به گزارش خبرگزاری شبستان از اصفهان، اعتقاد مردم خطه آران و بیدگل در رسم هور بابا، در حقیقت نوعی تشویق کودکان برای شرکت در آیین روزه داری و برگرفته از رفتار حسنین(ع) است.
بسیاری از اهالی منطقه معتقدند که در شب‌های ماه مبارک رمضان، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) به منزل جد بزرگوارشان رفته و سوره نود و یکم قرآن را با صدا و آهنگی خوش قرائت می‌نمودند و بعد از خواندن این سوره، جد و پدر گرامی‌شان و تمامی مسلمانان را دعا می‌فرمودند، آنگاه پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) برای خوشحالی و تشویق آنها، مقداری خوراکی به آنها می‌دادند.
در این آیین، گروهی از کودکان و نوجوانان طبق قرارقبلی بین خودشان، بعد از افطار در یک مکان مشخص جمع شده و بنا به رأی، یک نفر صندوق‌دار و یک نفر میان‌دار انتخاب کرده و پس از فرستادن سه صلوات بلند که معنای خبری دارد، به راه می‌افتند و در کوچه، پس کوچه‌های شهر به گردش درآمده و نیاز خود را طلب می‌کنند.
در این آیین، میان‌دار، حکم تک‌خوان را دارد و صندوق‌دار اجناس داده شده را که بیشتر پول و خوراکی است، جمع می‌کند و جمع بچه‌ها در پاسخ به هر بیتی که تک‌خوان ادا می‌کند، پاسخ می‌دهند: «هور بابا، هور بابا» و بعد از خواندن این اشعار، میان‌دار دعا می‌کند و با آمین گفتن همه، جمع دوباره راه افتاده و به کوچه دیگر می‌رود.
نوع واکنش کودکانه همراه با سماجت در این آئین برای دریافت نذر و نیاز از صاحب‌خانه‌ها جالب توجه است، چرا که وقتی پاسخ دریافت نمی‌کنند در شعر خود اسم صاحبخانه را می‌آورند.
*سنت هوربابایی ویژه هر شب ماه رمضان در آران و بیدگل
سنت هوربابایی ویژه هر شب ماه رمضان در آران و بیدگل با جایگزینی سوره شمس در متن پارسی آوازهاست که بچه‌ها برای پاسخ، لفظ هوربابا و یا هجای کشیده آخر آیه‌ها را تکرار می‌کنند، این تکرار نوعی ریتم را در خود دارد:
والشمس و الضحی‌ها جواب: هوربابا، هوربابا
والقمر اذا تلی‌ها جواب: هوربابا، هوربابا
و النهار اذا جلی‌ها جواب: هوربابا، هوربابا
والیل اذا یغشی‌ها جواب: هوربابا، هوربابا
در پایان این آئین آنچه که به دست آمده و در نزد صندوق‌دار جمع شده است، به‌طور مساوی بین خود تقسیم می‌کنند و از هم جدا می‌شوند.
*سنت هوربابایی ویژه شب نیمه ماه رمضان در آران و بیدگل
اهالی آران و بیدگل با توجه به اینکه که شب نیمه ماه رمضان، حسنین (ع) در سنین کودکی به منزل پیامبر (ص) رفته و از ایشان هدیه‌ای می‌گرفتند، پس از رؤیت ماه کامل(بدر) رمضان با تبریک میلاد کریم اهل‌بیت امام حسن(ع) به در خانه‌ها می‌روند و بزرگان و متمکنین شهر را به کریمانه زیستن دعوت می‌کنند و این شعر را می‌خوانند:
امشب شب نیمه است که ما مهمانیم، جواب: هوربابا ، هوربابا
بر ما حرجی نیست که ما طفلانیم، جواب: هوربابا ، هوربابا
دست بلندا کیسه کن، جواب: هوربابا ، هوربابا
اشرفی‌ها رو خورده کن، جواب: هوربابا ، هوربابا
ختم کلام، جواب: آمین
نور امام، جواب: آمین
در ادامه این مراسم برای اینکه صاحبخانه را تشویق کنند که هدیه بیشتری بدهد، اگر پسری داشت نام او را ضمن شعر می‌خواندند که در زیر نمونه‌هایی از آن می‌آید:
آقای شمائیم، جواب: هوربابا، هوربابا
نارنج دستِ شاییم، جواب: هوربابا، هوربابا
بپوش بپوش نچائی، جواب: هوربابا، هوربابا
از خُنه در نیایی، جواب: هوربابا، هوربابا
مردم شمارْ می‌بینن، جواب: هوربابا، هوربابا
از حسرتت می‌میرَن ،جواب: هوربابا، هوربابا
ده تومنی‌های درازیه، جواب: هوربابا، هوربابا
تو بشقابای مظنزیه، جواب: هوربابا، هوربابا
یکیشا در آر و خورده کن، جواب: هوربابا، هوربابا
نذر بچه‌های در خُنَه کن، جواب: هوربابا، هوربابا
تا بچه‌ها راضی شوند، جواب: هوربابا، هوربابا
از درخُنه راهی شوند، جواب: هوربابا، هوربابا
بعد از خواندن این اشعار میان‌دار برای صاحبخانه دعا می‌کند و بچه‌ها آمین می‌گویند:
بَرکتِش بده، جواب: آمین
سروَریش بده، جواب: آمین
تاج سرش بده، جواب: آمین
سلامَتیش بده، جواب: آمین
در پایان این آئین سنتی مذهبی کاروان‌های هوربابایی بخشی از هدایای جمع‌آوری شده را که در اختیار سردسته کاروان است، بین خود به صورت مساوی تقسیم می‌کنند و قسمتی از آن را برای امور خیریه هدیه می‌کنند.
گفتنی است، آهنگ مخصوص و حضور پرشور و نشاط نوجوانان در مقابل خانه‌های افراد و قرائت اشعار زیبا به قدری جذابیت دارد که هر صاحبخانه را به وجد می‌آورد و او را به در خانه می‌کشاند تا به پاس این سنت حسنه، به نوجوانان هدیه‌ای تقدیم کند.
پایان پیام/
نظر شما