خودکفایی ۷۰ درصدی در زمینه ساخت تجهیزات صنعت پتروشیمی

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: ايجاد صنعت پتروشيمي در ايران قدمتي 50 ساله دارد و به دهه 1330 شمسي بر مي‏گردد. در اواخر اين دهه، وزارت اقتصاد وقت به منظور گسترش صنعت پتروشيمي در كشور، بنگاه شيميایي كشور را تأسيس کرد و شركت مزبور در سال 1337 طرح احداث كارخانه كود شيميایي مرودشت فارس را به اجرا گذاشت. ليكن از آنجا كه رشد اين صنعت نيازمند فعاليتهاي تخصصي گسترده تر و هماهنگ با صنعت نفت و گاز بود، به زودي ضرورت ايجاد سازماني براي توسعه و هدايت صنعت پتروشيمي مشهود شد و به همين سبب در سال 1342 شركت ملي صنايع پتروشيمي با مالكيت دولت و تحت پوشش شركت ملي نفت ايران تأسيس شد و كليه فعاليتهاي مرتبط با ايجاد و توسعه صنايع پتروشيمي در اين شركت متمركز شد.

بنابراین گزارش، فعالیت‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در سال‌های جنگ تا اواسط سال ۱۳۶۷ به حداقل خود رسید. بااین وجود، این شرکت طرح توسعه پتروشیمی شیراز را در این مرحله زمانی تکمیل کرد. همچنین روند فعالیت این شرکت در احداث پالایشگاه نفت شازند متوقف شد. پس از جنگ، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، مرحله تجدید حیات و نوسازی را شروع کرد.

بازسازی مجتمع‌های خسارت دیده در جنگ، در طول برنامه اول توسعه، در سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳، بهره برداری از طرح‌های بنیادی مانند پتروشیمی اصفهان، پتروشیمی شازند و تکمیل مجتمع بندرامام گسترش صادرات و خصوصی سازی و سود دهی در برنامه پنج ساله دوم در سال‌های ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸ و افزایش تولید سالانه تولیدات از ۴/۲ به ۱۱ میلیون تن در سال، با بهره برداری از برنامه‌های باقی‌مانده از برنامه پنج ساله اول، از اقدامات و پیشرفت‌های این شرکت، در مرحله بازسازی و تجدید حیات شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، به شمار می‌رود. پس از آن سال به سال بر قابلیت ها و توانمندی های این شرکت افزوده شد تا جایی که امروز در زمینه ساخت تجهیزات صنعت پتروشیمی با همت متخصصان و صنعتگران داخلی از مرز 70درصد گذشته ایم.

این گزارش می افزاید: ایرنا در این زمینه به نقل از مرضیه شاهدایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران  نوشته است: "این مایه افتخار ماست که هیچ گونه کارشناس و کمک خارجی امروز در بحث طراحی و ساخت واحد های پتروشیمی ایران وجود ندارد که این امر حکایت از توانمندی بالای سازندگان ایرانی است. ما با تکیه بر توان داخلی شرکت های پیمانکاری در مذاکرات خود با شرکت های خارجی از آنها می خواهیم که سهم بیشتر را در پروژه های جدید به شرکت های ایرانی توانمند واگذار کنند."

یادآور می شود: روند توسعه و تحول صنعت پتروشيمي در ایران پنج مرحله مشخص را در بر می گیرد.

1) مرحله پيدايش: این مرحله با تاسیس شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در سال 1342 و با احداث واحد تولید کود شیمیایی شیراز در سال 1343 آغاز گردید.

2) مرحله گسترش اوليه: با ایجاد مجتمع هاي پتروشيمي رازي، آبادان، پازارگاد، كربن اهواز (ايران)، خارك ، فارابي ، بندرامام و طرحهاي توسعه پتروشيمي شيراز آغاز گردید. ( دوره سال های 56-1352، 51-1347، 46- 1343)

3) مرحله ركود: به علت مسائل ناشی از جنگ تحمیلی، تولید به حداقل رسید و عملیات تکمیل احداث پتروشيمي بندرامام نیز متوقف شد ولی تکمیل طرح های نیمه تمام از جمله طرح گسترش شیراز ادامه داشت.

4) مرحله تجديد حيات و بازسازي: اجرای طرح های برنامه پنجساله اول و دوم توسعه (پتروشیمی اصفهان، اراک و تکمیل مجنمع های بندرامام و ...) باعث شد که تولید در سال پایانی برنامه دوم به 12 میلیون تن برسد.

5) مرحله جهش و تثبيت: در این دوره (برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه) پتروشیمی به سمت استقرار در کلاس جهانی حرکت کرد. ویژگی های متمایز این دوره صرف نظر از جهش و فزونی تولید و ارزش تولیدات، ارتقاء جایگاه صنعت پتروشیمی در صادرات کالاهای غیر نفتی و در سهم اقتصاد ملی، ارتقاء نسبی جایگاه پتروشیمی ایران در منطقه و جهان و ... می باشد.