ریشه اصلی تخلفات ساختمانی؛ ناآگاهی یا زیاده خواهی!؟

خبرگزاری شبستان_قم

...مات و مبهوت به آواری که مقابل چشمانش بر سر زندگی اش فرو ریخته خیره شده است. نمی داند خواب می بیند یا بیدار است.ساعت هاست منتظر است تا فرزندانش را دوباره در آغوش بگیرد. بالاخره انتظار به پایان می رسد. ابتدا کودک شش ساله اش را در آغوشش می گذارند، کودک معصومش را به سینه می چسباند اما هرچه محکمتر نازدانه ی بی جانش را بوسه باران می کند  بیشتر نا امید می شود. و ساعتی بعد کودک هشت ساله اش ...

و پدری که بخاطر کمی سود بیشتر که حتی شاید به زعم خودش برای رفاه فرزندانش بوده است تا آخر عمر ...

این فاجعه ی تلخ و جبران نشدنی را  نه تنها یکبار که بارها و بارها در جای جای کشور و شهرمان شاهد هستیم. فاجعه ای که پدر و مادری را تا آخر عمر به سوگ فرزندان معصوم شان نشاند.

 کمتر روزی است که صفحه حوادث روزنامه ها خبر از ریزش ساختمانی بر اثر ساخت و ساز غیر اصولی نداشته باشد.اما چرا همچنان تکرار می شود؟ در پی ریشه یابی تخلفات ساختمانی که خسارات سنگین مالی و جانی را در پی دارد به سراغ تعدادی از پرونده های این تخلفات رفته ایم.

محمد یکی از افرادی است که به علت ساخت و ساز غیر قانونی جریمه شده است.محمد دلیل تخلفش را پرداخت هزینه های سنگین و زمان بر بودن صدور پروانه می داند.او معتقد است اگر این مشکل حل شود دیگر شاهد چنین تخلفاتی نخواهیم بود.

میثم نیز دیگر متخلفی است که وقتی از او سوال می کنم در پاسخ می گوید: زمین من قولنامه ای است که با توجه به این که زمین های قولنامه ای نمی توانند پروانه بگیرند مجبور به ساخت و ساز غیر قانونی شدم.

روح الله یکی دیگر از این افراد است که اتفاقا پروانه ساختمانی هم دارد. او در واقع ضوابط پروانه را رعایت نکرده و در 200مترمربع  زمین خود زیربنای 250 متری را اجرا کرده است.

جهانگیر هم از کاربری که برای زمینش تعریف شده است می گوید که مجاز به ساخت و ساز نیست و نمی تواند پروانه ساخت و ساز بگیرد و از آنجا که برای تغییر کاربری  باید زمان و هزینه زیادی را صرف میکرده ناچار به این تخلف شده است.

مرتضی که بیشتر از همه عصبانی و ناراحت است می گوید: زمینی را برای تجاری سازی خریداری کرده است، اما شهرداری کاربری زمین را مسکونی اعلام می کند و او هم برای اینکه متضرر نشود بدون  پروانه شروع به ساخت و ساز می کند.

علی رضا دیگر متخلف گزارش ما از طمع اش می گوید: با وجود داشتن مجوز برای آپارتمان 4 طبقه ، یک طبقه اضافی را هم ساخته است ضمن اینکه تاکید دارد که ایمنی ساختمان را از ابتدا کاملا رعایت کرده است!!

برای بررسی بیشترگفتگویی انجام داده ایم با مهندس علیرضا جانقربان از کارشناسان شهرسازی و معماری که در پی می آید:

جانقربان بابیان اینکه شهرها بر اساس رشد جمعیت و نیازهای آن توسعه پیدا می کنند گفت: مالکان طبق تبصره یک ذیل ماده 100قانون شهرداری ها  موظف هستند قبل از هرگونه ساخت و ساز اقدام به دریافت پروانه کنند

وی با اشاره به اینکه  متخلفین ساختمانی به دو گروه  تقسیم می شوند گفت: این افراد یا بدون مجوز ساخت و ساز می کنند و یا با داشتن مجوز ضوابط را در نظر نمی گیرند.

جانقربان تصریح کرد: شهرداری موظف است طبق ماده 100 قانون موظف به صدور مجوز و همچنین برخورد با تخلفات ساختمانی بوده و چنانچه مالکین به احداث بنایی مغایر با اصول فنی ،بهداشتی یا شهرسازی  اقدام کنند، مورد تخلف در کسیون ماده 100 که متشکل از نماینده شورای شهر، نماینده وزارت کشور،نماینده دستگاه قضایی می باشد نسبت به تخلف تصمیم گیری می کند.

وی افزود: ولی متاسفانه علی رغم اینکه شهرداری ها در روند صدور پروانه و فرایندهای آن اقدامات موثری را برای کاهش زمان مراجعه برای پروانه انجام داده اند ولی متاسفانه شاهدیم مالکین باز هم نسبت به احداث بنای بدون مجوز در فضای شهری و یا مازاد بر پروانه اقدام می کنند که ناشی از عدم آگاهی افراد از مسائل قانونی است که اغلب هم منجر به صدور رای تخریب می شود.

وی ادامه داد: برخی افراد هم بخاطر شرایط اقتصادی و عدم تمکن مالی متاسفانه  در روزهای تعطیل، شب ها و دور از چشم ماموران شهرداری، و با ایجاد احساسات اجتماعی نسبت به ساخت و ساز زمین خود اقدم می کنند که البته در دهه گذشته به علت افزایش فرهنگ عمومی و افزایش نظارت ها شاهد کاهش ساخت و سازهای غیرقانونی هستیم.

وی افزود: به جز سازه های فضایی و سبک که به عنوان طبقه اضافه می شود و افراد به علت عدم تمکن مالی برای خرید زمین اقدام به این کار میکنند که البته اغلب هم پس از بررسی منجر به تخریب شده که هم خانوار متحمل هزینه  می شود  و هم هزینه های اجتماعی و ملی را شامل می شود خوشبختانه روند نزولی تخلفات را شاهد هستیم.

جانقربان تصریح کرد: شهرداری با ایجاد تیم های نظارتی در مناطق هشت گانه قم و بازدیدهای میدانی و آگاه سازی مردم نسبت به کنترل ساخت و سازها اقدام می کند و درصورت مشاهده هرگونه تخلف در کمیسیون ماده 100 مطرح و منجر به اشد مجازات خواهد شد.ضمن اینکه امکان انتقال و فروش را از مالک صلب خواهد کرد.

وی با بیان اینکه طی 20 سال گذشته 10هزار پرونده تخریب در قم داشته ایم گفت:متاسفانه علی رغم رکود ساخت و ساز در دوسال  اخیر باز هم مالکین اقدام به احداث مازاد بنا و افزایش طبقات می کنند که باید با آنان برخورد شود.

جانقربان ادامه داد: در این خصوص شهرداری اقدام به تشکیل کمیته های سه گانه و چهارگانه با همکاری سازمان نظام مهندسی ،استانداری و مسکن و شهرسازی کرده است تا شاهد اینگونه تخلفات در شهر باشیم.

وی تاکید کرد:از مردم، مالکین و همچنین افراد متخلف که ناآگاهانه اقدام به شب سازی یا تعطیل سازی می کنند انتظار است مطابق با پروانه اقدام به احداث بنا کنند تا حقوق سایر مردم را صلب نکنند.

وی تاکید کرد: موضوع کنترل ساخت و ساز تنها بحث صرفا شهرداری نیست بلکه بحث بین بخشی است که نظام مهندسی، نیروی انتظامی، دادستانی و رسانه ها باید با همکاری یکدیگر بتوانند شهرداری را پشتیبانی کنند.

جانقربان با اشاره به تسهیلاتی که شهرداری برای عوارض درنظر گرفته است گفت: ما 1074هکتار بافت فرسوده داریم که مالکین تا 120 درصد از تراکم بافت پایه از پرداخت عوارض معاف هستند و تا 50 درصد از مازاد تراکم پایه هم از پرداخت عوارض معاف هستند.ضمن اینکه در بافت های فرسوده تا دو طبقه ساختمان صد در صد معاف از پرداخت عوارض هستند.

وی افزود: همچنین برای مالکینی که تمکن مالی نداشته و در پرداخت عوارض با مشکل رو به رو هستند 20 درصد به صورت نقدی و مابقی در 8 قسط دریافت می شود.

وی  در پایان ریشه اصلی تخلفات ساختمانی را ناآگاهی مردم و گاها زیاده خواهی برخی افراد دانست و گفت: با افزایش فرهنگ عمومی روند تخلفات بدون پروانه ساخت کاهش یافته اما در خصوص ساخت مازاد بر پروانه همچنان روند افزایشی را شاهد هستیم.

وسخن آخر اینکه ما نیز امیدواریم با افزایش آگاهی مردم از خسارات سنگین ناشی از تخلفات ساختمانی، شاهد تیترهای دلخراش در رسانه ها نباشیم.

فاطمه عسگری