به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از اهواز، دکتر محمود فتوحی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد، امروز(3 اردیبهشت ) در مراسم نکوداشت سعدی که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، به ویژگی های شعر سعدی اشاره کرد و گفت: نظم پایه و مشخصی در کار سعدی وجود دارد که او را از دیگران و سایر شعرا متمایز می کند.
وی با بیان اینکه قدرت چینش کلام و بازی با کلمات از ویژگی های نظم است، افزود: نظم به عنوان سخن آهنگین نیست بلکه به عنوان چیدمانی است که مسیر اندیشه را عوض می کند.
فتوحی اضافه کرد: تلقی عموم مردم در فرهنگ عمومی این است که زبان انبوهی از نشانه ها است و نظم را فراموش می کنند در حالی که تفاوت های زبانی افراد ناشی از نظمی است که به کلام می دهند.
وی خاطر نشان کرد: تفاوت های سبک حافظ و سعدی از همین جا آغاز می شود، سعدی شاعر زبان و خداوندگار نظم است و دلیل اینکه صاحب زبان معیار فارسی است، همین نظم موجود در کلام اوست و به گواه بسیاری از بزرگان زبان فارسی باید گفت زبان فارسی معیار، از زمان سعدی به بعد شکل گرفت.
این استاد ادبیات با تاکید بر اینکه نظم حاصل سنجیدگی معنا در عقل است، بیان کرد: اینکه زبان سیاسی از اشکالات عمده برخوردار است به دلیل همین فقدان نظم است
وی با بیان اینکه نظم در نحو تحقق می یابد، تصریح کرد: نظم شامل نظم پایه و نظم هنری است؛ نظم پایه همان زبان معیار مورد توافق عموم و درجه صفر نگارش است اما نظم هنری در سخنانی است که توجه مخاطب به نوع سخن و نه معنای آن جلب می شود.
فتوحی سعدی را معلم نحو دانست و عنوان کرد: سعدی یک زیباروی نحوخوان محسوب می شود که آگاهانه با نحو کار می کرد و دو نوع نظم پایه و هنری در اشعار سعدی وجود دارد که او را از دیگران متمایز می کند.
وی به دیگر ویژگی های شعر سعدی اشاره کرد و بیان داشت: قواعد کارسعدی سرشار از حذف است و همچنین یکی از هنرهای سعدی بازی با ضمیراست که در اشعار متعددی از وی به چشم می خورد.
استاد دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: قدرت نظم در آثار سعدی هویداست، وقتی از سعدی سخن می گوییم در واقع از کانونی در زبان فارسی سخن گفته ایم که نگهدارنده و نقطه ثقل و حفظ زبان ایران شهری است.
وی ادامه داد: زبان سعدی، زبان تمدن، زبان فرهیختگی و عظمت است که از کلکته تا دروازه های اتریش گسترش یافته و تداوم زبان ایران شهری به مدد این زبان است.
فتوحی خاطر نشان کرد: زبان سعدی زبان فرهنگ و فرزانگی است و اگر دولت بخواهد عظمت و فرزانگی را استمرار دهد باید بتواند به این زبان سخن بگوید.
وی با اشاره به ضعف دولتمردان در زبان ابراز کرد: امروز سخن می گوییم بی آنکه بیندیشم و سیاستمداران ما به لحاظ زبانی با ضعف بسیاری مواجه هستند در حالی که سیاست چیزی جز زبان نیست.
این نویسنده و محقق برجسته اذعان داشت: در حیطه سیاست آنچه بیش از هرچیز مصرف می شود زبان است، گفتمان را سیاست مدار می گذارد و واژه ها تپانچه ای پر هستند که گاهی به طنز تبدیل می شوند.
وی با تاکید بر اینکه قلمرو سیاست جایی است که بیش از هرچیز به زبان و بلاغت نیاز دارد، اظهار داشت متاسفانه این قلمرو امروز بیش از هر قلمرویی ضعیف است به طوری که بیانیه های پر غلط و اندیشه های به هم ریخته و کلمات آشفته و بدون نظم بزرگترین آُسیب به فرهنگ و تمدن ملت ماست.
فتوحی با بیان اینکه زبان ضعیف امروز وارد قانون و لوایح قضایی می شود، افزود: زبان را دست کم نگیرید، باید سوار بر زبان بود و به زبان با جدیت و دقت بیشتری پرداخته شود چرا که مسئله ای سیاسی، پژوهشی، اجتماعی و حیثیتی است.
در ادامه این مراسم دکتر قدرت قاسمی پور، معاون آموزشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهیدچمران اهواز و دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشکده به معرفی آخرین اثر محمود فتوحی با عنوان «صد سال عشق مجازی؛ مکتب وقوع و طرز واسوخت در شعر فارسی قرن دهم» پرداخت و در اینباره گفت: موضوع این کتاب در مورد عشق بشری است که در قرن دهم اتفاق می افتاد.
وی یاد آور شد: روش پژوهشی و روش نویسنده در این کتاب بسیار آموزنده است و استفاده از منابع دسته اول، تذکره ها و دیوان ها از جمله ویژگی های بارز این کتاب می باشد.
نظر شما