محمود پوروهاب از نویسندگان کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که نویسندگان تا چه اندازه می توانند از عنصر تخیل در آثار خود استفاده کنند، به خبرنگار شبستان گفت: اصولا تخیل در ادبیات وجود دارد و ما حتما باید برایش حد و مرزی تعیین کنیم. در همه مقاطع سنی عنصر خیال هست وقتی از ادبیات حرف می زنیم باید بدانیم که یکی از عناصر مهم آن تخیل است.
پوروهاب با بیان اینکه تخیل در برخی مقوله ها همچون شعر کارآمدی بیشتری دارد، عنوان کرد: البته این بدان معنی نیست که تخیل در نثر و داستان نباشد. تخیل در تمام مقوله های ادبیات و ژانرهای مختلف کارآمد است.
وی با اشاره به یکی از مشکلات عمده آموزش و پرورش در کشورمان بیان کرد: وزارت آموزش و پرورش بچه ها را آموزش می دهد اما پرورش نمی دهد. پرورش به معنی پرورش جسم نیست بلکه پرورش روح را هم شامل می شود.
این نویسنده کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: به عنوان نویسنده به مدارس می روم و با دانش آموزان گفت و گو می کنم. می بینم که مدارس در آموزش موفق بودند اما در پرورش استعدادها و ذوق بچه ها موفق نیستند.
پوروهاب پرورش تخیل دانش آموزان را یکی از مهمترین کارهای معلمان دانست و افزود: مربیان باید احساسات بچه ها را پرورش دهند و پرواز تخیل آنها را وسعت دهند اما آنها باید بچه ها را طوری تربیت کنند که بچه ها بدانند چگونه به پیرامون خود نگاه کنند اما متاسفانه پرورشی در مدارس صورت نمی گیرد.
وی با بیان اینکه نیروی تخیل و تصویر به کل ادبیات ما خیلی کمک می کند، اظهار داشت: تخیل و تصویرسازی هم در شعر و هم در نثر وجود دارد.
پوروهاب با اشاره به اینکه یک نوع خیال ها به فانتزی کشیده می شود، بیان کرد: این نوع خیال می تواند برای هر سنی باشد اما بیشتر برای کودکان و خردسالان تخیلات فانتزی در ادبیات داستانی وجود دارد. آنچه این تخیلات را می پروراند باید تناسب ها را هم در نظر بگیرد.
این نویسنده کودک و نوجوان با بیان اینکه تخیل در ادبیات نباید با توهم اشتباه گرفته شود، عنوان کرد: برخی مواقع خیال به جاهایی کشیده می شود که خیلی منطقی نیست. در ادبیات فانتزی به جهت رویکردی که دارد با تناسبی که رعایت می شود منطق پذیر می شود ولی بعضی خیال ها که تناسب ندارند به سمت توهم کشیده می شوند. استعارات و تشبیهات غلط باعث می شود خیال به توهم برسد یا اینکه به هذیان تبدیل شود و ما باید بدانیم که این هذیان یا توهم تخیل نیست، بنابراین اگر تناسب ها و تشبیه ها درست به کار نرود توهم و هذیان ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه احساس هم برگرفته از تخیل است، تصریح کرد: در ادبیات، اندیشه تصویری است. در واقع می توان گفت اندیشه و احساس هر دو در ادبیات تصویری هستند. نویسنده توسط خیال اندیشه و احساس را پرواز می دهد. در ادبیات اندیشه تصویری، احساس تصویری و عاطفه تصویری داریم.
این نویسنده کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: شاعر و نویسنده اندیشه و احساس را توسط خیال به مخاطب ارایه می دهند. در واقع وجود اندیشه در شعر و داستان بدین معنا نیست که شاعر و نویسنده اندیشمند صرف باشند. وظیفه هنرمند این است که تخیل مخاطب را به خصوص مخاطبانی با گروه سنی پایین تر را پرورش دهد.
نظر شما