به گزارش خبرگزاری شبستان از گرگان و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان، محمد فرخزاد، مدیر گروه معماری دانشگاه جامع گلستان در نشست تخصصی بزرگداشت پنجاهمین سالگرد تاسیس ایکوموس که در سالن شهید مطهری دانشگاه منابع طبیعی گرگان برگزار شد، گفت: محققان و پژوهشگرانی که میخواهند در حوزه آثار و میراث تاریخی پژوهش کنند اطلاعات کافی در اختیار ندارند که این مسئله یک ضعف به شمار میرود.
وی با طرح این سوال که چرا باید کشورهای دنیا تاریخ ایران را بنویسند اما حوزههای تحقیقاتی، کتابخانهای و مطالعاتی در کشور ضعیف عمل کنند، تصریح کرد: باید همکاری دقیق بین میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با مراکز دانشگاهی به وجود بیاید تا دغدغهها برطرف شود.
مدیر گروه معماری دانشگاه جامع گلستان با تاکید بر اینکه باید جلوی موازیکاریها گرفته شود، افزود: پژوهشی که در دانشگاه انجام میگیرد نباید همانند آن در ادارات دیگر انجام شود بلکه باید با همکاری متقابل دستیابی به اهداف تسهیل شود.
فرخزاد ادامه داد: گروهی از جوانان این ذهنیت را دارند که چرا باید به میراث تاریخی توجه شود و خشتهایی که کهنه شده و از عمرشان گذشته نگهداری شوند، البته پاسخ این مسئله توسط جهانیان داده شده است، ارزشمند بودن آثار و اشیای قدیمی به این خاطر است که از قدمت طولانی برخوردار بودند و در زمان خود ارزش خاصی داشتند.
وی با بیان اینکه بازدید از بنای تاریخی در مقایسه با ساختمانهای مدرن بیشتر است، گفت: هنوز علاقه به آثار تاریخی که قدمت 700 یا هزار ساله دارند پابرجا است و مردم این آثار را به عنوان عنصر اصلی شهر قلمداد میکنند.
مدیر گروه معماری دانشگاه جامع گلستان با بیان اینکه موزههای ایرانشناسی باید در کشور احیا شود، تصریح کرد: آثار تاریخی کشور به دلیل اینکه از قدمت طولانی برخوردار هستند مورد استقبال گردشگران داخلی و خارجی قرار میگیرند.
فرخزاد با بیان اینکه باید به گذشته تاریخی ایران افتخار کنیم، گفت: تمدن ایران ریشه در تاریخ گذشته دارد و باید آثار آن را حفظ کنیم تا آیندگان نیز از آن بهرهمند شوند.
دیوار گرگان شاهکار مهندسی دوره ساسانی است
جبرئیل نوکنده، عضو هيئت علمي پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور از مطالعه سومین دیوار تاریخی جهان (دیوار گرگان) خبر داد و گفت: دیوار گرگان شاهکار مهندسی مربوط به دوره ساسانی است.
وی افزود: این دیوار از دریای کاسپین تا جنگل گلستان به طول ۲۰۰ کیلومتر کشیده شده است.
نوکنده با بیان این نکته که تاکنون ۴۰ قلعه در مجاور این دیوار کاوش شده، اظهار کرد: از آنجاییکه دولت ساسانی این دیوار را به منظور دفاع از حریم و خاک کشورش ساخته بود در پشت دیوار خندق هایی نیز حفر کرده که در کاوش های باستان شناسی، شناسایی شده است.
عضو شوراي فني اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان با اعلام این مطلب که در پادگان های ساخته شده در کنار دیوار ۱۵ تا ۳۳هزار سرباز مستقر بودند، افزود: درکاوش ها مشخص شد که قلعه ها محل استقرار سرباران بوده است.
وی ادامه داد: این احتمال وجود دارد که دیوار تمیشه واقع در ضلع شرق خلیج گرگان در یک نقطه به دیوار تاریخی گرگان متصل شده باشد.
نوکنده از تخریب دیوار تاریخی گرگان اظهار نارضایتی کرد و گفت: قرارگرفتن زمین های کشاورزی در کنار این اثر، استفاده از آجرهای دیوار برای ساخت بناهای مسکونی و انجام آسفالت از جمله مواردی بوده که باعث شده تا این اثر تاریخی در طول زمان تخریب شود.
در ادامه این نشست تخصصی حسین کتولی، یک مدرس دانشگاه از روند تخریب بافت تاریخی گرگان خبر داد و اظهار کرد: دخل و تصرف در بافت تاریخی امری اجتناب ناپذیر است چراکه نمی توان مانند موزه آن را در یک مکان بسته و تحت حفاظت، نگهداری کرد.
وی با بیان این نکته در بسیاری از شهرهای دنیا بافت تاریخی بدون کوچکترین دست درازی بشر باقی مانده، افزود: با زنده نگه داشتن بافت تاریخی می توان آن را همراه سالم و درست نگه داشت.
کتولی با اعلام این مطلب که بافت تاریخی با زندگی زنده است، افزود: در بافت تاریخی اگر زندگی نباشد طبیعتا دیگر ارزشی نخواهد داشت.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر این نکته که بافت تاریخی شناسنامه ماست، افزود: جاهای خالی که در شناسنامه وجود دارد توسط اهلش و در زمان و مکانی خاص پر می شود؛ بافت تاریخی گرگان نیز باید توسط میراث فرهنگی در زمان و مکانی خاص دست خورده شود.
وی بافت تاریخی را زیر مجموعه بافت فرسوده دانست و اعلام کرد: بی کیفیت ترین ساخت و سازها در بافت فرسوده رخ می دهد از این رو نیاز است تا سازمان میراث فرهنگی با همکاری سایر دستگاه های اجرایی مانع هرگونه ساخت و ساز بی کیفیت در بافت تاریخی شوند.
کتولی همکاری سازمان نظام مهندسی، راه و شهرسازی، میراث فرهنگی را یک ضرورت برای حفظ بافت تاریخی اعلام کرد و افزود: نظارت جدی میراث فرهنگی بر ساخت و ساز در بافت تاریخی باعث می شود که این مجموعه شکل اصلی خود را از دست ندهد.
این دانشجوی دکترای معماری ضمن یادآوری این نکته که بافت تاریخی گرگان قدیمی ترین بافت ثبت شده در کشور است، افزود: با توجه به اهمیت و ارزش تاریخی بافت تاکنون تنها ۴۰ تک بنا در بافت ثبت شده است.
وی با بیان اینکه بافت تاریخی به عنوان بافت مسئله دار شناخته می شود، اذعان کرد: یک کشمکشی بین افراد طرفداران توسعه طلب و حامیان میراث فرهنگی وجود دارد؛ طرفداران توسعه طلب معضل بافت را با تخریب می خواهند حل کنند و ایده آل ترین حال را تبدیل بنای تاریخی به زمین بایر می دانند، این افراد از زمین های بایر در بافت تاریخی به عنوان فرصت توسعه یاد می کنند.
جاوید ایمانیان، کارشناس مسئول مرمت آثار و بناهای تاریخی میراث فرهنگی نیز درادامه این نشست با بیان اینکه در اولین منشور ایکوموس نفی هرگونه آثار تاریخی مطرح شد، افزود: استفاده از ابزارهای مختلف با هدف افزایش سطح آگاهی جامعه برای حفظ میراث فرهنگی از دیگر منشورهای ایکوموس بوده است.
وی خاطر نشان کرد: بیانیه ای در سال ۱۹۷۵ صادر شد که مهمترین بخش آن تدوین قوانینی برای حفظ میراث فرهنگی بوده است.
ایمانیان در خاتمه یادآور شد: در منشور فلورانس که سال ۱۹۸۲ نوشته شد بر حفاظت از باغ های تاریخی تاکید شده و در بخشی از این منشور آمده که به جز حفاظت درختان، ترکیب، معماری و تمام اجزای باغ به عنوان معماری تاریخی باید مورد توجه قرار بگیرد.
پایان پیام/
نظر شما