داستان مردی که به وحدت مسلمین و خطر صهیونیزم می اندیشید

اکبر خوشزاد، نویسنده و پژوهشگر در مورد اثر جدید خود با عنوان " سیدغلامرضا سعیدی " از مجموعه شخصیت های مانا  به خبرنگار شبستان گفت: مجموعه شخصیت‌های مانا از 8 سال پیش به همت چند نفر از پژوهشگران دفتر انقلاب اسلامی کلید خورد. ما تصمیم گرفتیم مجموعه‌ای از شخصیت‌های ایرانی که 100 سال اخیر از دنیا رفتند را مورد بررسی قرار دهیم و درباره آنها کتاب بنویسیم.

غلامرضا سعیدی ادامه داد: ما شخصیت‌هایی را انتخاب کردیم که وجه مثبت داشته باشند و بتوانند الگویی برای جامعه به خصوص جوانان ایرانی باشند. علاوه بر این سعی کردیم در مورد افرادی بنویسیم که معروف هستند اما در مورد آنها خیلی کار نشده است. یکی از این افراد سیدغلامرضا سعیدی است. با وجود اینکه ایشان اسما شناخته‌شده هستند اما تقریبا درباره ایشان کم کار شده است. کتابی در مورد سیدغلامرضا سعیدی نوشته نشده است و تنها چند مقاله پراکنده در مورد ایشان به نگارش درآمده است.

وی با بیان اینکه کتاب سیدغلامرضا سعیدی جزو اولین کارهای مجموعه شخصیت‌های مانا بود، عنوان کرد: وقتی تصمیم گرفتم در مورد سیدغلامرضا سعیدی کتاب بنویسم، متوجه شدم که چقدر اطلاعات در مورد ایشان کم است. با وجود اینکه ایشان 90 سال زندگی کرد و فعالیت‌های زیادی داشت. از ایشان فقط یک مصاحبه با کیهان فرهنگی وجود داشت و من برای نگارش کتاب بیشتر سعی کردم از آثار خود ایشان اطلاعاتی را کسب کنم.

این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به اینکه سیدغلامرضا سعیدی یکی از اندیشمندان دینی ایران محسوب می‌شود، بیان کرد: اصلیت سیدغلامرضا سعیدی، بیرجندی است. ایشان تقریبا در زمان تاریخ مشروطه متولد شد. در دوره‌ای که ما خیلی مدرسه نداشتیم یک مدرسه در تهران و یکی در تبریز وجود داشت، مدرسه شوکتیه در بیرجند ایجاد شد. یکی از فرهنگیان و خیرین این مدرسه را برای رشد و ارتقای بچه‌ها احداث می‌کند. سیدغلامرضا سعیدی در مدرسه شوکتیه بیرجند تحصیل می‌کند و از طریق مجلات با تفکرات سیدجمال‌الدین اسدآبادی آشنا می‌شود. ایشان تحت تاثیر تفکرات سیدجمال‌الدین اسدآبادی که همان تفکر اتحاد مسلمانان است، قرار می‌گیرد.

خوشزاد تصریح کرد: به تدریج روحیه مبارزه‌طلبی در سیدغلامرضا سعیدی ایجاد می‌شود. بعدها ایشان با اندیشه اقبال لاهوری آشنا می‌شود. خود سیدغلامرضا سعیدی اذعان کرده است که من تحت تاثیر سیدجمال‌الدین اسدآبادی و اقبال لاهوری قرار گرفتم. تفکر سیدغلامرضا سعیدی تفکر اتحادیه مسلمانان است. ایشان کارمند بانک ملی بود اما به دلیل فعالیت‌هایی که داشت به قم تبعید شد. سپس مجمعی با نام اتحاد مسلمین تشکیل می‌دهد. تفکر ایشان وحدت مسلمانان بوده است. ایشان نه تنها مسایل مسلمانان مربوط به داخل کشور بلکه مسایل مسلمانان در سایر کشورها همچون الجزایر و پاکستان را در نظر داشت.

وی با بیان اینکه سیدغلامرضا سعیدی دو تفکر عمده داشته است، اظهار داشت: ایشان در کشور ایران خیلی شناخته‌شده نیستند اما برعکس در کشورهای دیگر شناخته‌شده هستند زیرا چندین بار به کشورهای مختلف از جمله مصر و پاکستان دعوت شدند. سیدغلامرضا سعیدی به استقلال پاکستان توجه داشت. تفکر حکومت پهلوی موافق با تشکیل دولت پاکستان نبود اما یکی از تفکرات سیدغلامرضا سعیدی استقلال پاکستان بود.

این نویسنده خاطر نشان کرد: تفکر دیگر سید غلامرضا سعیدی در مورد فلسطین بود. سیدغلامرضا سعیدی یکی از اولین کسانی بود که خطر جهود و صهیونیسم را هشدار می دهد. زمانی که تازه رژیم صهیونیستی در حال شکل‌گیری بود، سیدغلامرضا سعیدی نسبت به صهیونیست هشدار می‌دهد. ایشان در دهه 20 مقالات بسیاری نوشتند. من در کتاب سیدغلامرضا سعیدی سعی کردم تمام فعالیت‌های ایشان را بیاورم. کتابی که نوشته شد 100 صفحه است. سعی ما در مجموعه شخصیت‌های مانا این بود که کتاب‌هایمان کم‌حجم باشد تا در دایره حوصله جوانان قرار گیرد.

گفتنی است، مجموعه «شخصیت‌های مانا» با هدف ارائه الگوهای موفق، به زندگی شخصیت‌های نیک‌نامی می‌پردازد که در عرصه‌های دانش، فرهنگ، سیاست و اجتماع در ایران معاصر می‌زیسته‌اند. تاکنون زندگی‌نامه افرادی چون سید احمد خمینی به قلم جواد کامور بخشایش، زندگی نامه طاهره صفارزاده به قلم ذبیح الله حبیبی‌نژاد، زندگی نامه سید محمدعلی داعی الاسلام به قلم جمشید نوروزی، زندگی نامه سیدغلامرضا سعیدی و سیدجعفر شهیدی به قلم اکبر خوش‌زاد، زندگی نامه مجید شریف واقفی به قلم جلیل امجدی، زندگی نامه سیدمحمد فرزان به قلم فرهاد طاهری، زندگی نامه بهاءالدین محلاتی به قلم دکتر محمدجواد مرادی‌نیا و زندگی نامه سلمان هراتی به قلم علی تقوی در مجموعه «شخصیت‌های مانا» منتشر شده است.

گفتگو از مریم داوری