خبرگزاری شبستان: مسجد جامع مظفری کرمان یکی از قدیمی‌ترین و بزر‌گ‌ترین مساجد ایران است که دوازدهم اسفند سال 1315 هجری قمری به شماره 276 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد از لحاظ معماری، کاشیکاری و وسعت بی‌نظیر است و در حال حاضر فاقد پایگاه بسیج، کانون فرهنگی و هنری، کتابخانه و دیگر امکانات مورد نیاز است.
این مسجد به دستور محمد مظفر در قرن هشتم ساخته شد و قدمت آن بر اساس کتبیه موجود در سر در آن مربوط به سال 750 هجری قمری و به دوران حکومت امیر مبارزالدین محمد مظفر میبدی است.
کاشیکاری سردر شرقی مسجد مظفری کرمان بی‌نظیر است. برجسته بودن قسمت‌هایی از کاشیکاری، مقرنس‌کاری بالای سر در مسجد که سبک خاصی از معماری را ایجاد کرده، آن را نسبت به سایر مساجد ممتاز کرده است.
این مسجد 24 مهر سال 57 از سوی مزدوران رژیم شاهنشاهی به آتش کشیده شد و بسیاری از مردمی که برای گرامیداشت اربعین شهدای 17 شهریور و اولین سالگرد شهادت آیت‌الله مصطفی خمینی در این مسجد حضور داشتند، مجروح و زخمی شدند. همچنین درب تاریخی این مکان مقدس که در جریان آتش‌سوزی سوخت در حال حاضر در موزه مسجد نگهداری می‌شود.
حجت‌الاسلام محمد صباحی، امام جماعت مسجد جامع مظفری کرمان با توجه به اهمیت این مسجد تاریخی و پایگاه انقلابی به خبرنگار شبستان گفت: این مسجد تا پیش از ساخت مصلای نماز جمعه در کرمان 14 سال مکان اقامه نماز جمعه بود اما امروز با مشکلات بسیاری مواجه است که از جمله آن می توان به جمع شدن آب های سطحی منطقه در مسجد و خانه های اطراف آن اشاره کرد.
وی بیان کرد: به وسیله موتور پمپ قوی، آب های سطحی جمع شده در مسجد را به بیرون مسجد هدایت می‌کنیم و متأسفانه این آب‌های سطحی باعث شده که رطوبت از کف مسجد به دیوارها نفوذ پیدا کند و خسارت های بیشتری متوجه مسجد شود به طوری که دیوارها و کف مسجد همواره به مرمت و تعمیر نیاز پیدا می کنند.
امام جماعت مسجد جامع مظفری کرمان با اشاره به هزینه‌های مرمت این بنای تاریخی ادامه داد: هزینه‌های مرمت و حفظ این بنای مقدس و تاریخی بسیار زیاد و میلیاردی است. این مسجد با توجه به قدمت و سابقه تاریخی در معرض ویرانی و آسیب جدی است و لازم است مسئولان چاره‌ای اساسی برای رفع مشکل مردم این منطقه و مسجد بیندیشند.
حجت‌الاسلام صباحی با اشاره به برنامه‌های مسجد جامع مظفری کرمان گفت: این مسجد مرکزیت دینی و مذهبی استان را دارد و مرکز پاسخگویی به مسایل شرعی مراجعه‌کنندگان از شهرهای دور و نزدیک است.
وی اقامه سه نوبت نماز جماعت، تفسیر آیات قرآن، قرائت دعای کمیل، برگزاری مناسبت‌های مذهبی به ویژه میلاد و شهادت ائمه اطهار (ع)، برنامه‌های ماه مبارک رمضان و عید غدیر و برپایی مراسم اعتکاف با حضور دو هزار نفر را از مهم‌ترین فعالیت‌های این مسجد برشمرد.
حجت‌الاسلام صباحی گفت: آیت‌الله صالحی کرمانی، آیت‌الله محمدرضا حقیقی و آیت الله الله‌وردی از جمله ائمه جماعات مساجد جامع کرمان بودند که در گذشته نماز را در این مسجد اقامه می کردند. برای بررسی انگیزه و دلایل ساخت مسجد جامع مظفری کرمان نیز با نایب‌رییس شورای شهر کرمان نیز به گفتگو نشستیم.
حجت‌الاسلام محمد ربانی، نایب‌رییس شورای شهر کرمان در این زمینه به خبرنگار شبستان گفت: محمد مظفر در نزدیکی‌های جیرفت با قبایل جورجانیان درگیر می‌شود. پاهای اسبش را پی زدند به طوری که مرگ وی حتمی بود، در این هنگام محمد مظفر به استغفار و توبه با خدای خود پرداخت و عهد کرد اگر زنده بماند مسجدی بنا کند و تا آخر عمر دست از عبادت و بندگی خدا برندارد.
وی بیان کرد: در این هنگام "پهلوان علیشاه بمی"، سردار لشکر امیر از راه رسید و مرکب خود را به محمد مظفر داد تا از معرکه خارج و از مرگ حتمی نجات پیدا کند. محمد مظفر پس از نجات از معرکه به عهد خود با خدا جامه عمل پوشاند و مسجد را بنا کرد.
این شاهد عینی به آتش کشیده شدن مسجد جامع مظفری کرمان در سال 57 در تشریح چگونگی اهانت به ساحت این مکان مقدس افزود: قریب به 20 هزار نفر از مردم کرمان 24 مهر سال 57 به مناسبت اربعین شهدای 17 شهریور و اولین سالگرد شهادت حجت الاسلام سیدمصطفی خمینی در مسجد جامع مظفری کرمان اجتماع کرده بودند. جمعی از مزدوران وابسته به رژیم منحوس پهلوی حین سخنرانی یکی از روحانیون به مسجد حمله کردند که در این حادثه تعدادی مجروح و زخمی شدند.
وی در ترسیم چگونگی اهانت مزدوران و مأموران رژیم شاه بیان کرد: مزدوران ابتدا دوچرخه‌ها و موتورهای مردم را در بیرون مسجد به آتش کشیدند و سپس عده‌ای به پشت بام مسجد رفتند و با پرتاب آجر و سنگ به مردم حمله ور شدند.
نایب‌رییس شورای شهر کرمان یادآور شد: نیروهای انقلابی برای جلوگیری از ورود مأموران رژیم پهلوی، درب های شبستان مسجد را بستند. آنها نیز در مقابله با این حرکت با گاز اشک‌آور به مردم حمله کردند و اقدام به شکستن درب های شبستان کردند و با چماق و چوب به مردم حمله کردند و شماری از مردم و روحانیون در این حادثه مجروح و تعدادی بیهوش شدند.
وی با اشاره به شهادت شهید محمد باقدرت جوباری و چند شهید دیگر و نیز بیهوشی آیت‌الله صالحی کرمانی در این حادثه ادامه داد: مردم بعد از آنکه اوضاع کمی آرام شد آیت‌الله صالحی کرمانی و تعدادی از علما را از مسجد بیرون بردند. در این واقعه مقداری از وسایل و ساختمان مسجد آتش گرفت و تعدادی از قرآن‌های داخل مسجد سوخت، برخی از درب ها شکست و برخی دیگر سوخت. حتی شعله‌های آتش به فرش‌ها نیز کشیده شد اما خوشبختانه بنای اصلی مسجد آسیب ندید.
حجت‌الاسلام ربانی ابراز کرد: مزدوران در حالی که شعارهایی در حمایت از رژیم منحوس پهلوی سر می‌دادند دوباره از دو طرف به مسجد جامع کرمان حمله کردند و سپس فروشگاه‌های عظیم، اتومبیل‌ها، موتورسیکلت ها و دوچرخه های افراد انقلابی و متدین و سرشناس بازار را به آتش کشیدند.
وی با اشاره به پیام تاریخی امام خمینی (ره) در سال 57 به مناسبت به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان خاطرنشان کرد: امام خمینی(ره) در پیامی این اقدام توهین آمیز را متوجه رژیم پهلوی دانستند و آن را جنون‌آمیز توصیف کردند. در بخشی از پیام امام(ره) آمده است: "اوضاع جاری در ایران موجب نگرانی شدید اینجانب است. خوف آن دارم که شدت فشار عصبی به شاه و بستگانش حمله‌های جنون‌آمیز آنان را تشدید کرده و ملت ایران را بیش از پیش به خاک و خون بکشد، کشتار دسته‌جمعی کرمان و آتش زدن مسجد و مقدسات مسلمین و ضرب و شتم مزدوران بی‌دفاع در آن نمونه‌ای از این جنون است".
حسین عزیزی‌زاده، مدیر موقوفات و مدیر مسجد جامع مظفری کرمان نیز به ویژگی های خاص مسجد جامع مظفری اشاره کرد و به خبرنگار شبستان گفت: کاشیکاری سردر شرقی مسجد مظفری کرمان بی‌نظیر است. برجسته بودن قسمت‌هایی از کاشیکاری، مقرنس‌کاری بالای سر در مسجد که سبک خاصی از معماری را در این مکان ایجاد کرده، آن را نسبت به سایر مساجد ممتاز کرده است. کاشیکاری سردر بزرگ مسجد جامع کرمان همانند سر در مسجد جامع یزد است.
وی بیان کرد: طول صحن این مسجد 5/66 متر و عرض آن 49 مترمربع است و مساحت کلی مسجد به 3258 مترمربع می‌رسد. در دورتادور درب شرقی مسجد آیات قرآن با خط ثلث و رنگ سفید در زمینه‌ای با کاشی‌های آبی رنگ و سرمه‌ای و اشکال اسلیمی نقش بسته است و دو طرف راهروی ورودی مسجد کتیبه‌ای برجسته از کاشی معرق وجود دارد که آجرهایی مانند کادر، آنها را دربر گرفته و کلمه جلاله "الله" بر آن نقش بسته است.
مدیر موقوفات مسجد جامع مظفری کرمان با اشاره به رنگ و معماری زیبای محراب این مسجد گفت: حاشیه محراب از سنگ مرمر سبز و مزین به خطوطی زیباست و محمد یزدی، معمار و سازنده مسجد با ظرافت خاصی مسجد را طراحی و احداث کرده که در نوع خود بی‌نظیر است.
عزیزی با اشاره به آسیب‌هایی که مسجد جامع مظفری را در طول تاریخ تهدید کرده است، یادآور شد: این مسجد در زمان حکومت آقامحمدخان قاجار به توپ بسته شد و در زمان حکومت زندیان و حمله قاجار به کرمان، درب این مسجد بر اثر اصابت گلوله توپ تخریب شد. درب آسیب دیده و سردر ورودی شرقی مسجد در سال 1319 به وسیله کاشیکاری به نام "اسلامی" مرمت شد. دومین حادثه تاریخی مسجد واقعه آتش‌سوزی 24 مهر سال 1357 زمان رژیم پهلوی است.
وی ادامه داد: در زمان شاه عباس صفوی الحاقات و تعمیراتی در مسجد جامع کرمان انجام شد که عمدتا شامل شبستان مسجد است و متأسفانه نامی از معمار و بنای آن در دست نیست. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چهار شبستان به شبستان قدیمی مسجد اضافه شد. شبستانی با عنوان مرحوم "آیت‌الله صالحی" که با آجر سفال و کاشی هفت رنگ تزیین شده است. شبستانی با عنوان "شهید ایران‌منش" و "شهید با قدرت" و شبستانی دیگر که هنوز نام خاصی برای آن تعیین نشده از جمله شبستان های ملحق شده به این مسجد هستند.
مدیر مسجد جامع مظفری کرمان با ابراز تاسف از اینکه مدت 10 سال است سردر کاشیکاری شده درب شمالی مسجد فرو ریخته است، اضافه کرد: میراث فرهنگی باید به تعمیر سر در مسجد اهتمام کند ولی متاسفانه هنوز اقدام در راستای مرمت آن نکرده است. در سال‌های گذشته میراث فرهنگی کارگاه هایی برای مرمت بخشی از کاشیکاری ها دایر کرده بود که متأسفانه این کارگاه ها نیز در دو سال اخیر هیچ‌گونه اقدامی برای تعمیر و مرمت مسجد انجام نداده اند. کاشیکاری داخل و ایوان مسجد نیز دچار آسیب شده و نیاز به مرمت دارد. نه تنها میراث فرهنگی بلکه سایر سازمان ها چون استانداری و شهرداری مساعدت ها و همکاری ها در راستای مرمت این مسجد داشتند که در طول سال های اخیر مساعدت و همکاری انها نیز قطع شده است.
وی به هزینه بازسازی قسمت‌هایی از مسجد جامع مظفری کرمان اشاره کرد و گفت: مسجد موقوفات زیادی دارد که هزینه‌های جاری و بخشی از تعمیرات مسجد به غیر از کمک‌های مردمی از این منبع تأمین شده و می شود. مرمت بخش اول مسجد که شامل سردر شرقی تا میدان است با هزینه ای نزدیک به یک میلیارد ریال انجام شده است. بخش دوم مسجد که شامل پله‌های میدان تا حوض آب‌نما و فضای سبز است نیاز به هزینه‌ای معادل هزینه صرف شده در بخش اول و شاید بیشتر دارد و تامین این مبلغ برای مرمت و بازسازی بخش‌های مختلف مسجد کمک و مساعدت مسئولان را می‌طلبد.
پایان پیام/
نظر شما