآنى که غبار روى آن را گرفته و خوانده نمى‌شود" بنا بر مفاد این روایت، هرگونه کم کاری در آبادانی مساجد موجب خسران ما در دنیا و آخرت می‌شود.
این استاد حوزه علمیه، افزود: هدف برخی افراد از ساخت مساجد و سایر مراکز دینی و فرهنگی، خودنمایی و کسب قدرت و جایگاه در جامعه است در حالی که اینگونه مساجد، هیچ اثر معنوی و تهذیبی بر افراد نخواهند داشت، بلکه مروج ریا و تظاهر در جامعه خواهند بود، در روز قیامت از ما درباره عملکردمان نسبت به مساجد پرسیده می‌شود و بدا به حال کسانی که این خانه‌های خدا را برای خودنمایی ساخته باشند.
احسانی رئیس، حضور کم رنگ مردم در برخی مساجد کشور به ویژه در روستاها و شهرهای کوچک را تامل برانگیز دانست و گفت: با وجود ۱۵۰ هزار طلبه و روحانی ساکن در قم، بسیاری از مساجد کشور با کمبود ائمه جماعات روبرو هستند.
وی خاطرنشان کرد: بروز برخی حوادث تلخ در طول تاریخ اسلام و افزایش برخی آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی و اخلاقی در کشور، نتیجه کم توجهی به مساجد و دور شدن از فرهنگ مسجدی است، بنابراین بازگشت به هویت مسجدی، از راهکارهای موثر و مفید گسترش فرهنگ اصیل اسلامی و معارف قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در جامعه است.
نظر شما