عزیزالله مولایی، داور دوازده دوره از جشنواره بین المللی نامه ای به امام رضا(علیه السلام) امروز(2مرداد) درگفتگوبا خبرنگار شبستان از پایان مرحله داوری جشنواره دوازدهم خبرداد و نکاتی درخصوص اهمیت این جشنواره و مکتوبه نویسی اظهار داشت که از نظر می گذرد.
* از چه زمانی با جشنواره بین المللی نامه ای به امام رضا(علیه السلام) همراه شدید؟
یکی از کسانی هستم که از اولین مرحله برگزاری جشنواره همراه دبیرخانه این رویداد فرهنگی بودم. بخشی از مبانی اصلی این جشنواره را با کمک چند تن از دوستان بنیانگذاری کردیم و الان دوازدهمین دوره داوری جشنواره به پایان رسیده است.
* ارزیابی خود را از این دوازده دوره برگزاری جشنواره بفرمایید وآیا توانسته به توفیقاتی دست یابد؟
جشنواره نامه ای به امام رضا(علیه السلام) معرفی یکی از قالب های بسیار ساده، روان و شکل بسیار منطقی و بسیار قدیمی در فرهنگ ادبی ایران اسلامی است. شاید یکی از زیبا ترین قالب هایی که درگذشته های نه چندان دور و خیلی دور حتی مردم احساسات خود را درج می کردند نامه است. درسال های اخیر به دلیل انفجار اطلاعات در بخش رسانه های جمعی و انفرادی به میزان بسیار زیادی از توجه مردم به نامه کاسته شده است. دقیقا به همین میزان که از توجه مردم به یک ابزاری به نام نامه کاسته شده به همین میزان رد پای جاودانگی مردم در عرصه حیات و هستی ساقط شده؛ نامه مکتوبه ای است که مدت های زیادی می تواند به عنوان یک سند از شخص باقی بماند اما در فضای مجازی هرگز این اتفاق نمی افتد .
یادمان باشد خیلی از مظاهر مدرنیته خیلی جاها بدرد ما نمی خورد و این را باید باور کنیم. هیچ کسی با مدرنیته سر ستیز ندارد اماباید بدانیم خیلی جاها مدرنیته اثر و ردپای ما را برخودش درج نخواهد کرد.
نامه هم از همین مقوله است و در این سال ها با میزان توجه مردم به رسانه های دیگر به غیر از نامه ورودی ما افت و خیز داشته است البته متغیرهای زیادی هستند که وضیعت اقبال و یا عدم اقبال به این جشنواره را کم یا زیاد بکنند جزء یکی دو سال اول که جشنواره تازه شروع شده بود اقبال مردم به نامه کم بود اما درباقی سال ها تعدادنامه ها زیاد شده اما می تواند خوب تر هم بشود.
اگر بتوانیم در کنار جشنواره اتاق های فکری تشکیل دهیم و سرزمان و با حوصله و دقت بیشتری مبانی این جشنواره و اهداف را به زبان گویا تر برای مردم بیان کنیم قدرمسلم اینکه میزان مخاطبین جشنواره بیشتر خواهد شد. البته یادمان باشد میزان مخاطبین جشنواره کسانی نیستند که فقط برای ما نامه می نویسند، کسانی که جشنواره را می بینند و خبر را می خوانند اینها هم مخاطب جشنواره هستند اما وقت نکردند نامه بنویسند ویادشان رفته است.
* چه چیزی در خوانش نامه ها توجه شما را جلب کرده است؟
نامه قالب مشخصی دارد یعنی مکتوبه ای که یک نفر به کسی دیگر می نویسد و در آن از حال و روزگار خودش و شخصی که برای آن می نویسد پرس و جو می کند؛ یعنی اتصال یک نفر با یک نفر دیگر و این اتصال می تواند ابعادمتعددی داشته باشد. ابعادروحی، جسمانی، فیزیکی، عرض حال، شرح نامه ویا سرگذشت نامه باشد، اما نوع نوشتن برای ما که متخصص در حوزه ادبیات هستیم بسیار مهم است.
نحوه ارائه مفاهیم و استخدام کلمات بسیار مهم است می توانیم یک مفهوم را از طریق استخدام چندین نوع زبان به مخاطب منتقل کنیم. یکی از زبان معیار استفاده می کند یکی همین مفهوم خوشحالی را با ترکیبات ادبی و استخدام زبان ادیبانه و یکی می تواند با زبان عامیانه که قدری به درجه ادبیاتی تنزل بیشتری دارد اما احساسات را بهتر می تواند منتقل کند بهره می گیرد. ما به همه این ها می پردازیم هرکسی توان و مهارت و تخصص بیشتری را بکار ببندد قطعا مدنظر ما است و ترکیب تازه و بدیعی از عرض حال خودش به ساحت قدسی حضرت آقاامام رضا(علیه السلام) داشته باشد برای ما خیلی مهم تر است.
* آیا در این دوازده دوره با نامه ای مواجه شدید که بخواهید پیگیر رفع مشکل آن شوید؟
جشنواره نامه ای به امام رضا(علیه السلام) بخشی دارد برای پیگیری معضلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افرادی که به هرجا دست انداختن ولی نشده و همین مکتوبه یک صفحه ای باعث شده تا دوستان در جشنواره بروند سراغ آن و مشکل را از طریق حوزه های شهری حل کنند. همین جا به هموطنان عزیز مژده می دهم به کسانی که واقعا گرفتارند شاید این نامه عنایتی و واسطه ای باشد بین ما و امام رضا(علیه السلام) تا بتوانند مشکل آن را حل کنند.
* با توجه به اینکه در چند سال اخیر بخش بومی نیز به جشنواره نامه ای به امام رضا(علیه السلام) اضافه شده لطفا بفرمایید چه مقدار این فرآیند می تواند در ترویج فرهنگ و زبان مازنی اثرگذارباشد؟
به نظر می آید این بخش هم مخاطبین زیادی داشته باشد. آدم هایی احساس می کنند که بعضی از واژه های زبان نامادری سختی در نوشتن داشته باشد و از زبان مادری که انتقال احساسات راحت تر اتفاق می افتد استفاده بیشتری برای نامه نوشتن کنند. قطعا نوشتن و خوانش نامه هایی بازبان مازندرانی به انتقال و ترویج گویش محلی کمک خواهد کرد.
* واما حرف آخر ...
این را زبان به زبان حاضرین به غائبین برسانند که فرصت نامه نوشتن فرصت بسیار رایگان، ساده، دم دستی و بی بدیلی است که می تواند در زندگی شان ثبت بشود و از فرصت این جشنواره استفاده کنند نامه بنویسند و تصور نکنند نامه آنها خوانده نمی شود بلکه بسیار بادقت خوانده می شود.
فرهنگ نامه نوشتن که در فرهنگ ایرانی ما بصورت یک سند مکتوب باقی است و ما بسیار بسیار کتاب هایی داریم که از طریق نامه های بزرگان این سرزمین گرد شده به این فرهنگ مکاتبه نامه نویسی رجوع کنیم برای اینکه ساده ترین شکل انتقال عواطف عمیق جسمی و روحی است.
امروزه روانشناسان معتقدند هرگاه روزگار شما را خیلی محاصره می کند به نزدیکترین شخص خود زنگ بزنید وبا صحبت کردن با همدیگر برای لحظاتی از تمام مشکلات، اندکی فاصله خواهید گرفت و براین باور معتقدم که نامه هم همین اثرگذاری را خواهد داشت.
نظر شما