خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: اكتشاف نفت و گاز به عنوان يكي از زيربنايي ترين طرح هاي صنعت نفت و گاز كشور و همچنين آغازكننده زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز از آغاز انقلاب اسلامي همراه با ساير بخش هاي صنعت نفت توانسته است علاوه بر غلبه بر مشكلات ناشي از وابستگي هاي قبل از انقلاب و جنگ تحميلي موفقيت هاي بسيار بزرگي را در اين عرصه رقم زند به طوريكه در بين سال هاي 1358 تا 1392 موفق به كشف بيش 52 ميليارد بشكه هيدروكربور مايع قابل استحصال و همچنين 735 تريليون فوت مكعب گاز قابل استحصال در بيش از 148 لايه و افق مخزني شد كه بخش عمده اي از اين اكتشافات بلافاصله پس از جنگ تحميلي در ميادين مرزي غرب و جنوب كه به شدت آلوده به مواد منفجره و ناامني هاي پس از جنگ بوده محقق شده، اكتشاف ميادين نظير دارخوين، آزادگان، يادآوران، مهر، دهلران و آبان در شرايطي محقق شد كه عمليات لرزه نگاري و حفاري در اين ميادين آلوده به مواد منفجره از بزرگترين افتخارات مجموعه و خانواده اكتشاف مي باشد همچنين كشف ميادين بزرگ گازي نظير پارس جنوبي، كيش، سفيد زاخور و ديگر ميادين مستقل گازي توسط كارشناسان و مديران مجموعه اكتشاف نشان از همت، دانش و تجربه بسيار بالاي كاركنان مديريت اكتشاف مي باشد.
در حال حاضر نيز با تمركز يافتن عمليات اكتشافي شامل لرزه نگاري دوبعدي و سه بعدي، سلرسازي، حفاري و زمين شناسي در امتداد مرزهاي كشور خصوصاً مرزهاي غربي و جنوبي كشور در خشكي و دريا، همچنين انجام مطالعات اكتشافي در سراسر حوضه هاي رسوبي كشور عزيزمان ادامه دارد، انجام مطالعات جامع در تمامي حوضه هاي رسوبي كشور، تهيه سالانه حدود 60 برگ نقشه زمين شناسي در مقياس از حوضه رسوبي زاگرس نيز از ديگر كارهاي بزرگي است كه توسط كارشناسان و همت مديران اين مجموعه در حال انجام است. برنامه ها و اهداف آتي مديريت اكتشاف، اكتشاف اهداف عميق پالئوزويك زيرين، كشف منابع هيدروكربوري نامتعارف، ساختارهاي اكتشافي مرتبط با سازوكار گنبدهاي نمكي و تله هاي چينه اي توسط مطالعات پيچيده اكتشافي و عمليات لرزه نگاري سه بعدي با قدرت تفكيك بالا مي باشد در اين راستا اتكا به سازمان دانش محور و نيروي انساني خبره يكي از بزرگترين سرمايه‌اي اين مجموعه در دستيابي به اهداف پيچيده و چالش برانگيز آتي خواهد بود.
بنابراین گزارش، با توجه به توانی که کشورمان در این حوزه کسب کرده است امروز شرکت های بسیاری در حوزه شرکتهای تولید و اکتشاف در حال تشکیل هستند. وزیر نفت در همین زمینه فروردین ماه از برنامه وزارت نفت برای تشکیل شرکتهای پیمانکار عمومی GC و ایجاد شرکتهای تولید و اکتشاف E&P در کشور خبر داده بود. تسنیم در این باره به نقل از بیژن زنگنه در همایش «صنعت نفت دانش بنیان تبلور اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی» نوشته است: "از سال 76 به دنبال آن بودیم که شرکتهای پیمانکار عمومی در صنعت نفت ایجاد کنیم تا اینکه موفق شدیم شرکت پتروپارس را تشکیل دهیم و شرکتهای مپنا و سراب نیز با همین دیدگاه تشکیل شدند. شرکتهای GC یا پیمانکارهای عمومی مبتنی بر شرکتهای دانش بنیان هستند و باید برای ایجاد شرکتهای E&P تلاش کنیم. ایجاد شرکتهای E&P مورد توجه قرار گرفته که قرار است در قراردادهای جدید نفتی در کنار شرکتهای بزرگ نفتی حضور یابند، عده‌ای با این کار شاید حدود 10 سال مخالفت کنند اما در نهایت می‌آیند می‌گویند که نظر ما هم همین بوده است. مثال آن را در ایجاد شرکت پتروپارس در سال‌های گذشته شاهد بودیم که عده‌ای می‌گفتند نباید این کار را کرد اما بعدها گفتند که خودشان ایده ایجاد شرکت پتروپارس را داده‌اند."
این گزارش می افزاید: در همین رابطه محمدرضا مقدم، معاون وزیر نفت در امور پژوهش و فناوری نیز به شانا گفته است: "با توجه به برنامه این وزارتخانه برای شکل گیری و ساماندهی شرکتهای اکتشاف و تولید (E&P) در کشور؛ فراخوان ارزیابی شرکتهای مستعد در این زمینه در روزهای آینده منتشر می شود. طی روزهای آینده، فراخوان ارزیابی شرکتهای مستعد برای فعالیت در قالب E&P منتشر و نخستین گام در مسیر شکل گیری شرکتهای اکتشاف و تولید برداشته می شود. برای مشارکت شرکتهای خارجی با شرکتهای ایرانی در اجرای قراردادهای جدید نفتی؛ وزارت نفت در صدد است برای آماده سازی فهرست شرکتهای ایرانی، شرکتهایی را که از توان بالقوه برای ورود به کسب و کار E&P برخوردارند، با برنامه ای مدون شناسایی کند. این ارزیابی در سه سطح غربالگری (تهیه فهرست بلند)، پیش ارزیابی و ارزیابی انجام می شود.
به گفته مقدم، حسب شیوه نامه نحوه تعیین صلاحیت شرکتهای اکتشاف و تولید که از سوی وزیر نفت ابلاغ شده است، شرکتهای E&P، عملکردی متفاوت با شرکتهای OSC و EPC داشته و هیچ ورود مستقیمی در خدمات EPC و یا ساخت کالاها یا ارائه خدمات OSC مانند حفاری ندارند؛ این گونه شرکتها به طور عموم وظایف و مسئولیتهای سرمایه گذاری، طراحی و مدیریت عملیات اکتشافی، مهندسی مخزن، ارائه MDP، مدیریت پروژه، تامین مالی و بهره برداری از تاسیسات بالادستی نفتی را بر عهده می گیرند و برای عملیات مورد نیاز خود در این مسیر، از ظرفیتهای شرکتهای خدمات نفتی (OSC)، پیمانکاران EPC و یا سازندگان تجهیزات حسب مورد استفاده می کنند. به این ترتیب، شرکتهای ایرانی داوطلب برای فعالیت در قالب شرکت اکتشاف و تولید که هم اکنون در بخشی از زنجیره فعالیتهای OSC یا EPC فعالیت می کنند، باید در مدت زمانی ویژه ای که تعیین و اعلام می شود، تصدی اینگونه فعالیتها را واگذار کنند.
شرکتهایی که در مهلت تعیین شده در فراخوان، نسبت به تکمیل پرسشنامه ها و ارائه مدارک خود اقدام کنند، در فهرست اولیه قرار می گیرند؛ اما فرایند پذیرش پایان نمی یابد و در صورتی که پس از مهلت تعیین شده در فراخوان نیز، شرکتی خواهان معرفی و ارزیابی باشد، می تواند در این زمینه اقدام کند و وزارت نفت شرکتهایی از این دست را در فهرستهای بعدی خود مدنظر قرار می دهد."
یادآور می شود: تهیه فهرست پیمانکاران ذیصلاح در رشته های تخصصی صنعت نفت، پیشتر در قالب جزء ٩ بند پ ماده سه قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت پیش بینی شده بود که این وظیفه بر اساس مصوبه شورای معاونان وزارت نفت و ابلاغ وزیر به معاونت مهندسی وزارتخانه تفویض شد؛ از سوی دیگر، جزء الف ماده ٤ مصوبه مورخ ١١ آبان ماه امسال هیئت وزیران نیز در خصوص شرایط عمومی، ساختار و الگوی قراردادهای بالادست صنعت نفت (IPC) بر حضور شرکتهای صاحب صلاحیت ایرانی در کنار شرکتهای معتبر خارجی برای حضور در فرایند اجرای قرارداد و انتقال دانش فنی و مهارتهای مدیریتی و مهندسی مخزن تاکید دارد. به این ترتیب، ارزیابی صلاحیت شرکتهای پیمانکار داخلی متقاضی مشارکت با شرکتهای بین المللی با جدیت بیشتر و به شکل منسجم تری در دستور کار قرار گرفته و مقرر شده است با سازوکاری مدون، شرکتهای داخلی که توان بالقوه ای برای تبدیل شدن به شرکت اکتشاف و تولید دارند شناسایی شوند تا فهرست شرکتهای ایرانی برای مشارکت با شرکتهای خارجی به منظور اجرای طرحها و پروژه هایی که در کنفرانس تهران معرفی شده است، آماده شود.
نظر شما