گذری بر «آیین تشرف به مسلک سقایی»

خبرگزاری شبستان- اصفهان:

عزاداری سقایی به عنو ان یکی از اعتقادات مردم دارالمومنین کاشان در کنار سایر آیین های مذهبی از قدیم در این شهرستان رایج بوده که نشان از سابقه شکل گیری تشیع در این دیار و عشق و ارادت خاص اهالی این دیار به اهل بیت عصمت و طهارت دارد. وجود چنین سابقه ای موجب شده تا آیین های مذهبی به ویژه عزاداری ها و تعداد بیش از 700 هیات مذهبی رسمی و غیر رسمی تلاش میراث دوستان کاشان را بر آن داشت تا این آیین معنوی زیبا را که گره خورده با فرهنگ عاشورا و کربلای سرخ حسینی است در فهرست آثار منوی کشور خودنمایی کند و منشا افتخار برای کاشانی های و لایت مدار، مومن، متدین و عاشق ائمه اطهار (سلام الله علیهم اجمعین)خاصه ابا عبدالله الحسین شود.

عباس تراب زاده، کارشناس مردم شناسی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در خصوص ثبت منوی این آیین دینی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در اصفهان گفت: آیین تشرف به مسلک سقایی در شورای سیاست گذاری ثبت آثار معنوی کشور که در تهران برگزار شد به ثبت ملی رسید.

وی با اشاره اینکه هشت ماه کار مطالعه میدانی، جمع آوری مدارک، تهیه اسناد مربوط مورد نیاز،تدوین و تکمیل پرونده و نیز اقدامات مراحل ثبت در استان و اداره کل ثبت آثار تاریخی، فرهنگی کشور افزود:این آیین همزمان با روز بیست و دوم تیرماه امسال در فهرست میراث معنوی (ناملموس) کشور به ثبت رسیده است.

*ثبت ۱۴ اثر میراث معنوی کاشان در فهرست آثار ملی و میراث معنوی یونسکو

به گفته وی، تاکنون به همت اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان 14اثر میراث معنوی این شهرستان عبارت از تعزیه، مهارت بافت فرش قالی، شعر بافی، زیلو بافی آیین قربانی گاو در  نیاسر، فنون گلاب گیری، نظام سنتی آبیاری چشمه سلیمانیه فین ،آیین سنتی- مذهبی قالی شویان مشهد اردهال، مراسم ششم امام حسین(علیه السلام) در  شهر برزک، مهارت مسگری، گیوه بافی، رنگرزی سنتی، آیین تشرف به مسلک سقایی و مهارت بافت فرش جوشقان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که دو اثر میراث فرهنگی ناملموس مهارت بافت فرش کاشان و آیین قالی شویان مشهد اردهال در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت جهانی شده است.

*بررسی 7 هفت پرونده میراث معنوی  برای ثبت ملی

کارشناس مردم شناسی اداره میراث فرهنگی کاشان و مسوول امور موزه ها،تصریح کرد: آیین نخل گردانی کاشان(نخل صدره و سرفره) آیین هوم بابایی، آیین ذوالجناح گردانی کامو و چوگان مهارت سفره بافی کامو، فنون شیره پزی کامو و ترانه های قالی بافی کاشان از پرونده های در دست اقدام جهت ثبت در فهرست میراث معنوی کشور است.

*تشریح "آیین تشرف به مسلک سقایی کاشان"

خبرگزاری شبستان در پایان این خبر  "آیین تشرف به مسلک سقایی کاشان" را برای مخاطبان تشریح می کند تا هموطنان بیشتر با این مراسم معنوی مذهبی خطه کاشان آشنا شوند:

عزاداری سقایی از قدیم در کاشان رایج بوده است که در این نوع سوگواری با خواندن مصیبت های وارده بر خاندان رسول خدا(صلوات الله علیه) به صورت ذکر گرفتن و نوحه سرایی، دسته جمعی و هماهنگ انجام می شود.

بعضی از خانواده های بی فرزند،افرادی که حاجت دارند  یا کسانی که طفلشان مریض است، از خدا می خواهند فرزندی به آنها عطا کند، حاجت روا شوند یا فرزندشان شفا یابد تا او رابه عضویت هیات سقایان و خدمت گذاری سید الشهدا (علیه السلام) درآورند.

معمولا در هفت یا هشت سالگی کودک، در مجلسی بابا و سرپرست هیات سقایان دعوت می شود که کودک را لباس سقایی می پوشاند و در این حین، قصیده ای مخصوص می خواند.

لباس و صله های سقایی شامل" کلاه ترمه" به نشانه تاج افتخار خدمتگزاری امام حسین(علیه السلام)، "شیر و قلاب" به نشانه کمربند سقایی، کشکول به نشانه مشک آب سقایی، لنگ به جای نطع سقایی، رشته ای قرمز به نشانه رشته غم و ماتم اباعبدالله الحسین(علیه السلام) است که به کمر کودک می بندند.

پس از پوشاندن لباس، مراسم با دعا و فاتحه خوانی و پاشیدن گلاب و دادن شیرینی پایان می پذیرد و آن کودک از آن روز تا آخر عمر به طور رسمی سقا محسوب شده و عضو هیات سقایان کاشان به شمار می رود.

علاوه بر این آداب عزاداری، مردم کاشان دارای برخی باورها و اعتقادات عمیق در روز عاشورا هستند که می توان به خاموش کردن چاههای آب، آبیاری نکردن اراضی کشاورزی با این باور که محصولشان پربرکت می شود و اهدای شیر دام به عزاداران حسینی به ویژه هیات های مزین به نام باب الحوائج حضرت علی اصغر(علیه السلام) اشاره کرد.

پایان پیام/