به گزارش خبرگزاری شبستان، در پشت جلد این اثر می خوانیم:« میخواهم بگویم این داستانی است که عمری بیش از نیم قرن دارد. این داستان رخ داده و بسیار در مورد آن صحبت شدهاست. مردم هنوز هم در مورد آن حرف میزنند اما میبینی که بیشرمانه تنها یک مرده را به یاد میآورند، در حالی که این قصه دو مرده داشتهاست. بله، دو مرده. میدانی دلیل چنین حذفی چیست؟ اولی بلد بود داستانسرایی کند تاجایی که توانست جنایتش را از ذهن همه پاک کند اما دومی آدم بیسواد و بیچارهای بود که به نظر میرسد خدا فقط او را خلق کرده بود که گلولهای به سویش شلیک شود و به خاک بازگردد. او مردی ناشناس بود که حتی فرصت نشد اسمی داشته باشد.»
در مقدمه مترجم در این اثر می خوانیم:««مُرسو، ضدتحقیق» ـ که من برای آن عنوان «مُرسو چه کسی را کُشت؟» را انتخاب کردهام ـ در واقع پاسخی است به رمان پُرآوازهی «بیگانه» اثر «آلبر کامو». راوی این کتاب پیرمردی است که به سبک «سقوط»، دیگر کتاب کامو، در یک بار نشسته و برای جوانکی که مدعی است در حال نوشتن تحقیقی دانشگاهی درمورد کتاب بیگانه است، روایت میکند مرد عربی که مُرسو او را به قتل رساند برادرش بوده است.
راوی با سبکی شگفتانگیز که به ساختار نوشتار آلبر کامو بیشباهت نیست، ذرهذره به روایت زندگی خود، برادر مقتول و پدر و مادرش میپردازد و پازلی را تکمیل میکند که نتیجهاش روشنشدن چهره، نام، شخصیت و زندگی عربی است که بیهیچ نام و نشانی در بیگانه به قتل رسید. این رمان کمحجم که در سال ۲۰۱۳ در انتشارات «برزخ» الجزایر به چاپ رسید، یک سال بعد در انتشارات «اَکت سود» فرانسه منتشر شد و بلافاصله نیز موردتوجه چشمگیر خوانندگان و منتقدان ادبی قرار گرفت. بسیاری از منتقدان فرانسوی معتقدند موضوع این کتاب، یعنی ظاهرشدن برادرِ مرد عربی که مُرسو در بیگانه او را به قتل رساند و تلاش برای آشکار ساختن هویتِ مقتول، ایدهای جذاب و بدیع است. کمال داوود خود در این مورد میگوید: «فکر نوشتن این داستان از پرسشی به ذهن من خطور کرد که فرانسویها هنوز که هنوز است مطرح میکنند: کامو فرانسوی است یا الجزایری؟ به همین دلیل بود که تصمیم گرفتم به شخصیت دیگر کتاب کامو و از زاویهای دیگر بپردازم.» نتیجه چنین تصمیمی این کتاب است که کمال داوود برای نوشتن آن سه سال وقت گذاشته است. اگرچه «مُرسو چه کسی را کشت؟» در الجزایر چندان مورد استقبال قرار نگرفت اما در فرانسه موفقیتهای این کتاب چنان چشمگیر بوده است که بسیاری از منتقدان ادبی معتقدند از این پس باید کتاب کامو و رمان کمال داوود را در کنار هم خواند. آنها میگویند با اینکه نوشتن یک رمان در بازتاب رمانی دیگر چندان کار سادهای نیست اما کمال داوود ـ که پس از دو داستان کوتاه و یک مجموعه داستان، این نخستین رمان اوست ـ بهطرز شگفتانگیزی توانسته است در خلق فضای داستانی کامو در بیگانه و در عین حال آفرینش اثری نو و خواندنی موفق باشد. این رمان تاکنون جوایز معتبری نیز کسب کرده و نامزد جوایز مختلفی نیز بوده است. «جایزه پنج قاره فرانکوفون» و «جایزه فرانسوا موریاک» در سال ۲۰۱۴، حضور در فهرست نامزدهای «جایزه گنکور» در سال ۲۰۱۴ و «جایزه گنکور برای رمان اوّل» در سال ۲۰۱۵ از جمله افتخارات کمال داوود برای نوشتن این کتاب است. جایزه پنج قاره فرانکوفون در سال ۲۰۰۱ با هدف شناسایی و کشف ادبیات فرانسوی در بین فرانسویزبانان در اقصی نقاط جهان راه اندازی شده است. جایزه فرانسوا موریاک را هر ساله آکادمی فرانسه به یک نویسندهی جوان اهدا میکند و جایزه گنکور برای رمان اوّل، در حاشیهی جایزه اصلی گنکور برگزار و به نویسندهای اهدا میشود که نخستین رمان خود را منتشر کرده است.»
«مرسو را چه کسی کشت» کتابی از کمال داوود با ترجمه با ترجمه ابوالفضل الله دادی است که موسسه انتشارات نگاه آن را چاپ کرده است.
نظر شما