۸.۲ میلیارد دلار؛ حجم مبادلات تجارتی ایران و ترکیه

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: روابط ایران و ترکیه همراه با تغییراتی که در دوران معاصر در جغرافیای سیاسی خاورمیانه ایجاد شده‌است دستخوش تحولات زیادی بوده است. این روابط تا حد زیادی از مذهب شیعه و سنی در دو سوی مرز، روابط ایران، روابط ترکیه و اسرائیل، مسأله کردها و روابط دو کشور با روسیه و اروپا تأثیر پذیرفته است.

روابط تجاری ایران و ترکیه در طی سالهای مختلف دارای نوسان فراوان و افت و خیزهایی بوده و در پاره ای مواقع به دلییل وجود تحریم های ناعادلانه برای ایران این مبادلات سیر نزولی داشته است اما تغییرات سیستم تجاری و اقتصادی ایران پس از توافق هسته ای و نگاه متفاوت کشورهای غربی و اروپایی و آسیایی به ایران باعث شده تا امکان مبادلات تجاری بهتر و بیشتری از سوی این کشورها با ایران فراهم شود؛ ترکیه نیز در این مسیر حرکت کرده است.

این گزارش می افزاید در راستای تعامل بهتر و بیشتر ایران با ترکیه چندی پیش رئیس، هیئت رئیسه اتاق ایران و رؤسای اتاق های سراسر کشور در پی تغییر رویکرد دیپلماسی بین المللی با هدف آشنایی بیشتر با ظرفیت های موجود و همکاری های مشترک با کشورهای مختلف از جمله همسایگان، در قالب هیئتی اقتصادی به ترکیه سفر کردند. پس از ورود هیئت به آنکارا از فدراسیون اتاق های بازرگانی و بورس های ترکیه (TOBB ) بازدید به عمل آمد. در این میان محسن جلالپور، رئیس اتاق ایران از ورود ایران به شرایط پسا برجام و درخواست های بسیار کشورهای متعدد به منظور اعزام هیئت های اقتصادی به ایران و در مقابل دعوت از بازرگانان و فعالان اقتصادی ایرانی برای حضور در این کشورها سخن گفت.

وی تقویت و میدان دادن به بخش خصوصی را محور سیاست های جدید اقتصادی ایران برشمرد و گفت: «اتاق ایران پس از بررسی هایی که انجام داد اعزام هیئت به ترکیه را به عنوان نخستین مقصد انتخاب کرد. چرا که علاوه بر اینکه ترکیه همسایه ایران است، این کشور از نظر فرهنگی، مذهبی و بسیاری موضوعات دیگر با ایران مشترکاتی دارد. بنابراین باید با رفت و آمد هیئت ها زمینه کسب آگاهی بیشتر از زمینه های فعالیت مشترک را مهیا سازیم.»

در ادامه ممیش کوتوکچو، نائب رئیس اتاق های بازرگانی و بورس TOBB با بیان اینکه هیئت اقتصادی ایران با چنین ترکیبی، زمان مناسبی را برای حضور در ترکیه برگزیدند گفت: برای برگزاری این برنامه، همفکری های خوبی بین بخش های خصوصی دو کشور صورت گرفته و همین موضوع این اطمینان را ایجاد می کند که بتوانیم بهترین بهره ها را از ملاقات های پیش رو ببریم. سیر مطلوب تحولات اساسی در ایران شروع شده و ما این تغییرات مهم را به خوبی دنبال می کنیم و امیدواریم که همین شرایط موجب رفع موانع از راه تجارت ایران با دنیا شود و از طرف دیگر دو کشور با تسهیل راه های تجارت حجم مناسبات خود را به حد مطلوب افزایش دهند. نقل و انتقالات ارزی و سیستم بانکی مهم ترین مانع افزایش تبادلات تجاری و برقراری همکاری های اقتصادی بین دو کشور است. خوشبختانه امروز ارائه راهکار برای این چالش جدی، متناسب با وضعیت به وجود آمده آسان است. زیرساختهای بسیاری برای همکاری بین ایران و ترکیه وجود دارد که از آن جمله می توانیم به صنعت فولاد، شیمی و خدمات فنی و مهندسی اشاره کنیم.

بنابراین گزارش؛ دیدارهای این چنینی و افزایش تمایل طرفین برای انجام فعالیت های اقتصادی باعث شده است میزان مبادلات تجاری ایران با ترکیه که چند ماهی دچار افت شده بود دوباره مسیر صعودی خود را طی کند. ایرنا در این باره گزارش داده است که: "در 10 ماه نخست سال جاری میلادی در حالی که صادرات ترکیه به ایران 3.9 درصد افزایش داشته، واردات این کشور از ایران 37.3 درصد افت کرده که بخش مهمی از کاهش در واردات ترکیه از جمهوری اسلامی ایران ناشی از کاهش نرخ نفت در بازارهای جهانی است.

حجم تجارت 2 کشور در سال 2013 حدود 14 میلیارد و 575 میلیون و 728 هزار دلار بود که در سال 2014 با کاهشی به میزان 854 میلیون و 107 هزار دلار، به 13 میلیارد و 721 میلیون و 621 هزار دلار رسید. چنین دیده می شود که با احتساب دو ماه باقیمانده از سال، حجم تجارت دو کشور به حدود 10 میلیارد دلار خواهد رسید.

براساس داده های بازرگانی خارجی ترکیه که به تازگی موسسه آمار دولتی این کشور منتشر کرد، حجم مبادلات بازرگانی ایران و ترکیه فقط در ماه اکتبر سال گذشته یک میلیارد و 92 میلیون و 582 هزار دلار بود که در دوره مشابه سال جاری با افتی به میزان 21.63 درصد «برابر 236 میلیون و 362 هزار دلار» به 856 میلیون و 220 هزار دلار کاهش یافته است.

در ماه اکتبر « مهر-آبان» صادرات ترکیه به ایران شش درصد افت کرد که این چهارمین ماه متوالی افت در صادرات ترکیه به ایران در مقطع یک ماه سال جاری میلادی می باشد؛ اما واردات این کشور از ایران که بخش بزرگی از آن را نفت و گاز و فرآورده های آن تشکیل می دهد در همین ماه با افت 43.2 درصدی روبرو شد. کاهش در واردات ترکیه بیش از اینکه ناشی از کاهش وزنی باشد، ناشی از افت ارزش نفت در بازارهای جهانی است.

میزان صادرات ترکیه به جمهوری اسلامی ایران در اکتبر سال گذشته برابر 339 میلیون و 143 هزار دلار بود که در دوره مشابه امسال به 318 میلیون و 755 هزار دلار افزایش یافت و در مقابل واردات ترکیه از ایران از 753 میلیون و 439 هزار دلار به 428 میلیون و 100 هزار دلار کاهش یافته است. در این دوره سهم ایران در واردات ترکیه برابر 2.4 درصد و در صادرات این کشور 2.5 درصد بوده است.

براساس همین داده ها در 10 ماهه نخست سال جاری میلادی صادرات ترکیه به ایران با 3.9 درصد افزایش از دو میلیارد و 875 میلیون و 542 هزار دلار به دو میلیارد و 986 میلیون و 964 هزار دلار و واردات این کشور از ایران با 37.3 درصد کاهش از 8 میلیارد و 352 میلیون و 685 هزار دلار به پنج میلیارد و 235 میلیون و 12 هزار دلار رسیده است تا حجم مبادلات دو کشور با افت 26.77 درصدی «برابر سه میلیارد و شش میلیون و 251 هزار دلار» به هشت میلیارد و شش میلیون و 251 هزار دلار برسد. در 10 ماهه نخست سال جاری سهم ایران در کل صادرات ترکیه 2.5 درصد و در کل واردات این کشور سه درصد محاسبه شده است.

صادرات ترکیه به کشورمان در حالی با نزدیک به چهار درصد افزایش در 10 ماهه اول سال جاری روبرو بوده که کل صادرات این کشور در همین دوره زمانی با 8.2 درصد افت روبرو بوده است.

بازرگانی خارجی به عنوان یکی از مهمترین محرکه های اقتصادی ترکیه تحت تاثیر تحولات در بازارهای جهانی در 9 ماه نخست سال جاری میلادی با 11.6 درصد افت روبرو شده که این افت در صادرات به میزان 9.4 درصد و در واردات به میزان 13.1 درصد بوده است.

حجم بازرگانی خارجی ترکیه در 10 ماهه نخست سال گذشته میلادی برابر 330 میلیارد و 227 میلیون و 813 هزار دلار بود که در 10 ماه اول امسال به 293 میلیارد و 736 میلیون و 273 هزار دلار کاهش یافته است.

صادرات ترکیه در 10 ماهه اول سال گذشته 131 میلیارد و 273 میلیون و 538 هزار دلار بود که در 10 ماهه نخست سال جاری به 120 میلیارد و 505 میلیون و 371 هزار دلار و واردات این کشور نیز از 199 میلیارد و چهار میلیون و 275 هزار دلار به 173 میلیارد و 230 میلیون و 902 هزار دلار افت کرده است."