به گزارش خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان، رسانه هایی همچون خبرگزاری ها و سایت های خبری، صدا و سیما، فضای مجازی، منبر، کتاب و فیلم و سینما در کشور، وظیفه مهم فرهنگ سازی و نهادینه سازی فرهنگی خاص را برعهده دارند، یکی از موضوعات مهمی که رسانه های کشور باید به آن بپردازند، موضوع آموزه ها و باورهای مهدویت است که متاسفانه آنچنان که باید و شاید هم به آن پرداخته نشده، از این رو و به منظور واکاوی چرایی این آسیب و بیان راهکارهایی برای بهبود نقش رسانه ها در زمینه نهادینه سازی فرهنگ مهدویت با حجت الاسلام و المسلمین امیرمحسن عرفان، نویسنده کتاب «رسانه و آموزه های مهدویت» سلسله گفت وگوهایی را ترتیب داده ایم تا نقش هر یک از رسانه ها را در این زمینه مورد بررسی قرار دهیم که در شماره سوم این مطلب، نقش فضای مجازی را در زمینه نهادینه سازی فرهنگ مهدویت بررسی می کنیم. در ادامه این گفت وگو را می خوانید:
حجت الاسلام و المسلمین امیرمحسن عرفان، مدرس دانشگاه معارف اسلامی در گفت وگو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان با اشاره به ضرورت پیوند معارف مهدویت و فضای مجازی اظهار کرد: اولین نکته ای که در این زمینه باید مورد بررسی قرار داد، اهمیت پیوند آموزه های مهدویت و فضای مجازی است که در این زمینه مهمترین موضوع، نقش فضای مجازی در تغییرات اجتماعی است زیرا هم اکنون در رسانه های اجتماعی با انواع مختلفی از مخاطبان و کاربران مواجه هستیم و این انبوه مخاطبان بیشترین امکان را به شبکه های مجازی برای تغییرات در جامعه می دهد.
وی با اشاره به اینکه در فضای مجازی با تولیدکنندگان، منتقدان، گردآورندگان، تماشاگران و ... مواجه هستیم، افزود: این انبوه طیف های مخاطبان این امکان را در روزگار کنونی مهیا کرده است تا فضای مجازی تاثیر بالایی در تغییرات اجتماعی داشته باشد.
این کارشناس مرکز تخصصی مهدویت اضافه کرد: اینترنت نخستین فناوری بود که ارتباط تعاملی را ممکن کرد که سه عنصر مردم، اطلاعات و کامپیوتر در آن مورد اهمیت هستند، به همین جهت در فضای مجازی با گستردگی طیف اطلاعات مواجه هستیم.
عرفان با بیان اینکه در فضای مجازی، اطلاعات روزآمد ارائه می شود، افزود: به اذعان کارشناسان در عرصه مطالعات رسانه ای، امروز در فرهنگ رسانه ای، برتری محسوسی برای اینترنت و فضای مجازی وجود دارد و مقصود از فضای مجازی نیز تمام شبکه های اینترنتی، شبکه های اجتماعی، تالارهای گفتگو، گپ خانه ها و بلاگ هاست که تمام این ها باید برای پیوند آموزه های مهدویت و فضای مجازی مدنظر قرار گیرد.
سرمایه گذاری کلان جریان های انحرافی و مدعیان دروغین روی فضای مجازی
این کارشناس مرکز تخصصی مهدویت با اشاره به اینکه مغالطات رسانه ای در عرصه آموزه های مهدویت در فضای مجازی، ضرورت پیوند این دو را بیش از پیش می کند، افزود: حجم اطلاعاتی که از هر سو با قالب های جذاب و متنوع در فضای مجازی در عرصه مهدویت تولید شده است، موجب می شود که مخاطبین در مواجه با این مطالب و محتواهای فریبنده، اغنا شوند و اساسا جریان های انحرافی و مدعیان دروغین، بیشترین سرمایه گذاری را روی شبکه های اجتماعی و فضای مجازی قرار داده اند.
وی ادامه داد: با آموختن و به کارگیری منطق و تفکر انتقادی و همچنین آشنایی با تکنیک های اغنا مخاطب، می توان گلیم خود را از آب گل آلود رسانه های اجتماعی بیرون بکشیم تا در سیل شایعات، جوسازی ها و شبهاتی که در عرصه آموزه های مهدویت تولید می شود، غرق نشویم.
راهکارهای ارتقای کیفی معارف مهدویت در فضای مجازی
عرفان با اشاره به راهکارهای ارتقای کیفی معارف مهدویت در فضای مجازی گفت: در این عرصه باید حداقل سه کار مهم صورت گیرد و ابتدا از طریق شبکه های اجتماعی، فضای مجازی ، گپ خانه ها، تالارهای گفتگو و بلاگ ها این امکان را باید برای مخاطبان فراهم کنیم تا دسترسی به معارف مهدوی برای آنان آسان شود، نشست ها، کتاب ها، همایش ها، کلاس ها، مطالعات مختلف با موضوعات مهدوی باید از طریق فضای مجازی ارائه شود تا با برداشتن مرزها، تمام علاقه مندان بتوانند به میراث کهن و پژوهش های جدید در عرصه معارف مهدوی دسترسی آسان داشته باشند.
ضرورت ارتقای سطح سواد رسانه ای در عرصه مهدویت
این مولف کتاب «رسانه و آموزه های مهدویت» با اشاره به اینکه در گام دوم باید برنامه ریزی مناسب برای ارتقای سطح سواد رسانه ای در عرصه مهدویت صورت گیرد، افزود: به عبارت دیگر باید آموزش های لازم در زمینه استفاده از فضای مجازی به مخاطبان ارائه شود که متاسفانه در این عرصه، کاستی ها و چالش های بزرگ و کلانی داریم، باید آموزش مهارت های لازم برای ارتقای سطح سواد رسانه ای در عرصه مهدویت در دستور کار قرار گیرد تا انواع رسانه های مجازی را بشناسیم و از هر یک متناسب با ویژگی های آن استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: در ارتباط، انتشار و اشتراک معارف مهدویت باید سواد رسانه ای ما به کمک بیاید زیرا مخاطبان ما در زمان محدودی بنا دارند که از فضای مجازی استفاده کنند و اطلاعات کیفی و جذابیت های معقول در یک رسانه، موجب خواهد شد که مخاطب در تکمیل و تامین اطلاعات خود، به آن مراجعه داشته باشد.
عرفان با اشاره به اینکه نقش رسانه های اجتماعی در تغییر نگرش سومین گام و راهبرد برای بهره گیری از فضای مجازی است، افزود: ما می توانیم با استفاده از فضای مجازی ذائقه مخاطبان را نسبت به معارف مهدوی ارتقا ببخشیم که به این منظور باید فعالیت های مهدوی را در فضای مجازی گوناگون و متنوع کرد، در حالی که متاسفانه هم اکنون عمده فعالیت های مهدوی در فضای مجازی، سنتی و کلیشه ای است و محتوای محض بدون قالب های هنری ارائه می شود، در حالی که می توان با بهره گیری از قالب های هنری در این فضا، مخاطبان را جذب کرد.
مدرس دانشگاه معارف اسلامی با اشاره به ضرورت ایجاد شبکه های اجتماعی برای پاسخگویی و مقابله با شبهات بیان کرد: در فضای مجازی امروز مدعیان دروغین و فرقه های انحرافی به راحتی در حال سواستفاده و تلاش هستند و ما به شدت نیازمند سایت های گوناگون و کانال های تلگرامی مختلف برای رویارویی با شبهات آنها هستیم.
پاسخگویی به شبهات مهدوی آنلاین شود
وی با اشاره به ضرورت ایجاد سایت های آنلاین برای پاسخگویی به سوالات و شبهات مخاطبان تصریح کرد: یکی از کاستی ها در عرصه فعالیت های مهدوی در فضای مجازی این است که سایت های پاسخگویی به سوالات مهدوی به روز نیستند و با تاخیر به روزرسانی می شوند، در حالی که باید سایت های آنلاین ایجاد شود.
عرفان با اشاره به شاخصه های تغییر نگرش مخاطبان در زمینه مباحث مهدوی در فضای مجازی تاکید کرد: به روز بودن محتوای ارائه شده در فضای مجازی بسیار بااهمیت است و صرفا ارائه و انتشار متن کتابی در فضای مجازی که 20 سال پیش تالیف شده، شایسته نیست زیرا ادبیات شبکه های اجتماعی و فضای مجازی خاص است و در کمترین کلمات، باید بیشترین محتوا را ارائه کرد.
این کارشناس مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه برای کار مهدوی عقبه پژوهشی باید در پشت پرده سایت ها، شبکه های اجتماعی، فضای مجازی ، گپ خانه ها، تالارهای گفتگو و بلاگ ها وجود داشته باشد، گفت: باید برای ارائه و انتقال معارف مهدوی در فضای مجازی از قالب هنر استفاده کرد و آداب معاشرت فضای مجازی را نیز در نظر گرفت، در فضای مجازی ارتباط رو در رو با مخاطبان و کاربران نداریم اما نباید فراموش کرد که بسیاری از هنجارها و آداب فضای معاشرت در فضای حقیقی، در فضای مجازی نیز کماکان برقرار است.
امکان تعامالات دینی و فرادینی برروی مباحث مهدوی از طریق فضای مجازی
وی با بیان اینکه باید از ظرفیت فضای مجازی برای رساندن پیام معارف مهدوی به مخاطبان فرادینی استفاده کرد، تصریح کرد: می توان با استفاده از ظرفیت فضای مجازی، گفتمان مهدوی شیعی را در دنیا تبلیغ و از این فضا برای تعامل مذهبی میان شیعیان و اهل سنت با اتکاء بر مباحث مهدوی استفاده کرد و حتی تعاملات فراتر دینی داشت و از این ظرفیت، برای جذب مخاطبان مسیحی و یهودی بهره برد و اثبات کرد که این دنیا نیازمند یک منجی است تا تمام بشریت درخواست ظهور این منجی را فریاد بزنند.
عرفان با اشاره به ضرورت حضور کارشناسان مهدوی در فضای مجازی تاکید کرد: اگر رسالت و ماموریت دین مداران و دلسوزان در عرصه دین، تبلیغ، ترویج و تحکیم مباحث دینی باشد، یکی از مهمترین ظرفیت های تبلیغی، شبکه های اجتماعی و فضای مجازی است و احساس می کنم اکتفا به منبر سنتی اگرچه لازم است، اما باتوجه به ضرورت زمان آگاهی، یکی از مهمترین آسیب ها در عرصه تبلیغ معارف دینی همین اکتفاست.
مولف کتاب «رسانه و آموزه های مهدویت» با اشاره به اینکه باید از فضای اینترنت به نحو احسن استفاده کرد همانطور که رقبای دینی ما در حال استفاده هستند، گفت: متاسفانه رقبای ما در این عرصه یارگیری کرده اند، بنابراین شرط زمان آگاهی این امکان را به ما می دهد که از ظرفیت فضای مجازی به خوبی استفاده کنیم البته طبیعی است که در این فضا باید سوادرسانه ای و مهارت رسانه ای داشت و نمی توان با نگاه سنتی حضور پیدا کرد و جواب گرفت زیرا عرصه فضای مجازی، بستر رقابت هاست اما غفلت از این شبکه های اجتماعی، آسیب هایی را به همراه خواهد داشت که جبران ناپذیر خواهد بود.
براساس این گزارش، در ادامه این سلسه گفت وگوها پیرامون نقش منبر در ارتقای سطح آموزه های مهدوی در جامعه بحث و بررسی می شود.
نظر شما