به گزارش خبرنگار فرهنگی شبستان، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همایش تحولات جهان اسلام، چالش ها و فرصت های پیش رو که صبح امروز 24 آذر در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد طی سخنانی گفت: انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) تلاطمی را در دنیای معاصر ایجاد کرد که بعد از 34 سال همچنان در منطقه و جهان منشأ تحولات بنیادین است، بدون تردید تحولات و تغییرات منطقه و جهان که متأثر از انقلاب اسلامی است نیاز به هدایت و انتخاب دیپلماسی متناسب با شعارها، اهداف و آرمان های جمهوری اسلامی دارد.
وی ادامه داد: اما نظام سلطه تلاش می کند با ایجاد موانع فراوان مسیر این خیزش ها را تغییر دهد و برای فراهم کردن زمینه های پذیرش الگوی لیبرال دموکراسی در دیگر کشورها تلاش می کنند، از این رو جمهوری اسلامی ایران باید اقدامات خود را در مسیر تحقق خواسته ملت های منطقه نه در عرصه نظامی بلکه در عرصه نرم افزاری طراحی و ساماندهی کند و یکی از وظایف خطیر ایران در مقابله با این ترفند معرفی شایسته الگوها و نظریه های مدیریت و حکومت اسلامی است.
جنتی با اشاره به ظهور گروه های تروریستی مثل القاعده و داعش در جهت بدنام کردن اسلام گفت: در تحولات اخیر نظام بین الملل از 2 اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ اول انتقال تدریجی قدرت از نیمه غربی جهان به نیمه شرقی و بازگشت آسیا به جایگاه اصلی خود قبل از انقلاب صنعتی و دوم انتقال قدرت از دولت ها به بازیگران غیر دولتی که هم غرب و هم شرق را تحت تأثیر قرار داده است؛ این دو اتفاق مهم می تواند به مزیتی نسبی و فرصتی طلایی برای ایران تبدیل شود به شرط آنکه اهداف خودمان را نسبت به این تحولات هوشمندانه تعریف کنیم.
وی در ادامه بیان کرد: مهمترین فرصت ایران در تحولات منطقه مدیریت و کنترل این تحولات با ابزار و قدرت نرم فرهنگ در همه جنبه های آن است همچنان که مهمترین تهدید پیش رو نیز از همین جناح است، باید بدانیم که امروز استفاده از نیروی نظامی به عنوان برجسته ترین نماد قدرت سخت افزاری در میان ملت ها کارآیی خود را از دست داده است و هیچ ملتی حاضر به پذیرش آن نیست و آنچه به یک کشور قدرت می دهد استفاده از ظرفیت قدرت نرم در عرصه جهانی است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه ملاحظات سیاسی، اقتصادی را سه حوزه سنتی و کلاسیک در عرصه بین الملل دانست که سیاست خارجی کشورها در آن اعمال می شود و افزود: با وجود این سه حوزه رکن چهارم سیاست خارجی فرهنگ و مؤلفه های آن است و در بسیاری از مواقع لایه های زیرین سه حوزه دیگر نیز از آن منبعث می کند.
وی خاطرنشان کرد: دیپلماسی فرهنگی نمونه بارز اعمال قدرت نرم است و هنگامی آغاز می شود که یک کشور و همه نهادهای فرهنگی آن وارد صحنه شوند و جریان فرهنگی دوسویه را که منجر به پیشرفت وسیع منافع ملی می شود را مدیریت کنند.
جنتی با اشاره به اینکه از نکات قابل توجه در توفیق دیپلماسی فرهنگی طرز تلقی و نوع نگاه مردم دیگر کشورها نسبت به ماست، اظهار کرد: چنانچه افکار عمومی در دیگر کشورها نسبت به ما منفی باشد طبیعتا از قدرت دیپلماسی کاسته می شود؛ وضعیتی که هم اکنون در مورد جمهوری اسلامی ایران در برخی مناطق شاهد آن هستیم و رسانه های جهانی وابسته به صهیونیسم در ایجاد این وضعیت مؤثر بوده اند؛ این یکی از چالش های اساسی دیپلماسی فرهنگی نظام است که وجوه مختلف آن قابل بررسی است.
جنتی توضیح داد: جمهوری اسلامی ایران از وضعیت مطلوبی در دیپلماسی فرهنگی برخوردار است و علاوه بر برخورداری از منابع قدرت سخت توان تقویت قدرت نرم را نیز به بهترین شکل ممکن دارد لذا پیش از هر چیز باید داشته های فرهنگی خود را بشناسیم و در مرحله بعد با معرفی آن به جهانیان قدرت و سرعت نفوذ آن را بسنجیم، دیپلماسی فرهنگی به تقویت اعتماد مردم دیگر کشورها نسبت به ارزش ها و اندیشه های وارداتی کمک می کند و بر اساس این اعتماد توافقنامه های سیاسی، اقتصادی و نظامی منعقد می شود.
وی جامعه هدف دیپلماسی فرهنگی را اغلب جوانان دیگر کشورها دانست و گفت: این جوانان در آینده مسئولیت های مهمی را بر عهده می گیرند از این رو دیپلماسی فرهنگی بیش از هر چیز باید افق برنامه های دولت ها را در دیگر کشورها پیش بینی کند. فرهنگ برخلاف دیگر مظاهر دیپلماسی در جوامع مقصد با مقاومت کمتری مواجه می شود و این یکی از کلیدهای موفقیت قدرت نرم است.
وی افزود: یکی از مهمترین علل ناکامی دولت ها در دستیابی به اهداف سیاست خارجی شان مقاومت در برابر اقدامات دیپلماتیک رسمی آنان است.
علی جنتی در ادامه سخنانش تاکید کرد: توجه به دیپلماسی فرهنگی از آنجا اهمیت افزون تری می یابد که دولت های مختلف سرمایه گذاری های بسیاری در این راه انجام داده اند.
وی ادامه داد: نگاهی گذرا به راهبردهای دیپلماسی فرهنگی آمریکا در جهت تسخیر افکار عمومی ملت های مسلمان خاورمیانه، توجه بیشتر کشورمان را به این شکل از دیپلماسی ضروری می سازد. آمریکا از سالیان دور تاکنون برای ترویج فرهنگ لیبرال دموکراسی و تسخیر اذهان عمومی ملت ها به ویژه نخبگان و جوانان از این شیوه بهره گرفته است و سرمایه گذاری خود را در این حوزه افزایش داده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: فرآیند انتقال ارزش ها و فرهنگ آمریکایی از طریق نخبگان حکومتی کشورهای مسلمان از اولویت های مهم آمریکا به شمار می رود. بسیاری از رهبران و مقامات کشورهای جهان اسلام در دانشگاه های آمریکایی تحصیل کرده اند و گاه اکثریت کابینه دولت ها را دولتمردانی تشکیل می دهند که در آمریکا یا دانشگاه های آمریکایی تحصیل کرده اند و اینگونه گروه نخبگان خواسته یا ناخواسته از فرهنگ آمریکایی تأثیر می گیرند.
جنتی تاکید کرد: ایران هراسی و شیعه هراسی ترفندی تبلیغتی در کشورهای خاورمیانه و چالشی مهم برای کارآمدی دیپلماسی ایران در این منطقه به شمار می رود و بهترین راه مقابله با این ترفندها استفاده هوشمندانه از قدرت نرم جمهوری اسلامی است.
وی خاطرنشان کرد: در دیپلماسی فرهنگی اگرچه برنامه های فرهنگی و هنری به خودی خود ارزشمند هستند اما در حوزه قدرت نرم نقش موثری ندارند. در واقع رمز توفیق دیپلماسی فرهنگی هم افزایی برنامه های دقیق و بلندمدت و قدرت نفوذ در عمق و سطح است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنانش قدرت نرم را نیازمند هوشمندی و هم افزایی عقاید و ابزارهای فرهنگی به صورت توأمان دانست و گفت: به همه مسئولان توصیه می کنیم ترسیم راهبردهای قدرت نرم را در طیف وسیع و هدفمند و با نتایج قابل پیش بینی و ارزیابی وجهه همت خویش قرار دهند.
پایان پیام/
نظر شما