خبرگزاری شبستان: يكي از پرسش هایی كه امروزه در رابطه با آموزه مهدویت بسیار مطرح مي‌شود، چگونگي آشنايي با چارچوب انديشه نجات‌گرایانه مهدویت است. اين مسأله بيشتر براي افرادي مطرح است كه قصد آشنايي با اندیشه مهدویت را دارند و مي‌خواهند به ساختار انديشه مهدویت دست پيدا كنند. آنچه در این زمینه مهم است این نکته است که بايد ترتيب آشنایی با اندیشه مهدویت را رعایت کرد و ابتدا موضوعات پایه‌‌ای و مبناها را مطالعه كرد. انديشه‌هاي پايه‌‌اي، مدخلي براي فهم ساير نظرات است و به كمك آنها ساير مطالب، به آساني مفهوم می‌شوند. این جستار برای پاسخ‌گویی به این سؤالات سامان یافته است:
-آيا مي‌توان براي مطالعه معارف مهدوی، برنامه و طرحي ارائه داد و براساس آن پيش رفت. در صورتي كه براي مطالعه آموزه مهدویت بايد سير خاصي را طي نمود، نقطه آغاز آن كجاست و اين مسير چگونه بايد طي شود؟
- مهم‌ترین آثار مربوط به اندیشه مهدویت كدام‌‌ها هستند؟
از آنجا كه تاكنون پاسخي رسمي و مكتوب به اين سؤالات داده نشده و در مجالي مستقل به آنها پرداخته نشده است، افراد به پاسخ دقيق و جمع‌بندي مناسبي در اين زمينه نمي‌رسند. گاه نيز با پاسخ‌هاي متفاوتي روبرو مي‌شوند و اين بر ابهامات آنها مي‌افزايد. از اين رو ضروري به نظر مي‌رسد كه در اين زمينه تلاش فكري بيشتر و تحقيقي كامل صورت گيرد.
در این جستار با تفکیک مخاطبان به سیر مطالعاتی در سه عرصة "عمومی"، "تکمیلی" و "تخصصی" ارائه شده است.
فرایند آشنایی با معارف مهدوی برای مخاطب عموم "سیر مطالعاتی مقدماتی"
در این سیر از روش "ترتیبی" در ارائه و معرفی کتاب استفاده شده است. از سویی دیگر این سیر مطالعاتی برای کسانی در نظر گرفته شده است که صرفاً می‌خواهند اطلاعاتی کلی پیرامون آموزه مهدویت داشته باشند و علاقه‌ای به رویکرد تخصصی و موضوعی به این آموزه ندارند. در انتخاب و ارائه این کتب سعی شده است از کتاب‌هایی استفاده شوند که نگاهی اجمالی به مهم‌ترین موضوعات مهدوی داشته‌اند. نکته مورد تأکید در مطالعه این کتاب‌ها رعایت ترتیب میان کتاب‌ها می‌باشد.
- کتاب‌ها:
- نگین‌آفرینش، جمعی از نویسندگان، قم، مرکز تخصصی مهدویت.
- درسنامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، 1386.
- دادگستر جهان، ابراهیم امینی، قم، انتشارات شفق، 1389.
- راه مهدی، سید رضا صدر، به اهتمام سیدباقرخسروشاهی، قم، بوستان کتاب، 1378.
- امامت و مهدویت، شیخ لطف الله صافی گلپایگانی، قم، مؤسسه انتشارات حضرت معصومه، 1380.
- موعودی که جهان در انتظار اوست، علی دوانی، قم، دبیرخانه دائمی اجلاس حضرت مهدی، 1385.
- قیام و انقلاب مهدی، مرتضی مطهری، تهران، صدرا، 1374.
- بعثت، غدیر، عاشورا، مهدی، محمدرضا حکیمی، 1386.
- عصر زندگی، محمد حکیمی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1385.
- خورشید مغرب، محمدرضا حکیمی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1386.
- مهدویت پیش از ظهور؛ پرسش ها و پاسخ های دانشجویی، قم، دفتر نشر معارف، 1387.
- مهدویت دوران ظهور؛ پرسش ها و پاسخ‌های دانشجویی، قم، دفتر نشرمعارف، 1387.
- مهدویت پس از ظهور؛ پرسش ها و پاسخ های دانشجویی، قم، دفتر نشر معارف، 1387.
- اندیشه انتظار؛ شناخت امام عصر(عج) و چگونگی حکوکت صالحان، احمد زمانی، قم، بوستان کتاب. 1390.
- فرایند آشنایی با ساختار معارف مهدوی "سیر مطالعاتی تکمیلی"
در این قسمت سیر مطالعاتی معارف مهدوی بر خلاف گذشته موضوعی پیگیری می‌شود. در این راستا تلاش می‌گردد سیر مطالعاتی گام به گام ارائه شود به گونه‌ای که هر گامی مبتنی بر گام قبلی می‌باشد. مخاطبان این سیر مطالعاتی کسانی هستند که مطالعات اجمالی در حوزه معارف مهدوی داشته‌اند و به دنبال تکمیل و پیگیری نظام‌مند مطالعات خویش هستند.
- گام اول: ضرورت‌شناسی طرح معارف مهدوی
- اهداف:
- جایگاه‌شناسی آموزه مهدویت در سامانه اعتقادی مسلمانان.
- آثار اعتقاد به مهدویت در روزگار معاصر.
اهمیت مطالعات مهدی پژوهی.
- کتاب‌ها:
- ضرورت طرح مباحث مهدویت، روح‌الله شاکری، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج).
- در انتظار ققنوس؛ کاوشی در قلمرو موعودشناسی و مهدی باوری، سیدثامر هاشم العمیدی، ترجمه و تحقیق: مهدی علیزاده، 1384.
- گام دوم: مبانی اعتقادی باور به مهدویت
- اهداف:
- تبیین چرایی نیاز به امام و دلایل آن.
- تبیین گسترة مفهومی امامت.
- ویژگی‌های امام.
- کتاب‌ها:
- راهنماشناسی، محمدتقی مصباح یزدی، قم، مؤسسه امام خمینی ره.
- آفتاب ولایت، محمدتقی مصباح یزدی، قم، مؤسسه امام خمینی ره.
- معرفت امام، لطف الله صافی گلپایگانی.
- گام سوم: معرفت امام زمان(عج)
- اهداف:
- جایگاه معرفت امام در سعادت انسان.
- شاخصه‌شناسی معرفت امام (تبیین تمایز معرفت امام از سایر شناخت‌ها).
- پیامدهای معرفت امام در زندگی.
- کتاب‌ها:
- شناخت امام، مهدی فقیه ایمانی.
- معرفت امام و تکلیف منتظران، ابراهیم شفیعی سروستانی، تهران، مؤسسه موعود.
- بررسی حدیث معرفت امام از منظر فریقین، عبدالمجید زهادت، قم، مجمع عالی حکمت اسلامی، 1392.
- گام چهارم: اثبات وجود حضرت
- اهداف:
- تبیین ادله عقلی ضرورت وجود امام.
- تبیین ادله نقلی وجود امام زمان(عج).
- کتاب‌ها:
- امام مهدی(عج) از نگاه حدیث ثقلین، محمدی ری‌شهری، قم، مؤسسه دارالحدیث.
- ادله عقلی و نقلی امامت و مهدویت، رحیم لطیفی، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج).
- گام پنجم: امام مهدی(عج) در قرآن
- اهداف:
- تبیین مهم‌ترین آیات پیرامون آموزه مهدویت در قرآن.
- گونه‌شناسی آیات مهدویت در قرآن.
- تمایز رویکرد مفسران شیعه و اهل‌سنت در رویکرد به آیات مهدوی.
- کتاب‌ها:
- مهدویت؛ پرسش‌های قرآنی جوانان، جمعی از پژوهشگران قرآنی زیر نظر دکتر محمدعلی رضایی اصفهانی، قم، حیات نسیم، 1393.
- . قافله‌سالار، محمود اباذری، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج)، 1393.
- بررسی تطبیقی تفسیر آیات مهدویت و شخصیت‌شناسی امام مهدی(عج)، فتح الله نجارزادگان، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1379.
- معجم مهدویت در تفاسیر شیعه و اهل سنت، سیدمحسن طباطبایی و همکاران، قم، بوستان کتاب، 1389.
- سیمای حضرت مهدی(عج) در قرآن، سید هاشم بحرانی، ترجمه: سید مهدی حائری قزوینی.
- گام ششم: مهدویت در احادیث و روایات (شیعه و اهل سنت)
- اهداف:
- تبیین اصالت باور به مهدویت در اسلام.
- تبیین مشترکات شیعه و اهل سنت در موضوع مهدویت.
- تبیین تمایزات شیعه و اهل‌سنت در آموزه مهدویت.
- کتاب‌ها:
- دوازده جانشین پژوهشی در باب احادیث خلفای اثنی عشر، غلامحسین زینلی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1386.
- بررسی تطبیقی مهدویت در روایات شیعه و اهل سنّت، مهدی اکبرنژاد، قم، بوستان کتاب، 1386.
- طبقات راویان احادیث مهدویت از طریق اهل سنت، عبدالکریم عبداللهی، مشهد بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1385.
- مهدویت در صحاح سته، سید رضی قادری، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، 1389.
- گام هفتم: انتظار و وظایف منتظران
- اهداف:
- جایگاه‌شناسی گفتمان انتظار.
- کارکردهای انتظار در روزگار معاصر.
- نقش مردم در زمینه‌سازی و نیز وظایف منتظران.
- کتاب‌ها:
1. استراتژی انتظار، اسماعیل شفیعی سروستانی، تهران، 1389.
2. انتظار پویا، آیت الله آصفی، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج).
3. با جاری انتظار، سید مسعود پورسیدآقایی، قم، مؤسسه آینده روشن، 1387.
4. درسهایی از انقلاب انتظار، علی صفایی حائری، انتشارات لیله القدر، 1390.
5. نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی(ع)، خدامراد سلیمیان، قم، مرکز تخصصی مهدویت، 1392.
- گام هشتم: موعود در ادیان
- اهداف:
- تبیین مشترکات موعودباوری در ادیان الهی.
- آشنایی با موعودباوری در دیگر ادیان.
- تبیین تمایزات موعودباوری در اسلام و دیگر ادیان الهی.
- کتاب‌ها:
- گونه‌شناسی اندیشه منجی موعود در ادیان، ویراستار علمی علی موحدیان عطار، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1388ش.
- منجی در ادیان، روح الله شاکری زواردهی، قم، مرکزتخصص مهدویت، 1388.
- نجات‌بخشی در ادیان، محمدتقی راشدمحصل، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1381.
- هزاره‌گرایی در سنّت مسیحی، حسین کلباسی اشتری،تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1389.
- خط امان پژوهشی در موعود ادیان، محمد امامی کاشانی، تهران، مدرسه عالی شهیدمطهری، 1386.
- منجی موعود در آیین بودا، ابوالقاسم جعفری، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، 1351.
- منجی‌باوری در کیش زرتشتی و ادیان ابراهیمی، اسدالله آژیر، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، 1392.
- گام نهم: حکومت جهانی حضرت مهدی(ع)
- اهداف:
- آشنایی با مهم‌ترین شاخصه‌های حکومت جهانی حضرت مهدی موعود(ع)
- تبیین مهم‌ترین کارویژه‌های حضرت در عدالت‌گستری
- تبیین مهم‌ترین دستاوردهای حکومت جهانی حضرت مهدی موعود(ع)
- کتاب‌ها:
- حکومت جهانی مهدی(عج)، ناصر مکارم شیرازی، قم، هدف، 1390.
- چشم‌اندازی به حکومت مهدی(عج)، نجم‌الدین طبسی، قم، بوستان کتاب، 1392.
- تاریخ پس از ظهور، سید محمد صدر، ترجمه: حسن سجادی‌پور، تهران، موعود.
- مهدی، ده انقلاب در یک انقلاب، حسن رحیم‌پور ازغدی، تهران، سروش، 1383.
نظر شما