ثبت کشتی میاوندی و مهارت بافت پلاس ترکمن در فهرست آثار ملی کشور

به گزارش خبرگزاری شبستان از گرگان و به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی گلستان، ابراهیم کریمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان گفت: ورزش کشتی میاوندی شهرستان گرگان که از قدمت تاریخی سه هزار ساله برخوردار است ( آئین سدره پوشی) و ورزشی است دو نفره که کشتی گیران با گرفتن شال یکدیگر به رقابت می پردازند، و از ورزش های سنتی استان گلستان به شمار می رود.

وی با اشاره به اینکه کشتی در لغت به معنی شال بوده است، افزود: بر اساس البسه متداول در این دیار شال به معنی عمامه و سربند است و یکی از اجزای پوشاک سنتی متداول میان مردم خطه گلستان به شمار می رود.

کریمی ادامه داد: کشتی با شال به صورت تن به تن و ورزشی رزمی محسوب می شود که در تمام کشورهای جهان به اشکال گوناگون و با نام های مختلف رواج داشته، از جمله استفاده از این ورزش در آسیای میانه با عنوان آلیش و در میان قوم ترکمن  با عنوان گورش مشهور است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان در ادامه توضیح پیشینه شال، بیان کرد: پیشینه ای که در خصوص شال ذکر شده است، منسوب به ایران باستان می باشد و براساس این بینش ورزش مذکور اقتباسی از آئین سدره پوشی بوده  که در طی مراسم شال یا گستی(کشتی) به کمر فرزندان خردسال یا پسرانی که به سن تکلیف رسیده بودند، می بستند.

وی همچنین افزود: بر اساس روایت های ذکر شده توسط  پیشکسوتان و مورخان قدمت شال را به شکل امروزی به دوران صفویه نسبت می دهند.

کریمی اظهارداشت: رقابت های این رشته عموما در مراسم آیینی جشن خرمن،عروسی ها، مناسبت های مذهبی – ملی، میدان گاه های تاریخی و زیارتی برگزار می شده است.

وی گفت: میراث فرهنگی ناملموس (میراث معنوی) این کشتی را با عنوان کشتی میاوندی از انواع کشتی ها با شال در گرگان و حومه به شماره 1155 در آخرین جلسه شورای ثبت در سال 94 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رساند.

مهارت بافت پلاس ترکمن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان ادامه داد: مهارت پلاس بافی ترکمن نوعی دست بافته داری است که توسط قوم ترکمن بافته می شود و دارای نقوش هندسی و انتزاعی می باشد که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

وی افزود: پلاس نوعی گلیم پشمی یک رو است که غالبا به عنوان زیر انداز بکار می رود و از معروفترین بافتهای ناحیه ترکمن صحرا است که در نواحی آن منطقه این نوع بافت را پالاس می نامند.

کریمی گفت: هم اکنون بافت پلاس در مناطق ترکمن نشین استان گلستان از جمله گنبد، کلاله، آق قلا، بندر ترکمن، مراوه تپه، گمیشان در قالب زیر انداز، پشتی و عناصر تزئینی بافته می شود و همچنین در یزد و سایر نقاط ایران بویژه عشایر هم رواج دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، میراث فرهنگی و صنایع دستی در پایان با بیان اینکه پلاس یکی از معروفترین بافته های داری منطقه ترکمن به شمار می رود، تصریح کرد: این اثر به عنوان میراث ناملموس استان به شماره 1163 در تاریخ 22/12/94 در آخرین جلسه شورای ثبت کشور در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.