به گزارش گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان: توجه به اهمیت نقش مسجد به عنوان قلب کالبدی جامعه، ضرورت ایفای نقش موثر خانه های خدا در ساحت های مختلف اداره اجتماع را گریزناپذیر می سازد، به دیگر سخن همان گونه که وظیفه قلب پالایش، تصفیه و انتقال خون در کالبد بدن است به همین طریق مساجد نیز وظیفه دارند که پلشتی ها و ناخالصی های موجود و مطرح در فضای جامعه را شناسایی، پیشگیری و چاره اندیشی نمایند. نکته مهم اینکه این امر نه فقط از طریق وعظ و خطابه بلکه در بسیاری از موقعیت ها مستلزم ایفای نقش های کارکردی جانبی توسط مسجد است. سیر تاریخی پیدایش مسجد و نقش ها و کارکردهای محوله بر دوش آن خود به عینه مصداق این ادعاست.
به دیگر سخن، علی رغم وجود کارکرد اصلی و دائمی مسجد در امور عبادی و مناسکی ولیکن در طول تاریخ، مسجد واجد کارکردها و نقش های متنوعی شده و همواره مسجد و مسجدیان آمادگی خود را برای رفع نیازهای اصلی جامعه به منصه ظهور و بروز رسانده اند.
در این مجال ضمن ارایه ابعاد مختلف کارکردی مسجد، ضرورت توجه به پتانسیل و ظرفیت این نهاد اجتماعی به منظور ایفای این نقش ها مورد تاکید است: «کارکرد عبادی، اجتماعی، امدادی، تاریخی، آموزشی، ارزشی، رفتاری، مبارزاتی، فرهنگی، اخلاقی، زیارتی، گفتمان و مشاوره، تبلیغی، قضایی، درمانی، علمی و ... » .
ناگفته پیداست که بی تردید همه این نقش آفرینی ها، اولا در ذیل کارکرد اصلی عبادی و مناسکی مسجد معنا یافته و ثانیا تنها در پرتو تعریف مسجد به عنوان یک سازمان معنوی و رعایت الزامات آن تحقق پذیر خواهند بود. لذا به شرط تثبیت موقعیت و جایگاه نیروهای افتخاری و داوطلب در رفع نیازمندی های داخلی مساجد، می توان گستره وسیعی از حوزه های ماموریتی جدیدی را برای اثربخشی در جامعه، پیش روی مساجد گشود که مساجد کشور با بهره مندی از پتانسیل نیروهای داوطلب و افتخاری در آنها ایجاد الگو بنمایند. حوزه مانند:
-امور آموزشی-تربیتی(برگزاری کلاس های مختلف، رفع اشکال از دانش آموزان محل و ... »
-امور اعتقادی(بیان مسایل و پاسخگویی به شبهات و ابهامات اعتقادی و ... »
-امور پزشکی(ویزیت و معالجه رایگان نمازگزاران توسط پزشکان و ... »
-امور هنری(آموزش، اجرا و برگزاری برنامه های هنری و ... »
-امور مهندسی عمرانی(تعمیرات ساختمانی خانه های نیازمندان و ... »
البته بدیهی است که جذب و به کارگماری نیروهای داوطلب در این حوزه ها، مستلزم این امور خواهند بود:
اولا: توانایی جذب متخصصین و اقشار تحصیل کرده به عنوان نیروهای داوطلب
ثانیا: ایجاد ساز و کاری نظام مند برای به کر گیری مستمر ظرفیت آنان بدون مخاطرات احتمالی
ثالثا: برقراری مکانیزم کنترل کیفی امور واگذار شده به نیروهای داوطلب
به عبارت بهتر گسترش شعاع نفوذ مسجد با اتکا به نیروهای افتخاری مستلزم این است که در قدم اول؛ اشخاص برگزیده و متخصص، تخصص و توانمندی خود را به مسجد عرضه کنند و سپس مسجد بتواند با راهکارهایی که هم پاسخگوی نیازهای مسجد و جامعه باشد و هم به سبب ماهیت افتخاری کارکنان(از لحاظ حجم زمان مورد نیاز برای انجام)، مزاحمتی برای سایر وظایف کارکنان در حوزه های شغلی و خانوداگی فراهم نسازد به صورت مستمر به رفع نیازهای موجود هم بپردازد و مکمل این دو ایجاد راهکارهایی است که خدمات ارایهی شده توسط هر همکار داوطلب مسجد (متناسب با اهمیت و نوع خدمت) توسط داوطلب متخصص دیگری مورد صحه گذاری و ارزیابی قرار گرفته تا اعتماد و اطمینان آحاد جامعه و مشتریان خدمات ارایه شده مخدوش نگردد.
جان کلام در این مقال اینکه؛ گستره وسیع حضور مساجد در محلات و مناطق شهری و روستایی کشور از سویی و از سوی دیگر قدرت برند نام مسجد و خانه خدا مهیا کننده ظرفیت های قابل استفاده فراوانی در به کار گیری افراد مختلف در قالب نیروهای داوطلب به منظور الگوسازی در تولید و ارایه خدمات به منظور بهبود سطح زندگی مردم جامعه( در حوزه های گوناگون تربیتی، فنی، حقوقی، معرفتی و ... ) بوده است و بی تردید این امر می تواند پلایش کننده بسیاری از ناهنجاری ها و سوداگری های موجود در فضای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور باشد.
برگرفته از کتاب: نماز و نهضت مسجدسازی
نظر شما