به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، غلامرضا گودرزی، استادیار دانشگاه امام صادق (ع) در نشست "آینده پژوهی فرهنگی با تاکید بر محیط فرهنگی ایران" اظهار کرد: آینده پژوهی فرآیند مطالعه و بررسی آینده است که چند مولفه اصلی دارد؛ آینده های گوناگونی که در این حوزه به آن توجه داریم ویژگی های آن عبارت است از اصل بکارگیری روش ها، عدم قطعیت و تبعیت از پارادایم حاکم.
وی روش های موجود برای تقسیم بندی این موضوع را گوناگون خواند و گفت: البته می توان در این زمینه به چند روش از جمله سنت پژوهی متمرکز شد. در ترسیم فضای کنونی کشور از صحبت های رهبر انقلاب، اقتدار فرهنگی را به عنوان یکی از ویژگی های اصلی نظام، می توان مورد نظر قرار داد البته اقتدار علمی نیز جزو کلیدواژه هایی است که ایشان بر آن نیز تأکید دارند اما اقتدار فرهنگی را برای تمدن سازی که مأموریت انقلاب است، تعریف می کنند.
گودرزی ادامه داد: اگر بخواهیم ارزیابی کلی در این زمینه داشته باشیم دل نگرانی های زیادی در این حوزه داریم و فعلا فضا، فضایی است که نگران کننده به نظر می رسد و وزن مولفه های کاهنده در فرهنگ بر مولفه های فزاینده می چربد.
وی با اشاره به اینکه برنامه های بسیاری طراحی شده تا روحیه مقاومت در جامعه ما ضعیف شود اما همچنان این روحیه در جان جامعه وجود دارد، عنوان کرد: نمونه آن را می توان تمایل افراد جامعه به مراسم های مذهبی دانست هر چند در کنار آن نیز آسیب های زیادی وجود دارد.
بحران فرهنگی در افق آتی کشور!
گودرزی بیان کرد: افق آتی را بحران فرهنگی برای کشور می دانم که این ویژگی ها ممکن است به ذهن متضاد به نظر برسد؛ بحران فرهنگی از یک جهت مخفی است چرا که در لایه های مختلف اجتماع اتفاق می افتد و از یک نظر قابل رصد است به دلیل آنکه نشانه های آن را افراد خبره می توانند، رصد کنند اما در سطح عمومی بحران به یکباره اتفاق می افتد.
وی با تاکید بر اینکه در این زمینه بیم و امیدهای مختلفی وجود دارد، ابراز کرد: اولین بیم موضوع عفاف است، همچنین گسست نسل ها در حال وقوع است و فضای مجازی نیز به این موضوع دامن می زند؛ عقاید خرافی و انحرافی و سطحی نگری در عرصه علمی و اجرایی که به تدریج در حال وقوع است از دیگر مسایلی است که این امر را تشدید می کند.
استاد دانشگاه امام صادق (ع) تاکید کرد: نمی توان گفت ریشه باورها در کشور خشکیده است، بلکه باید دانست این ریشه ها و عقاید و باورها همچنان پابرجاست هر چند که رویش های جسته و گریخته ای نیز دارد.
وی با بیان اینکه در سطح جهانی تحولاتی در جهان اسلام اتفاق می افتد که ما را به مشکلات جدی روبرو کرده است و تاثیرات منفی و مثبت نیز دارد، اظهار کرد: آنچه در منطقه و جهان اسلام مشاهده می شود حاکم کردن برخی از قراردادها و مدل هایی است که بر ما نیز تاثیر می گذارد مدل هایی همچون اسلام مدرن یا اسلام ترکیه ای. از سوی دیگر در محیط بین المللی نیز با مسئله تقابل جدی ادیان روبرو هستیم که تلاش می شود ادیان را به جان یکدیگر بیندازند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: آنچه در چند سال اخیر با آن روبرو هستیم جریان های افراطی گری در سطح جهان است که برخی از آنها در حال مقبولیت در افکار عمومی هستند که گاه مشاهده می کنیم جوان هایی به این گروه ها گرایش پیدا کرده و به عضویت آنها در می آیند که این مسئله به آن انحطاط فکری که در غرب حاکم شده باز می گردد، هر چند رسانه نیز به عنوان ابزاری مهم در حوزه فرهنگ تأثیر می گذارد.
ربا تهدید جدی برای بشریت
وی یکی از اصلی ترین آسیب هایی که بشریت را مورد تهدید قرار می دهد را ربا خواند و گفت: این مسئله موضوعی است که آیات قرآن درباره آن شفاف صحبت کرده و تهدید آن را باید جدی گرفت.
گودرزی تاکید کرد: در آینده پژوهی در پی دو هدف هستیم، نخست توقف آنچه می خواهیم و دیگری عدم تحقق آنچه در حال شکل گیری است لذا بحران آینده امروز جهان بحران هویت است که پیچیدگی، تنیدگی در سطح جهان، مرزبندی و سرچشمه بودن بسیاری از مشکلات از جمله ویژگی های آن است.
نشانه های آخرالزمانی
وی با تاکید بر اینکه افول انسانیت، خمیدگی و قهر الهی برخی از نشانه های آخرالزمان است، بیان کرد: البته امیدهای جدی نیز همچون تمایل مردم به معنویت و تحقق وعده های الهی نیز در این زمینه وجود دارد.
گودرزی تاکید کرد: جمعیت یک بحران جدی بر کشور ایجاد می کند همچنان که سن جمعیت فعال در حال کم شدن است و ما با بحران جدی نیروی جوان برای کار مواجه خواهیم شد.
این استاد دانشگاه اذعان کرد: در حوزه عفت عمومی نیز متاسفانه فضای مجازی سنگ تمام گذاشته است از سوی دیگر در عرصه بین الملل بحث جریان های تفکیری را داریم که البته ساخته دست غرب بوده و به شدت ایجاد مشکل برای جهان اسلام می کند.
وی ادامه داد: البته از آن سو نیز افق هایی داریم که روحیه مقاومت را گسترش می دهد همچنان که این پروسه را در ایران، سوریه، لبنان و ... شاهد هستیم و به نظر می رسد لایه دوم آن نیز به کشورهایی همچون پاکستان، افغانستان و یمن نیز برسد.
گودرزی با بیان اینکه برای آخرالزمان دو نوع وقت می توان تعیین کرد، افزود: نخست آنکه مثلا بگوییم دو سه سال آینده دوره آخرالزمان است که قطعا این نظریه قابل تکذیب است و دوم آنکه بگوییم حالا حالاها وقت ظهور نیست که البته این نظریه نیز یک نوع تعیین وقت است که قابل اعتماد نیست؛ آنچه ما در این زمینه تاکید داریم این است که شرایط ظهور را درک و فراهم کنیم. به اعتقاد من ظهور شرایط خشن همراه ندارد تا بگوییم باید جنگ در اطراف کشور ما شکل گیرد لذا بنده قایل هستم ظهور دو حالت دارد که اراده انسان ها که در طول اراده الهی است قطعا در آن نقش دارد و از سوی دیگر اراده الهی بر آن است که ظهور همچون دعوت پیامبر اتفاق افتد چنانکه ایشان دعوت شان با جنگ نبود.
استادیار دانشگاه امام صادق (ع) در پایان سخنان خود با بیان اینکه در مورد جهانی شدن باید گفت افق همان جهانی شدن است، یادآور شد: در نگاه مهدویت نگاه باید جهانی شدن باشد به نظر می رسد آخرالزمان در شرف انجام شدن است که مهمترین دلیل آن غلبه مسایل فرهنگی و اهمیت آن بر سایر مباحث است.
شایان ذکر است، در ادامه این نشست منتقدان حاضر به نقد و بررسی سخنان بیان شده پرداختند.
پایان پیام/
نظر شما