به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از سمنان، زهرا احمدیپور،طی سفریکروزه خود به استان سمنان در بدو ورود به این استان، از کاروانسرای ده نمک در شهرستان آرادان استان سمنان بازدید کرد.
کاروانسراي دهنمك در آرادان
کاروانسراي دهنمك در 20 کیلومتری شرق آرادان بر سر راه قديمي و تاريخي جاده سنگ فرش بنا شده است.
تاریخ احداث اين كاروانسرا مربوط به دوره صفویه است و به شماره 978 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است، درضلع غربي كاروانسرا يك يخچال قديمي نيز وجود دارد.
این کاروانسرا د جزء 999 کاروانسرای بین راهی است که به دستور شاه عباس صفوی در ایران احداث شده است.
کاروانسراي دهنمك، سردر ورودی با چهار ایوان و 24 حجره در طرفین و یک شاه نشین می باشد و در جوار آن آب انباری که تقریبا سالم و یک یخچال قدیمی وجود دارد.
شترخوان زیبای دور کاروانسرا ، برجهای دیدبانی چهارگانه بیرون از کاروانسرا و بار انداز در چهار گوشه از دیگر قسمتهای این کاروانسرا هستند.
این کاروانسرا در تقسیم بندی کاروانسراها از نوع حیاط دار بوده که حياط مركزياش بيانگر معماري ايراني آن است.
یخچال قدیمی این کاروانسرا متاسفانه به دليل بيتوجهي تفریبا از بين رفته است .
با توجه به شرایط جغرافیایی خاص این کاروانسرا بسياري از علاقهمندان رصد و نجوم از اين كاروانسرا براي رصد ستارهها استفاده ميكنند.
کاروانسرای ده نمک چندسال پیش مرمت شده و به بخش خصوصی بعنوان مکان پذیرائی شده بود به همین دلیل کلیت کاروانسرا حفظ شده است ولی در حال حاظر تعطیل می باشد. اتاقهای کاروانسرا به 2 دسته تقسیم میشوند. اتاقهایی کوچکتر هستند و مشخص است مورد استفاده مسافران عادی بوده و یک بخش دیگر اتاقهایی به شکل سالن که مقامات از آنها استفاده میکردند.
نمایشگاه دائمی و مرکز آفرینش های هنری صنایع دستی سمنان
رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور درادامه سفر خود به استان سمنان،در کوشک شهید گمنام شهرستان سمنان به مقام شهدا ادای احترام کرد و سپس از نمایشگاه دائمی و مرکز آفرینش های هنری صنایع دستی در حال ساخت این شهرستان بازدید کرد.
این بازارچه و نمایشگاه دئمی صنایع دستی در کنار پایانه اتوبوسرانی در محدوده میدان امام حسین(علیه السلام) سمنان قرار دارد و تا پایان سال 96 به بهره بردای می رسد.
معرق، منبت، گره چینی، شبکه بریهای حجیم فلزی، مجسمههای فلزی، پیکرههای آهنین، دستیافتههای ابریشمین و ظریف، دستمالهای سنتی و رنگین، شیوههای تذهیب زرین، گلیمها، گلیچها، جاجیمها، ظروف سفالی، لعابها، مفرش، پاپیچها، نمد، پرده و پارچههای قلمکار زیبا گوشهای از هنرهای سنتی در استان سمنان است.
بازارچه صنایعدستی در عمده شهرستانهای استان سمنان احداث شده که این بازارچه در مهدیشهر پیشرفت 45 درصدی و در دامغان 90 درصد عملیات انجامشده و واگذار نیز شده است.
در حال حاضر بازارچه دائمی گرمسار راهاندازی و واگذارشده و در شاهرود نیز مکانیابی شده و در سال جاری با تخصیص اعتبار عملیاتی میشود.
گرمابه موزه پهنه سمنان
زهرا احمدی پور در ادامه از گرمابه موزه پهنه سمنان واقع در خیابان امام(ره)، بازار شیخ علاءالدوله در ضلع غربی تکیه پهنه بازدید کردند.
موزه کنونی پهنه که به عنوان گرمابه مورد استفاده بوده در مجاورت راسته بازار قدیم شهر واقع شده و نزدیک به 600 سال قدمت دارد.
به استناد کتیبه سر در،این حمام که در حال حاضر از آن بهعنوان موزه استفاده میشود در زمان سلطنت میرزا ابوالقاسم بابر خان، پادشاه دوره تیموریان و به دستور وزیرش خواجه غیاثالدین محمد بن خواجه تاجالدین بهرام سمنانی ساختهشده ودر سال 1355 در شماره 1022 این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
علاوه بر اینکه محلی برای نمایش آثار تاریخی است، دارای بخش های دیدنی از جمله هشتی ورودی، سربینه(رختکن)، گرمخانه و خزانه های آب سرد و گرم است.
آستان مقدس امامزاده یحیی(علیه السلام) سمنان
رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور در ادامه به آستان مقدس امامزاده یحیی(علیه السلام) و همچنین به ساحت مقدس شهدای مدافع حرم در گلزار شهدای سمنان ادای احترام کرد.
بقعهای با بارگاه رفیع و مجلل بهنام امامزاده یحیی(علیه السلام) در مرکز بافت قدیم شهر سمنان و در انتهای بازار جنوبی حضرت و در ضلع جنوب غربی تکیه معروف پهنه، واقع شده است.
بنا به شهادت ابنشهرآشوب در مناقب و صاحب عمدة الطالب و کشف الغمه و کتب دیگر و تأیید مرحوم حضرت آیتالله علامه حائری مازندرانی که سالها در جوار بقعه سکونت داشته و تحقیقات فراوانی درباره این بقعه و سایر بقاع متبرکه سمنان انجام داده است، صاحب بقعه فرزند بلافصل حضرت موسیبن جعفر(علیه السلام) امام هفتم شیعیان است.
آن حضرت در سال 198 هجری قمری هنگام مسافرت حضرت علیبن موسی الرضا(علیه السلام) از مدینه به مرو جزو همراهان حضرت بوده و حضرت رضا(علیه السلام) نیز جهت ارشاد مردم این سامان، برادر خود حضرت یحیی را مأمور این مهم میکند.
بعد از شهادت امام رضا(علیه السلام) بهتحریک مأمون خلیفه عباسی حضرت یحیی(علیه السلام) نیز در سمنان به شهادت میرسد و در محل کنونی به خاک سپرده میشود.
زهرا احمدی پور،از خانه طاهری، مسجد امام (ره) و از کارگاه صنایع دستی حمیدرضا ناظمیان هنرمند برجسته استان سمنان بازدید کرد.
بنای تاریخی خانه طاهری
خانه طاهری در محله اسفنجان نزدیک خیابان ابوذر سمنان در جنوب غربی شهر سمنان قرار گرفته که این محله با مرکزیت تکیه پهنه با قدمت بیش از سه هزار سال، بناهایی چون مسجد امام، مسجد جامع، بازار، حمام پهنه و تکیه پهنه را در خود جای داده است.
این خانه در سال ۱۳۴۶ هجری قمری ساخته شده؛ سبک و سیاق این بنا یادآور معماری اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی بوده که بهنوعی از الگوهای قدیم خود پیروی کرده است.
این ساختمان به سبک قاجاریه ساخته شده و دارای دیوارهایی از خشت، چوب و ساروج است.
این خانه متشکل از باغ بزرگی است که راوی از آن به عنوان بهشت یاد می کند است.
خانه طاهری که در عرصه بزرگ و اعیانی وسیع تشکیل يافته شامل هشتی، اطاق خادم، آب انبار ، بنای بيرونی، بنای اندرونی، زیرزمین با سقفهای زیبا، بادگیری کوچک (که هم به اطاق و هم به زیرزمین خانه هوای خنک می دهد)، ایوان و آشپزخانه می باشد نوع معماری بنا در این شهر کویری طراوت و خنکای مطبوعی به محیط خانه می دهد.
دربهای چوبی و با ارزش بنا هنوز تقریباً سالم هستند و ظرافت کار نجاران آن زمان را یادآور می شوند.
اين خانه به شماره 3109 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
مسجد امام خميني(ره) سمنان
مسجد امام خميني(ره) سمنان که در قديم به آن مسجد شاه یا سلطانیه نیز میگفتهاند، در دوره قاجاريه ساخته شده و در دفتر آثار ملي ثبت شده است.
در سال 1242 هجری قمری توسط حاج سید حسن از علمای بزرگ شهر سمنان و در دوره فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است.
مسجد امام، مسجد شاه یا مسجد سلطانی در مرکز شهر سمنان واقع شده و یکی از مهمترین و زیباترین بناهای تاریخی و مهم سمنان است.
این مسجد دارای چهار در بزرگ ورودی از شمال، جنوب، شرق و شمال غربی است. در شمال غربی به دالان درازی باز می شود که در انتهای آن تکیه پهنه است.
درهای شمال، جنوب و شرق دارای هشتی دالان و دهلیز هستند. بالای در های شمالی و شرقی تزئینات مقرنس کاری گچی زیبا با دو گوشواره دو طبقه در طرفین با پشت بغل های کاشی کاری شده وجود دارد. در هشتی های شمالی، جنوبی و شرقی تاق های آجری گنبد دار با تاق نماهای متعدد با لچکی کاشی کاری شده مشاهده می شوند.
ایوان غربی به ارتفاع ۱۹٫۵ متر، مفصل تر و زیبا تر از ایوان های دیگر ساخته شده است و کاشی کاری و کتیبه های زیبایی دارد. در پشت ایوان غربی، مقصوره زیبا به ارتفاع ۲۱ متر قرار دارد. در بالای این مقصوره گلدسته ای وجود دارد که شامل گنبد کوچکی با پوشش کاشی فیروزه ای و ساق هشت ضلعی بلند است. در طرفین این ایوان دو منار بنا شده که تا نزدیک بالای ایوان رسیده ولی ناتمام مانده است.
در طرفین ایوان غربی، دو شبستان شامل چهل طاق و سی ستون مدور و قطور در وسط و پنج نیم ستون در هر سمت که جمعاً چهل ستون می شود، قرار دارد. ایوان شرقی مسجد به ارتفاع ۱۸٫۵ متر دارای شکوه کم نظیری است. بر بالای این ایوان ، گلدسته ای زیبا به صورت طرح شش ضلعی، با پوشش هرمی شکل و نرده مشبک و چوبین جالبی خود نمایی می کند. صحن وسیع مسجد ، مربع و به طول ۶۲ قدم است.
در طرفین ایوانها و چهار گوش صحن، چهار مهتابی بزرگ با اتاق ها و حجره هایی چند و در زیر آنها شبستان هایی با پنجره های مشبک آجری لعابدار ساخته شده است.
در هشتی های شمالی، جنوبی و شرقی تاق های آجری گنبد دار با تاق نماهای متعدد با لچکی کاشی کاری شده مشاهده میشوند .
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این مسجد بیشتر مورد توجه بوده و بوسیله سازمان میراث فرهنگی نسبت به تعمیر و باز سازی آن اقدام شده است.
از این بنای تاریخی به عنوان مصلای نماز جمعه نیز استفاده می شود.
این مسجد یکی از مساجد چهار ایوانی و نمونه ای زیبا و منحصر به فرد از مساجد دوره قاجاریه است که در زمان فتحعلی شاه قاجار و به همت حاج سید حسن حسنی و استادی صفرعلی معمار ساخته شده است.
این بنای تاریخی مذهبی در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ به شماره ۳۹۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
استان سمنان داراي بيش از يك هزار و 147 اثر تاريخي شناسايي شده است و تا كنون 718 اثر تاريخي، طبيعي و معنوي اين استان به ثبت ملي رسيده است.
دیدار با سمنها و انجمنهای مردم نهاد، فعالان حوزه صنعت گردشگری و حضور درجلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی از ديگر برنامههاي سفر دكتر احمدي پور به استان سمنان است.
نظر شما